مجتبی جباری: با «افعی» و جمشید هاشم‌پور عاشق سینما شدم/ مردم از سینما و فوتبال فاصله گرفته‌اند

مهسا بهادری: او را بیش‌تر با چهره ورزشی‌اش به خاطر می‌آوریم، کسی که در فوتبال و فارغ از آبی و قرمز بودنش، انسان با اخلاقی بود و جزو معدود افرادی بود که وقتی دوره حرفه‌ای ورزشی‌اش تمام شد سمت فرهنگ رفت و یک کتاب‌فروشی باز کرد.  

حالا به بهانه آیین پاسداشت فرهنگی روزملی سینما و برگزاری یکی از نشست‌ها در کتابفروشی مجتبی جباری، به گفت‌وگو با او پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

با چه هدفی تصمیم گرفتید، از آیین پاسداشت فرهنگی روز ملی سینما حمایت کنید و قبول کردید این برنامه در کتاب‌فروشی«راوی» برگزار شود؟

کتاب فروشی، مرکزی فرهنگی است و هر اتفاقی که مرتبط با فرهنگ باشد در آن، جا دارد. سال گذشته رونمایی‌ها و مراسم‌های مختلف فرهنگی داشتیم و به همین واسطه با آقای راستین آشنا شدیم. به پیشنهاد ایشان افتخاری نسیبمان شد که به مناسب بزرگداشت هفته سینما، در این جا مراسمی داشته باشیم و ما هم استقبال کردیم. به نظرم یکی از نشست‌های خیلی خوب به لحاظ محتوایی، نشست اخیر بود. خود من هم خیلی از آن استفاده کردم. مردم از زمان پخش آنونس‌ها و حتی قبل از آن حضور داشتند. خیلی خوب صبوری کردند؛ زیرا به نظرم محتوایی که ارائه شد باعث جذب و ماندن آن‌ها شد. قرار بود طی هفته سینما این برنامه در چندین مرکز فرهنگی برگزار شود و «راوی» هم یکی از آن مراکز بود. خوش‌حالیم که ما هم قسمتی از این اتفاق بودیم.

ما این روزها بسیار شنیده‌ایم که به واسطه کرونا و مسائل اجتماعی اخیر، مردم از سینما فاصله گرفته‌اند، با توجه به حواشی فوتبال، تقریباً می‌توان گفت که این اتفاق برای فوتبال هم رخ داده است و بدنه جامعه از سینما و فوتبال فاصله گرفته‌اند. نظر شما درباره این موضوع چیست؟ آیا با آن موافق هستید؟

بله، درحقیقت این اتفاق افتاده‌است. در گفت‌وگویی که هفته قبل داشتم به این موضوع اشاره کردم و گفتم:« متاسفانه کسانی‌که از صنعت فوتبال به جایی رسیده‌ و رشد کرده‌اند، حرکات، رفتار و کیفیتی از خود نشان می‌دهند که عامل دور شدن مردم از فوتبال می‌شود، درحالی‌که فوتبال خیلی مورد توجه مردم ایران است و با آن ارتباط عمیق و به آن توجه دارند. مردم برای فوتبال اعتبار بزرگی قائلند، اما بی‌فکری‌ها، بی‌سلیقگی‌ها، نداشتن دانش کافی، ایجاد نکردن زیرساخت و امکانات باعث می‌شود که مردم از آن دور شوند و دوباره جذب کردنشان مستلزم هزینه زیادی است.» صحبت‎های امروز من، درباره سینما هم به همین منظور بود. من در صحبت‌هایم گفته‌بودم، که در اروپا و همه جای دنیا به کیفیت فوتبال خیلی اهمیت می‌دهند و جذب کردن مردم برایشان  مهم است، به همین دلیل  قوانین و روش‌هایی به کار می‌برند که باعث جذب مردم شود. در سینما هم باید نوع فیلمی که ساخته می‌شود، بتواند ارتباطی میان مردم و سینما ایجاد کند. به نظرم خواسته مردم هم خیلی مهم است و باید بدانند که  از فوتبال و سینما چه چیزی و با چه کیفیتی می‌خواهند؟ این‌که مردم فقط کامنت مثبت بگذارند و در قالب هوادار با تعصب زیاد با هر کاری موافقت کنند، چیزی را از پیش نمی‌برد. فکر می‌کنم این درد مشترکی است که فقط به سینما و فوتبال محدود نمی‌شود، بلکه در کشورما همه چیز می‌تواند خیلی با کیفیت بالاتری ارائه شود.

در عرصه فوتبال هم می‌توانیم رویدادهای این‌چنینی مثل مراسمی که برای سینما برگزار شد، برگزار کنیم که این پیوند تا وقتی کار از کار نگذشته قدری بهبود پیدا کند؟

بله، اما فقط در صحبت نیست. این اتفاق در ذهنمان بود که نشست‌های فوتبالی بگذاریم، که مردم بتوانند مستقیم درباره تیمشان صحبت کنند و با هم گپ‌وگفت داشته باشند؛ چون چنین فضایی وجود ندارد و هرچه هست در فضای مجازی است. چنین کاری را در یک هفته می‌توان انجام داد، اما فوتبال و سینمای ما یک نیاز زیرساختی عظیم دارد که همه دنیا ازآن پیروی کردند. صرفاً گفتن درباره این موضوع کاری از پیش نمی‌برد. ما می‌توانیم به عنوان قسمتی از کار چنین رویدادی برگزار کنیم، ولی موضوع خیلی بیش از این حرف‌ها عمیق و ظریف است.

کمتر ورزشکاری وجود دارد که بعد از دوره فعالیت ورزشیش، وارد فرهنگ شود. فکر می‌کنم آقای جباری به واسطه شما(همسر) با فرهنگ گره خورده است. درباره این تجربه از زبان خودتان بگویید.

بله. من که در حال اصلاح شدن هستم. مسیری را رفته‌امف اما به واسطه همسرم شرایطی پیش آمد که انتخاب‌هایم بهتر شد. بهترین مشاور را در این زمینه دارم، که همسرم است. در زمینه کتاب فروشی که واقعاً ۰ تا ۱۰۰ کار، از نظارت تا ایجاد و … را همسرم انجام داد، اما به اسم من تمام شد. اگر ایشان نبود واقعاً چنین اراده‌ای در من ایجاد نمی‌شد.

معظلی که امروز کتاب‌فروشی‌ها خیلی با آن مواجه هستند، تعطیلی‌های فراوان است. ما مدام شاهدیم که چه در تهران یا شهرستان‌ها کتاب‌فروشی ها تعطیل می‌شوند. نظرشما درباره این موضوع چیست؟ با توجه به این که در این حرفه فعالیت می‌کنید با چه معضلاتی مواجه هستید؟

مجتبی : به نظر من قیمت تاثیر دارد و خیلی هم تاثیرش زیاد است. این اصلاً وظیفه دولت است، که قیمت را طوری نگه‎دارد که مردم از پس آن بربیایند. در این مدت که ما درگیر این کار هستیم، با آن‌که مخاطب خوبی داشتیم و مردم می‌آیند و می‌روند، اما برای این‌که انگیزه برای رقابت با بقیه امور اقتصادی ایجاد شود، جایگاه کتاب‌فروشی خیلی پایین است. فرد باید خیلی دوستدار این موضوع باشد و تحمل زیادی داشته باشد تا بتواند در این عرصه دوام بیاورد و یا پشتوانه مالی خوبی داشته باشد. به دلیل همین مواردی که گفتم، این صنعت پویا نیست. هزارو یک مشکل را می‌توان عنوان کرد. مشکل می‌تواند از ناشر، واسطه، فروشنده و … باشد. عوامل زیادی وجود دارد. من فکر می‌کنم حضورم در فوتبال و شناخته شدنم، یکی از دلایل حضور مردم است و می‌خواهم با کمک این فرصت و انجام برخی کارها، طرح مشکل کنم و برخی مسائل را رفع کنم. فکر می‌کنم باید از سوی بانک‌ها و دولت حمایت‌های خیلی زیادی صورت بگیرد، تا برای افراد ایجاد انگیزه شود که به این عرصه وارد شوند. غیر از علاقه موضوعات اقتصادی هم اهمیت دارند.

محبوب‌ترین فیلم سینمایی که دیدید و باعث پیوند شما با سینما شد چه بود؟

از زمان کودکی‌ام فیلم «افعی» در ذهنم مانده‌ است. حرکات کماندویی آقای جمشید هاشم پور را یادم هست. چندبار با دوستانم برای دیدن آن فیلم به سینما رفتم. آن‌وقت‌ها واقعاً ما را درگیر هیجان می‌کرد و از همان‌جا از سینما خوشم آمد اما در مجموع آدم اهل سینمایی نیستم.

۲۴۵۲۴۵