روند توسعه کیف پول‌های سخت‌افزاری در دهه اخیر

قبل از لازمه در مورد اونها اطلاعاتی داشته باشیم. همینطور که میدونین ماهیت ارزهای دیجیتال با یکدیگه متفاوته و به همان نسبت، سیستم ارزش گذاری اون ها هم با یکدیگه فرق می کنه. به عبارت دیگه، دنیای ارزهای دیجیتال، دنیای آزادی هست که در اون هر کسی می تونه ارزی با ویژگی های خودش توسعه بده. برخی از این ارزهای دیجیتال با هدف تقلید از اولین ارز دیجیتال و برخی نیز به دنبال مشکلات هستن.

البته درسته که در این دنیا همه چیز آزاده، ولی موفقیت تضمین نشده. بنابراین هر توسعه دهنده ای از روش های خاص خود برای دستیابی به موفقیت استفاده می کنه. به عنوان مثال ممکنه یک ارز دیجیتال قیمت کمی داشته باشه، ولی تعداد کوین های اون اونقدر زیاد باشه که حجم بازار زیادی رو برای اون به وجود بیاره. به این ترتیب بسیاری از پروژه ها عمدتا تعداد واحدهای بیشتری رو برای ارز خودشون در نظر می گیرن تا برای ریزپرداخت ها مناسب تر باشن. همچنین شما باید برای سنجش اعتبار یک ارز دیجیتال، از خودتون سوال کنین که هدف این ارز چیست و چرا به وجود اومده؟ به بیان دیگه، هر پروژه ای رو با خودش مقایسه کنین و اون رو نسبت به خودش مورد سنجش قرار بدین.

در یک دهه اخیر با گسترش و توسعه بازار کریپتوکارنسی، ارزهای دیجیتال زیادی پا به این عرصه گذاشتن. بعضی از این ارزهای دیجیتتال تونستن محبوبیت زیادی به دست بیارن و رشد کنند و برخی هم از محبوبیت زیادی برخوردار نشدن و از بین رفتن. شاید در بین این ارزهای دیجیتال، اسم ارز دیجیتال آوه گوچی رو شنیده باشین و خواستین داشته باشین و به این منظور دنبال بدست آوردن اطلاعاتی در این مورد هستین، در ادامه شما رو با این ارز دیجیتال اشنا خواهیم کرد با ما همراه باشین.

تیم ارز دیجیتال آوه گوچی:

جس سانسون علاوه بر بنیان گذاری ارز آوه گوچی، پروتکل Bullionix رو نیز به وجود اورد. Bullionix اولین توکن غیر مثلی هست که تحت پشتیبانی طلا قرار داره. ایده ساخت ارز آوه گوچی به این دلیل مطرح شد که به بازیکنان و شرکت کننده های پلتفرم آوه گوچی اجازه بده تا از گوچی ها به عنوان وثیقه استفاده کرده و در عین بازی سرگرم کننده ای باشه که بازیکنان اون میتونن جمع کردنی های خودشون رو به صورت NFT خرید و فروش کنند.

توکن GHST چیست؟

بررسی آینده آوه گوچی:

در این قسمت از مقاله ارز دیجیتال GHST چیست؟ به بررسی و تحلیل آینده آوه گوچی می پردازیم. برای پیش بینی قیمت و آینده GHST نیز مثل سایر ارزهای دیجیتال، باید فاکتورها و عوامل زیادی رو زیر نظر بگیریم. افزایش یا کاهش تقاضا، وضعیت اقتصادی کشورها و اهداف تیم پروژه ارز آوه گوچی نمونه هایی از عواملی هستن که می تونن به صورت مستقیم به قیمت و آینده GHST تاثیر مثبت و منفی بذارن.

کیف پول های ارز دیجیتال GHST:

شاید قصد سرمایه گذاری و خرید GHST رو داشته باشین. ولی بهتره قبل از اینکه اقدام به خرید ارز دیجیتال GHST کنین، هایی که از این ارز دیجیتال پشتیبانی می کنن رو بررسی کنین. ما به این منظور سعی می کنیم در این قسمت از مقاله ارز دیجیتال GHST چیست؟ برخی از کیف پول آوه گوچی رو برای شما معرفی کنیم.

برای کسایی که به راحتی میخوان در ارز دیجیتال آوه گوچی معامله یا سرمایه گذاری کنن، گزینه های ذخیره سازی زیادی وجود داره و نوع کیف پولی که انتخاب می کنین احتمالا به مقداری که باید ذخیره کنین و قصد دارین با اون انجام بدین بستگی داره. یکی از این گزینه ها کیف پول های سخت افزاری هست.

این کیف پول های یا کیف پول های سرد مثل لجر و تروزر امن ترین گزینه برای ذخیره سازی و پشتیبان گیری آفلاین از ارز دیجیتال آوه گوچی هست. با این حال، اونها می تونن به دانش فنی بیشتری نیاز داشته باشن و گزینه گرون تری هستن. به این ترتیب ممکنه برای ذخیره مقادیر بیشتری از توکن GHST برای کاربران با تجربه تر مناسب تر باشن.

یکی دیگه از گزینه های ذخیره سازی و نگهداری از ارز دیجیتال آوه گوچی، والت های نرم افزاری هستن. کیف پول های نرم افزاری گزینه دیگه ای رو ارائه میدن و استفاده از اون ها رایگان و راحت هست. اون ها برای دانلود به عنوان برنامه های گوشی های هوشمند یا دسکتاپ در دسترس هستن و می تونن نگهدارننده یا غیر حضانت باشن. همچنین با استتفاده از کیف پول های نرم افزاری کلیدهای خصوصی از طرف شما توسط ارائه دهنده خدمات، مدیریت و پشتیبانی میشن.

کیف پول سخت افزاری لجر(Ledger):

Ledger یک کیف پول سخت افزاری هست که شما رو در مالکیت و کنترل کلیدهای خصوصی خودتون توانمند میکنه و بالاترین سطح امنیت رو برای دارایی های دیجیتال فراهم میکنه. کیف پول های لجر دارای پایه ریزی ایمن و یک سیستم عامل اختصاصی هستن که به طور خاص برای محافظت از دارایی های شما طراحی شدن.

کیف پول سخت افزاری لجر همراه با برنامه Ledger Live از بهترین راه حل برای امنیت، ذخیره و مدیریت دارایی های دیجیتالی هست. شرکت safepal یک شرکت نوپای فرانسوی هست که کیف پول لجر رو در سال 2014 منتشر کرد. این شرکت تونست با فروختن بیش از 3 میلیون نسخه از کیف پول های خود از محبوب ترین کیف پول های سخت افزاری در جهان رو تولید میکنه. کیف پول Ledger کلیدهای خصوصی و ارزهای دیجیتال شما رو روی یک دستگاه سخت افزاری فیزیکی نگهداری میکنه، به این معنی که ارزهای دیجیتال شما به صورت آفلاین نگهداری میشه و دسترسی از راه دور رو غیر ممکن میکنه.

جمع بندی و نتیجه: اخیرا پیشرفت‌های بسیار زیادی را در طول یک دهه اخیر در حوزه بازار رمزارزها مشاهده کرده‌ایم. در طی این سال‌ها، ارزهای دیجیتال بسیاری نیز راه‌اندازی شده‌اند که اکنون شاهد پیشرفت و رشد بسیار زیاد آن‌ها یا حتی نابودی آن‌ها هستیم. در این نوشتار قصد داریم به پروژه سوایپ و بپردازیم. این پلتفرم به دنبال پر کردن خلا بین ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال است که در ادامه مطلب با آن بیشتر آشنا خواهید شد.

پروژه Swipe به دنبال این است تا مانند خرید با کارت‌های بانکی در خصوص ، بتوان این قابلیت را با ارزهای دیجیتال نیز به اجرا در آورد. یعنی به همان راحتی که در زندگی روزمره خرید می‌کنیم و نهایتا مبلغ آن را در کمترین زمان و راحت‌ترین شیوه ممکن با کارت بانکی پرداخت می‌کنیم، همین پرداخت‌ها را به همین راحتی با ارزهای دیجیتال خود انجام دهیم. با رسیدن به این هدف به سمت به‌روزترین اقتصاد در دنیا خواهیم رفت. از جمله خدماتی که پلتفرم سوایپ به کاربران ارائه می‌دهد شامل کیف پول دیجیتالی چندارزی، دبیت کارت‌های مخصوص ارز دیجیتال، راه‌حل‌های پرداخت رمزارزها، وام‌گیری و همچنین پس‌انداز ارزهای دیجیتال است. کار با این پروژه راحت است؛ بدین صورت که کاربران می‌توانند دارایی‌های ارز دیجیتال خود را به کیف پول‌های سازگار با ارز دیجیتال SXP واریز کرده و سپس از طریق کارت‌های اعتباری آن‌ها را به صورت ارزهای فیات خرج کنند.

ارز دیجیتال SXP نیز توکن اختصاصی این پلتفرم است که از استاندارد ERC20 استفاده می‌کند. استخراج آن بر مبنای مکانیزم اثبات کار (Proof Of Work) است. در آن عدد ۱.۲میلیون توکن درج شده که به صورت ماهیانه به عنوان پاداش اکوسیستم و ۶۰۰ هزار ارز سوایپ برای عملیات شرکت استفاده خواهد شد. همچنین ۱۰ میلیون توکن نیز به صورت سالیانه در اختیار تیم توسعه‌دهنده قرار خواهد گرفت.

مطالب اختصاصی در خبرنامه بیت‌پین

شما هم به جمع ۲۴۰۰۰ نفری خبرنامه ما بپیوندید.

نماد اختصاری سوایپ

نماد اختصاری یک ارز دیجیتال نمادی است که رمزارز با آن نماد در بازار ارزهای دیجیتال مورد معامله قرار می‌گیرد. نماد اختصاری سوایپ، SXP است که فقط کافی است با تایپ این نماد در نوار مربوط به جست‌وجوی رمزارزها در هر صرافی، آن را جست‌وجو کنید. در صورت ظهور اطلاعاتی مانند قیمت‌های خرید، فروش، نمودارهای مربوط به روند قیمتی و اطلاعات بسیار دیگر متوجه خواهید شد این رمزارز در آن صرافی مورد قبول واقع شده و در لیست رمزارزها جهت معامله وجود دارد.

نماد اختصاری سوایپ

مخترع سوایپ (SXP) چه کسی است یا توسط چه تیمی ساخته شده است؟

این پروژه در شهر لندن به ثبت رسید. اما دفتر مرکزی آن در مانیل، پایتخت فیلیپین قرار دارد. این پروژه دارای گیت هاب است اما عملیات اصلی آن به صورت متن باز در اختیار عموم قرار نگرفته است. پشت پرده این پروژه کاملا شفاف نبوده اما ۴ نفر از توسعه‌دهندگان آن به صراحت معرفی شده‌اند. اصلی‌ترین اعضای تیم سوایپ عبارتند از:

• جوزلیتو لیزاروندو (Joselito Lizarondo)، مدیرعامل پروژه سوایپ
• جان خنس (John Khenneth)
• آنسیتا سوتومیل (Anecita Sotomil)
• دانیلین گروو (Danilyn Gervo)

تاریخچه قیمت سوایپ (SXP)

سوایپ با نماد اختصاری SXP دارای ارز ش بازار حدود ۳۱۷.۲۸ میلیون دلار و سهم ۰.۰۱ درصدی از کل بازار را در اختیار دارد. قیمت فعلی این ارز دیجیتال هم اکنون در ۷ دسامبر ۲۰۲۱ برابر با ۱.۶۴ دلار است. در ادامه تاریخچه قیمتی رمزارز سوایپ را با توجه به نوسانات قیمتی مورد بررسی قرار می‌دهیم.

هدف از ساخت سوایپ (SXP)

هدف اصلی از ساخت ارز دیجیتال سوایپ (SXP) تسهیل پرداخت با ارزهای دیجیتال از طریق خودپرداز بانک‌ها و دبیت کارت‌ها به بلاک چین ارزهای دیجیتال است. این توکن نیز دقیقا قصد انجام کاری را دارد که روزی هدف اصلی رمزارزهای مشهوری به نام بیت کوین و اتریوم بود اما امروزه شاید کمتر به آن توجه می‌شود.

سوایپ (SXP) چگونه کار می‌کند؟

کل عرضه توکن SXP حدود ۳۰۰ میلیون است. ۸۰ درصد از تو کن‌ها برای پرداخت کارمزدها توسط قرارداد هوشمند سوزانده می‌شود که باعث افزایش ارزش توکن SXP می‌شود. سوزانده شدن تا رسیدن به ۱۰۰ میلیون توکن ادامه دارد. پس از آن توکن‌های جدید جهت ارائه پاداش به برخی از کاربران و شرکت کنندگان در این اکوسیستم تعلق می‌گیرد.

خرید و فروش سوایپ (SXP) چگونه است؟

• قدم اول ثبت نام در سایت بیت پین
• قدم دوم ثبت کارت بانکی در قسمت مورد نظر
• قدم سوم ثبت دقیق آدرس کیف پول سوایپ
• قدم چهارم خرید و پرداخت نهایی
• قدم آخر نیز احراز هویت و نهایتا دریافت ارز دیجیتال سوایپ در کیف پول است.

• قدم اول ثبت نام در سایت بیت پین
• قدم دوم ثبت شماره شبای بانکی
• قدم سوم انتقال سوایپ
• قدم چهارم تایید در شبکه بلاک چین
• قدم آخر نیز تسویه ریالی توسط صرافی مورد نظر است.

مزایای سوایپ (SXP)

• ایجاد گیت‌های ارتباطی مستقیم بین ارزهای فیات و رمزارزها
• پشتیبانی از کیف پول سازگار با SXP برای سیستم عامل‌های اندروی و iOS
• دارای ثبت نام، هزینه‌های ماهانه، خرید کارت و هزینه‌های تراکنش رایگان
• تبدیل سریع رمزارزها
• مقیاس‌پذیری بالا و در نتیجه سرعت بالای پرداخت
• کاربرپسند
• دارای پشتیبانی خوب
• امنیت بالا

معایب سوایپ (SXP)

• ‌ عدم عملکرد مناسب نسخه اپلیکیشن موبایلی
• دارای نرخ تغییرات بسیار و غیرشفاف

نحوه استخراج یا تولید سوایپ (SXP)

بیش از ۹۰ میلیون توکن سوایپ در گردش وجود دارد و حداکثر تعداد کوین‌های آن نیز به بیش از ۲۸۹عدد محدود شده است. همان طور که قبلا اشاره کردیم ۱.۲ میلیون SXP به صورت ماهیانه به عنوان پاداش اکوسیستم، ۶۰۰هزار SXP برای عملیات شرکت و ۱۰ میلیون SXP به صورت سالیانه دراختیار تیم توسعه دهنده قرار می‌گیرد. تمام عرضه کوین‌های این پروژه تا سال ۲۰۲۸ تمام خواهد شد. با توجه به سوزانده شدن ۸۰ درصد از SXP شمار کل توکن‌ها هیچ گاه به ۳۰۰ میلیون نخواهد رسید. این توکن بر اساس کار می‌کند.

بهترین کیف پول‌های سوایپ (SXP)

اگر شما نیز از آن دسته افرادی هستید که قصد نگهداری یا معامله ارز دیجیتال سوایپ را دارید، باید کیف پول ایمنی انتخاب کنید. این کیف پول بهتر است امکان کنترل کلید خصوصی را برای کاربران فراهم کند. در زیر برخی از کیف پول‌های معتبر و ایمن ارز دیجیتال سوایپ را به شما معرفی می‌کنیم.

انواع کیف پول سخت افزاری سوایپ

• کیف پول ترزور (Trezor)
• کیف پول لجر (Ledger)

انواع کیف پول موبایلی و دسکتاپ سوایپ

مقایسه سوایپ (SXP) با بیت کوین (BTC)

این مقایسه بین ارزهای دیجیتال سوایپ (SXP) و به شما کمک می‌کند ارزش بالقوه سوایپ در آینده را بر اساس ارزش فعلی بیت کوین (BTC) و یا بالعکس تعیین کنید.

قیمت اکنون سوایپ ۱.۶۴ دلار است. در مقابل قیمت بیت کوین ۵۱.۳۳۳ دلار در حال حاضر (۷ دسامبر ۲۰۲۱) است. عرضه توکن‌های سوایپ ۲۳۹.۶ میلیون بوده که تا به امروز ۱۹۲.۸ میلیون از آن تولیدشده است. عرضه توکن‌های بیت کوین ۲۱ میلیون است. رتبه سوایپ ۱۷۷ بازار و بیت کوین اولین رتبه در را دارد. سوایپ در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شده در حالی که بیت کوین اولین ارز دیجیتال بوده و در تاریخ ۰۴/۲۰۱۳ راه‌اندازی شده است.

پیش‌بینی وضعیت آینده سوایپ (SXP)

پیش‌بینی‌های بسیاری در مورد آینده ارز دیجیتال سوایپ (SXP) وجود دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم تا دید شما را نسبت به  خرید کیف پول سخت افزاری، فروش و یا نگهداری این ارز دیجیتال بازتر کرده و راهنمایی برای شما باشد.

• پیش‌بینی وب سایت CoinArbitage در مورد سوایپ: پیش‌بینی می‌شود روند قیمتی ارزدیجیتال SXP روندی نزولی باشد و در اواخر سال ۲۰۲۱ با قیمت حدودی ۱.۸۵۷ دلار معامله شود. اما انتظار بلندمدت از آن بدین صورت است که تا سال ۲۰۲۵ ارزش آن به ۱۳.۲۹ دلار برسد.
• پیش‌بینی وب سایت DigitalCoinPrice در مورد سوایپ: این وب سایت در کل نظر خوبی به ارز دیجیتال سوایپ دارد و پیش‌بینی می‌کند قیمت آن به حدود ۳.۳۳ دلار در اواخر ۲۰۲۱ برسد. روی نگهداری بلندمدت این رمزارز دید مثبتی داشته و قیمت حدودی برای آن در سال ۲۰۲۵.۶. ۹۲ دلار است.
• پیش‌بینی وب سایت WalletInvestor در مورد سوایپ: میزان مبلغ آن را تا آخر سال ۲۰۲۱.۲. ۹۸ دلار پیش‌بینی می‌کند. وی قیمت این رمزار را با رشد بسیار کم در سال ۲۰۲۵، حدود ۳.۳۸۶ پیش‌بینی می‌کند.

وایت پیپر ارز دیجیتال SXP مسیرهای زیر را در آینده برای این رمزارز ترسیم کرده است که آن را به دو دسته تقسیم می‌کنیم. دسته اول اهدافی که عملیاتی شده و به اجرا درآمده‌اند و دسته دوم که در برنامه اجرایی خود در آینده دارد.

اهداف مهم سوایپ که اجرا شده‌اند:

• ادغام با Google Pay، Apple Pay و Samsung Pay
• خریداری شده توسط پلتفرم Binance
• همکاری با پروژه‌های Chainlink و Elround

برنامه‌های اجرایی پیش رو:

• توسعه خدمات در به سراسر جهان
• قابلیت دسترسی خدمات این پروژه از طریق تلفن همراه
• افزایش تعداد ارزهای فیات و تعداد ارزهای دیجیتال تحت پشتیبانی این پلتفرم
• راه اندازی سرویس سپرده‌گذاری سوایپ و دریافت سود ماهیانه از آن

گفتار پایانی!

سوایپ Swipe پروژه‌ای بر بستر بلاک چین است که توسط Joselito و افراد دیگر در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد. نام ارز دیجیتال آن، سوایپ با نماد اختصاری SXP است. کل عرضه توکن‌های آن حدود ۳۰۰ میلیون است. این پروژه با هدف آسان کردن پرداخت از طریق ارزهای دیجیتال راه‌اندازی شده است. بستر آن از بلاک چین ERC20 پشتیبانی می‌کند.

پرسش‌های متداول!

سوایپ با چه پروژه‌ها و رمزارزهای دیگر همکاری می‌کند؟

نقاط قوت و نکات برجسته پلتفرم Swipe چیست؟

کیف پول‌های مناسب برای ذخیره ارز دیجیتال SXP چه نام دارد؟

کیف پول دیجیتال سوایپ به عنوان بهترین کیف پول برای ذخیره‌سازی این ارز دیجیتال شناخته می‌شود. در عین حال برخی دیگر از کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند تراست والت، کوینومی و اکسدوس نیز در این را / به‌عنوان بازو و محرکه اصلی اقتصاد دیجیتال در سال‌های اخیر تغییر و تحولات بسیاری را به خود دیده است. مهم‌ترین این تغییرات با همه‌گیری اپیدمی کووید ۱۹ در سطح جامعه، باعث آن شد تا استفاده از پرداخت‌های الکترونیکی رشد بسیار چشم‌گیری داشته باشد و کارت‌های بانکی و پرداخت‌های اینترنتی با رتبه نخست، روزانه میزبان صدها میلیون تراکنش در سطح کشور باشند. با همه‌گیری ویروس کرونا پرداخت‌های غیرتماسی از طریق گوشی‌های هوشمند به‌شدت افزایش یافتند و انتظار می‌رود این روند ادامه‌دار نیز باشد. در واقع همه‌گیری کرونا لطف بزرگی به صنعت پرداخت کرد و باعث شد این صنعت در عرض دو الی سه سال اقدامات مهمی در راستای دیجیتالی‌شدن صورت دهد. طی حدود دو سال گذشته، تقاضا برای روش‌های پرداخت غیرسنتی مانند پرداخت‌ از طریق کیوآرکد، لینک‌های پرداخت و کیف پول‌های دیجیتال در دنیا بیشتر شد؛ تقاضایی که بی‌شک در سال ۲۰۲۲ همچنان افزایش خواهد یافت. همه‌گیری ویروس کرونا در دنیا، پذیرش راه‌حل‌های دیجیتالی و غیرسنتی را تسریع کرد و امروز دیگر تصور اینکه این روش‌های پرداخت دیجیتالی وجود نداشته باشند، غیرممکن است. در گزارش پیش‌ رو نگاهی به مهم‌ترین روندهای صنعت پرداخت داشتیم و در گفت‌وگو با فعالان هر یک از حوزه‌ها به وضعیت هر یک از این روندها در ایران پرداختیم. در سال ۱۴۰۱ صنعت پرداخت کشور باید توجه بیشتری به هر یک از این روندها داشته باشد؛ روندهایی که در دنیا اقدامات زیادی درباره هر یک از آنها انجام شده است.

احراز هویت بیومتریک

علی حاجی‌زاده مقدم، مدیرعامل ، درباره روند احراز هویت بیومتریک در صنعت پرداخت، ابتدا اشاره‌ای به فلسفه‌ وجودی این روند می‌کند و می‌گوید: «جمله‌ای از ژنرال کاسنر آمریکایی نقل شده که «یک سرخ‌پوست خوب، یک سرخ‌پوست مرده است». بر همین سیاق، می‌توان گفت یک ابزار پرداخت خوب، یک ابزار پرداخت نامرئی است. مرحله پرداخت همیشه یک مرحله‌ اضافه در روند اصلی کار فرد ایجاد می‌کند که معمولاً باعث کندی کار و تشکیل صف می‌شود؛ مثلاً شما به رستوران یا فروشگاه می‌روید که غذا بخورید یا چیزی را که نیاز دارید بخرید، چه خوب می‌شد اگر قبل یا بعد از رفع نیاز و قضای حاجت، معطلی برای پرداخت وجود نداشت و بی‌حرف و حدیث وارد و خارج می‌شدید. ویژگی‌های بیومتریک در ابزارهای پرداخت در حال تحقق این آرزو هستند. در متروی مسکو، از پاییز امسال مسافران می‌توانند با عبور از یک گیت مشخص، صرفاً با ثبت تصویر چهره‌شان، از گیت عبور کنند. ترکیب پرداخت بیومتریک با مدل‌های خرید بدون صف و سلف‌سرویس به ایجاد راه‌حل‌هایی مانند PopID منتهی شده که کل فرایند پرداخت را نامرئی و بی‌دردسر کرده است.»

علی حاجی‌زاده مقدم، مدیرعامل شرکت آدانیک

طبق صحبت‌های حاجی‌زاده مقدم، در ایران هم شرکت‌های تازه‌نفس و نوآور در حوزه پرداخت پیدا شده‌اند که می‌توانند قواعد قدیمی بازی‌ را بر هم بزنند: «اپلیکیشن پرداخت اعتباری بدون کارت تارا جدی‌ترین نمونه‌ای است که من به‌تازگی با آن آشنا شده‌ام. روش‌های احراز هویت بیومتریک به مدد فناوری‌های جدید گوشی‌های هوشمند و با خط‌شکنی سجام و ، در حال پیدا کردن نقشی مؤثر در کاربردهای گوناگون (از جمله صنعت پرداخت) هستند. به نظر من دو چالش مهم پیش روی این روند است؛ همراه‌کردن نهادهای حاکمیت مانند ثبت‌احوال برای ارائه سرویس از یک ‌سو و توجه به دغدغه حریم خصوصی مردم و نظارت و قانون‌گذاری جدی برای آن از سوی دیگر.»

کیوان ارج، مدیرعامل توسعه نوین همراه کیش نیز درباره روند احراز هویت بیومتریک و وضعیت آن در کشور می‌گوید: «به ‌واسطه شیوع کرونا، احراز هویت غیرحضوری از مسائل فنی داغ این روزهای جهان شده است. اگرچه این موضوع، در سال‌های گذشته نیز همواره مطرح بوده، اما ارائه خدمات بانکی، پرداخت، بیمه و بورس از سال گذشته با شیب فزاینده‌ای رو به افزایش است و استقبال عمومی از دریافت این خدمات به‌صورت غیرحضوری توسط مشتریان، به گسترش کاربرد احراز هویت مبتنی بر ویژگی‌های بیومتریک در حوزه‌هایی مانند صرافی، رمزارز، پزشکی، مشاوره و… منجر شده و شرکت‌ها و گروه‌های استارتاپی متعددی به تلاش برای ارائه راه‌حل‌های متنوع در این حوزه پرداخته‌اند.»

کیوان ارج، مدیرعامل توسعه نوین همراه کیش

طبق صحبت‌های ارج، استفاده از راه‌حل‌های فنی متنوع در کاربردهایی مانند افتتاح حساب بانکی، دریافت تسهیلات یا اعتبار، خرید بیمه‌نامه و… به میزان قابل ‌توجهی افزایش یافته و به‌طور حتم چالش پیش رو عقب‌ماندگی رگولاتورها در این حوزه است. او توضیح می‌دهد: «تجربیات پیشین نشان می‌دهند، برخورد اولیه رگولاتور سلبی خواهد بود که بسیار طبیعی است، اما شرکت‌ها و سازمان‌های فعال در این حوزه نیز با همکاری بخش‌هایی مانند سازمان نظام صنفی رایانه‌ای یا شورای عالی فضای مجازی، می‌بایست هرچه سریع‌تر نسبت به تدوین و تصویب سند استانداردها و الزامات مدیریت هویت دیجیتال اقدام کنند تا همزمان رگولاتور نیز با خیالی آسوده پذیرای راهکارهای نوین باشد. تشکیل آزمایشگاه‌های ارزیابی و صحت‌سنجی راه‌حل‌های فنی ارائه‌شده نیز از دیگر اقدامات لازم در این حوزه خواهد بود. بدون شک انسجام زیرساخت‌های مدیریت هویت دیجیتال، آینده‌ای روشن را برای شرکت‌ها و گروه‌های نوآور مهیا خواهد کرد که در جهان امروز امری است ناگزیر.»

سیدی می‌گوید در صنعت پرداخت و بانکداری، احراز هویت بیومتریک استاندارد با سرمایه‌گذاری آی‌تی‌ساز در کمپانی احرازشو، تا حدودی نیاز بانک‌ها و صنعت پرداخت به این سرویس را تأمین کرده و نیز با به‌کارگیری فناوری‌های روز دنیا، احراز هویت بیومتریک را به‌صورت جدی توسعه داده تا دسترسی مردم به خدمات را بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات، سازمان‌ها و بانک‌های مختلف مرتفع کند؛ «برای توسعه این ‌مهم موانع بسیاری را پشت ‌سر گذاشتیم تا به رسالت اصلی احرازشو که ساده‌سازی استفاده از فناوری و احراز هویت آسان برای مردم بود، دست یابیم و تأثیرگذاری فناوری نوین را در رفع دغدغه‌های اجتماعی نشان دهیم. در سال 1400 توانستیم در حوزه زیرساخت‌، موارد اصلی مورد نیاز احرازشو را تأمین کنیم تا با افزایش تقاضای 60درصدی در سال 1401 با هیچ‌گونه مشکلی مواجه نشویم. اما پروژه بزرگی را که در انتهای سال 1400 توسط کمپانی احرازشو رونمایی و اعلام خواهد شد، داریم که این پروژه علاوه بر رفع چالش اصلی کسب‌وکارهای آنلاین، موجب کاهش نگرانی‌ها و دغدغه مردم در انواع معاملات حضوری و غیرحضوری خواهد شد.»

طبق صحبت‌های کیوان، در حالی‌ که در حوزه فین‌تک بیشترین توجه‌ها به پرداخت معطوف شده، اما این حوزه در زیرشاخه‌های دیگری همچنان مغفول مانده است. تحلیل رفتار مالی مشتریان و ارائه بینش‌های لازم برای مدیریت مالی شخصی (PFM) یا تنظیم‌گری (Regtech) از جمله مواردی است که به‌دلیل عدم دسترسی به داده‌های شبکه پرداخت هنوز در کشور رشد پیدا نکرده است؛ «در حالی‌ که هر کدام از شرکت‌های پرداخت صرفاً داده‌های رفتار مالی دارنده کارت را روی پذیرندگان خود دارند، اما سوئیچ شاپرک دربرگیرنده تمامی رفتارهای مالی دارنده کارت است. بر همین اساس برای رشد و توسعه دیگر حوزه‌های لازم است تا تغییر نگرش در حاکمیت داده از طریق نهاد حاکمیتی مدنظر قرار داده شود.»

مدیرعامل ادامه می‌دهد: «اگر بانک‌ها، شرکت‌های خدمات پرداخت، شرکت‌های نظارتی بازار سرمایه، نهادهای حاکمیتی و هر نهاد دیگری که داده‌ای دارد، داده‌هایش را به نحوی امن و دسترس‌پذیر،‌ باز کند، دنیا به جای امن‌تر و لذت‌بخش‌تری تبدیل می‌شود. شاید روزی بیاید که در فین‌تک هم تجربه‌ای شبیه به همکاری اوبر و اسپاتیفای داشته باشیم که وقتی سوار اوبر شدیم ‌آهنگ‌های مورد علاقه‌مان از بلندگوی ماشین پخش شود.»

احمد میردامادی، مدیرعامل شرکت بانکداری باز سنباد درباره این روند در صنعت پرداخت کشور ابتدا می‌گوید: «شاید این جهان بیش از هر چیز دیگری در حال دیجیتال‌شدن باشد و گریزی نیست که ابزارها و روش‌ها نیز متفاوت شوند. باید طرحی نو درانداخت یا به‌عنوان کمترین فعالیت، دگرگونی‌ها را بفهمیم و جریان زندگی را با آن تنظیم کنیم. حوزه‌ پرداخت بخش مهمی است که در ارکان مهم جامعه نقش بازی می‌کند و دو بخش رمزارزها و بانکداری باز در پرداخت بیش از همه تأثیرگذار به‌شمار می‌روند که در کاهش محسوس هزینه‌ها و چابک‌سازی نقشی مهم ایفا می‌کنند.»

طبق صحبت‌های میردامادی، در سالی که گذشت، بانکداری باز در جهان با سرعت زیادی رشد کرد. در دنیا چند یونیکورن بانکداری باز وجود دارد و کشورهای مختلفی سیاست خود در اقتصاد داده را که پیشرانی مهم در مسیر حرکت به ‌سوی اقتصاد دیجیتال است، مشخص کردند؛ «این در حالی است که در ایران، در بهترین حالت همچنان باید منتظر اعلام چارچوب فعالیت بود. البته، تصمیم‌گیری‌های نادرست توسط نهادهای تصمیم‌گیر به سنگی بزرگ برای فعالان اقتصاد مقاومتی تبدیل شده که در نهایت موجی از ناامیدی را برای اکوسیستم نوآوری به‌دنبال داشته است.»

الان بخر، بعداً پرداخت کن (BNPL)

جزئیات سرویس، در همه این شرکت‌ها مشابه هم نیست و هر شرکتی شرایط و ضوابط خاصی برای مقدار اعتبار، هزینه‌کرد آن و شکل بازپرداخت دارد. در نظرسنجی جالبی که سال ۲۰۲۱ در ایالات ‌متحده انجام شد، حدود ۳۹ درصد از شرکت‌کنندگان گفته‌اند حداقل یک ‌بار سرویس BNPL را امتحان کرده‌اند. سال‌هاست که شرکت‌های زیادی در سراسر دنیا، این سرویس را ارائه می‌دهند. در ایران هم طی سال‌های اخیر توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران حوزه فین‌تک به آن جلب شده است. شرکت‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، اعتبار مشخصی در اختیارتان قرار می‌دهند تا بدون نیاز به ضامن و چک و طی‌کردن مراحل اداری معمول وام‌های خرد، خریدتان را انجام دهید و یک ماه دیگر پولش را بپردازید.

مجید حسامی، مدیرعامل اسنپ‌پی درباره این روند در کشور می‌گوید که BNPL محبوب‌ترین شیوه پرداخت در دنیا در چند سال اخیر است که به‌دلیل عدم دسترسی مردم ایران به کارت‌های اعتباری، برای کاربر ایرانی جذابیتی دوچندان دارد و به‌راحتی می‌تواند جای خالی کارت‌های اعتباری را پر کند: «این سرویس از منظر توسعه در کشور نیز اهمیت ویژه‌ای دارد و به همین دلیل به‌عنوان پیشتاز این حوزه، از ابتدا سعی کردیم تا سرویسی در سطح استانداردهای بین‌المللی به کاربران ارائه دهیم که امروز نتیجه آن را در میزان رضایت کاربران و استقبال آنها از این سرویس شاهد هستیم. به‌عنوان‌ مثال شاخص NPS سرویس اعتباری اسنپ‌پی در حال حاضر ۸۰ درصد است که عدد بسیار بالایی در مقایسه با تمام کسب‌وکارهای آنلاین داخلی و موفق‌ترین نمونه‌های خارجی BNPL مانند کلارنا و افترپی است.»

 

حسامی درباره اقدامات اسنپ‌پی در این حوزه این‌طور توضیح می‌دهد: «ما در اسنپ‌پی برای اولین‌بار در ایران در سال ۱۳۹۹ مدل پرداخت BNPL (الان بخر، بعداً پرداخت کن!) را به جامعه ایرانی معرفی کردیم و تا به امروز موفق شده‌ایم این سرویس را در اختیار بیش از سه میلیون نفر از کاربران اسنپ قرار دهیم. سال 1400 را می‌توان سال شروع پرقدرتو نقطه‌عطفی در صنعت لندتک ایران دانست؛ چراکه با استقبال گسترده کاربران از سرویس اعتباری اسنپ‌پی، محصولات مشابه متعددی توسط بازیگران حوزه لندتک و همچنین شرکت‌های جدید رونمایی شدند.»

مجید حسامی مدیرعامل اسنپ‌پی

به عقیده حسامی، سال 1401، سال بسیار پررقابتی در حوزه BNPL خواهد بود و ما در اسنپ‌پی برای این چالش هیجان‌انگیز آماده هستیم و با دستی پر و محصولات جدید سعی خواهیم کرد که پیشتازی خود را در این حوزه حفظ کنیم و بتوانیم با ارائه محصولات و خدمات متنوع‌تر به تعداد بیشتری از کاربران به رشد و توسعه حوزه فین‌تک در کشور کمک کنیم.

به عقیده محمدمهدی مؤمنی، مدیرعامل ازکی‌وام، سال ۱۴۰۰ از یک منظر سال خوب و از منظر دیگر سالی بد، به‌خصوص برای حوزه BNPL بوده است: «بزرگ‌ترین مسئله موجود عدم تلاش بانک مرکزی و دیگر بانک‌ها برای پیشرفت و بهبود این صنعت بوده است. به همین دلیل ارتباط لازم بین بانک مرکزی، شرکت‌های لندتک و بانک‌های فعال در عرصه وام خرد به‌خوبی در این سال شکل ‌نگرفت. این موضوع همچنین باعث شد که شرکت‌های لندتک نتوانند در جایگاه مناسب خود در بازار به فعالیت بپردازند.»

طبق صحبت‌های مؤمنی، بحث دیگری که اهمیت دارد در مورد مشتریان است؛ باید شرایطی را فراهم کرد تا امکان استفاده از خدمات مناسب اعتباری برای آنها وجود داشته باشد، اما متأسفانه به‌دلیل شکل‌نگرفتن خدمات غیرحضوری و وجود قوانین بالادستی در این حوزه، مشتریان کماکان مجبور هستند برخی مسائل را مانند امضای حضوری که با خدمات آنلاین مرتبط نیست، تجربه کنند. او می‌گوید: «با توجه به این معضلات به‌طور کلی می‌توان سالی را که گذشت، سال بدی برایدر ایران به‌شمار آورد، اما از جهات دیگر با ظهور شرکت‌های بسیار در زمینه اعتبار خرد و همچنین ارائه اعتبار برای خرید خودرو، لوازم‌خانگی و کالای دیجیتال، عمق این بازار در حال گسترش است و مشتریان آرام‌آرام با این شرایط آشنا می‌شوند.»

مدیرعامل ازکی‌وام صحبت‌هایش را ادامه می‌دهد: «ما نیز امسال در ازکی‌وام این مسیر را در پیش گرفتیم تا به ‌واسطه شعار خود یعنی «انتخاب آگاهانه» گستره‌ای از خدمات را با تأثیر از همان شعار فراهم کنیم. در این فرایند اتفاقات خوبی نیز رقم خورده است؛ هرچند موفق به اجرایی‌شدن برخی از آنها در سال ۱۴۰۰ نشدیم. به‌عنوان‌ مثال یکی از موارد جالبی که برای نهایی‌شدن آن در تلاش هستیم، بحث بیمه اعتباری است که در حوزه BNPL به‌نوعی جذابیت دارد.»

به گفته مؤمنی، مهم‌ترین موردی که باید در صنعت لندتک در سال ۱۴۰۱ شاهد آن باشیم، شناخت مدل کسب‌وکارهای لندتک توسط بانک‌ها و توسعه خدمات غیرحضوری مانند امضا واست که خوشبختانه این همکاری نیز کم‌کم در حال شکل‌گیری است؛ «به‌خصوص با موضوعی که برای رفع نیاز به ضامن و ارائه وام بر اساس امتیاز اعتباری به‌تازگی از سوی نهاد ریاست‌جمهوری و وزارت اقتصاد مطرح ‌شده، سال ۱۴۰۰ می‌تواند سال بهتری برای بحث خدمات اعتباردهی آنلاین باشد.»

امنیت سایبری

با استقبال بیشتر و بیشتر مصرف‌کنندگان از سیستم‌های پرداخت جدید، به‌خصوص در زمان همه‌گیری ویروس کرونا، امنیت سایبری به اولویت اصلی مؤسسات مالی و ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت تبدیل شده است. کلاهبرداری از حساب‌های افراد از ۳۴ درصد در سال ۲۰۱۹ به ۵۴ درصد در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته که این خود یک زنگ هشدار جدی برای مؤسسات مالی و ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت است. بر اساس گزارش روندهای پرداخت کپجمینای، افزایش تجارت الکترونیکی، رشد پرداخت‌های غیرنقدی و جهش تهدیدات سایبری باعث افزایش تمرکز مؤسسات و شرکت‌ها بر امنیت سایبری در پرداخت‌ها شده است. به همین دلیل است که سال ۲۰۲۲ سالی خواهد بود که شرکت‌های فعال در حوزه، فناوری‌های پیشرفته‌تری را برای کاهش خسارت‌های امنیت سایبری طراحی و ارائه خواهند کرد.

بر اساس گزارش تحقیقاتی آرگوس، به‌طور کلی خسارات امنیت سایبری تا سال ۲۰۲۵ می‌تواند به 10.5 تریلیون دلار برسد. در نتیجه برای مقابله با این مشکل باید تمامی مؤسسات مالی و شرکت‌های پرداخت به فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و فناوری ابری روی بیاورند. انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۲، شرکت‌ها خدماتی ترکیبی از هویت دیجیتال، اتوماسیون و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات را برای کاهش خطرات سایبری ارائه دهند.

بهناز آریا، رئیس کمیسیون افتا در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و مدیرعامل گروه شرکت‌های کهکشان با بیان اینکه صنعت بانکداری و پرداخت یکی از پرتهدیدترین صنایع جهان است، می‌گوید: «با توجه به گزارش‌های منتشرشده، سالی که گذشت، سالی پرچالش برای صنعت پرداخت در سراسر دنیا بوده و سالی پرچالش‌تر نیز در پیش است. کشور ما نه‌تنها از این قاعده مستثنی نیست، بلکه با توجه به ‌موقعیت حساس کشور و زیرساخت‌های حیاتی آن، این چالش‌ها در کشور ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. ما با صنعتی مواجهیم که تداوم کسب‌وکار آن، برای تک‌تک اجزا و افراد ضروری است، اما راهکارها و اقدامات انجام‌شده در ایران، فاصله فراوانی با این حساسیت دارد. از طرف دیگر این صنعت به‌شدت در حال تغییر و بهره‌گیری از فناوری است و فناوری، آسیب‌پذیری‌ها و تهدیداتی به‌دنبال دارد که جز با ارزیابی ریسک و ایجاد کنترل‌های مناسب، قابل مدیریت نخواهد بود.»

بهناز آریا، رئیس کمیسیون افتا در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران

 

طبق صحبت‌های آریا، ‌با شیوع کووید 19 و با توجه به رویکرددر حوزه بانکداری و پرداخت، ضرورت توسعه سامانه‌های اطلاعاتی متنوع نیز هر روز بیشتر می‌شود. در نتیجه سطح آسیب‌پذیری در حوزه‌های مختلف هم بیشتر می‌شود، خصوصاً بدون وجود برنامه صحیح و مدیریت‌شده تحول دیجیتال. او معتقد است: «با تعدد و پراکندگی سرویس‌دهندگان مالی، پراکندگی کنونی اطلاعات مالی نیز بسیار پرریسک است. در سالی که گذشت، به‌دلیل همین ضرورت توسعه سامانه‌های اطلاعاتی متنوع، شاهد رخدادهای امنیتی فراوانی در حوزه مالی و اعتباری بودیم؛ از جمله افزایش حملات سایبری، نفوذ و سوءاستفاده از زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، قطع وب‌سایت‌ها و حملات منع سرویس، سرقت نام کاربری و کلمه ‌عبور مشتریان در فضای اینترنت، نفوذ به اطلاعات کارت‌های ‌بانکی‌ و نشت اطلاعات محرمانه سازمان‌ها.»

آریا توضیح می‌دهد که امروزه تعداد آسیب‌پذیری‌های عمومی منتشرشده در روز عدد بسیار بالایی است، بیش از ۵۵ آسیب‌پذیری در روز! و این در حالی است که 75 درصد حملات سایبری با استفاده از آسیب‌پذیری‌هایی بوده که حداقل دو سال از عمر آنها می‌گذشته و این یعنی فاجعه عدم مدیریت مناسب تهدیدات؛ «همه مشاهدات حاکی از نیاز به راه‌حل‌های جامع و کل‌نگر و مقیاس‌پذیر در حوزه امنیت سایبری است. راه‌حل‌هایی فراتر از خرید تجهیزات! راه‌حل‌هایی از جنس طراحی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب و کل‌نگر، پیروی از استانداردها و مراجع فنی مورد تأیید، بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص، نظارت و ممیزی مداوم و اقدام به‌موقع، اطلاع‌رسانی درست و فرهنگ‌سازی فراگیر و مستمر.»

به عقیده رئیس کمیسیون افتا در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، برای استفاده بهینه از فناوری در صنعت پرداخت، باید با نگاه مدیریت ریسک به این صنعت نگاه کرد؛‌ نگاهی که با ارزیابی تهدیدات و پیشگیری و بهبود مستمر و پرهیز از درمان‌های لحظه‌ای و غیراصولی، می‌توان امید داشت که تا حدودی در مدیریت امنیت اطلاعات به وضعیت مطلوب نزدیک شود. وضعیت مطلوبی که برای رسیدن به آن راه طولانی‌ای در پیش است، نیازمند همراهی تمامی ذی‌نفعان این حوزه به‌طور مستمر و مؤثر است.

پارسا یوسفی، راهبر تیم امنیت ابرآروان نیز توضیح می‌دهد که صنعت بانکداری و پرداخت الکترونیکی را می‌توانیم یکی از حوزه‌های جذاب برای هکرها بدانیم: «در سال ۱۴۰۰، خبر نشت اطلاعات مشتریان در دو بانک بزرگ ایرانی منتشر شد و سال خوبی برای این صنعت نبود. البته یکی از این بانک‌ها خبر را تکذیب کرد. سال ۱۳۹۹ هم اطلاعات چند بانک ایرانی نشت پیدا کرد. در سطح بین‌الملل نیز با توجه به گستردگی بانک‌ها، شاهد رشد ۲۳۸ درصدی حملات به بنگاه‌های مالی و اقتصادی هستیم. بسیاری از بانک‌ها و بنگاه‌های مالی برای حل این مشکل به ‌سوی استفاده از خدمات و راهکارهای امنیت ابری رفته‌اند.»

پارسا یوسفی، راهبر تیم امنیت ابرآروان

طبق صحبت‌های یوسفی، شورای عالی بانکداری فدرال در ارزیابی از بانک‌ها می‌خواهد تا تمهیدات مرتبط با جلوگیری از DDOS را انجام دهند. از همین رو، بانک‌ها و مؤسسات مالی برای رسیدن به این هدف به استفاده از سرویس‌های امنیت ابری روی ‌آورده‌اند. او می‌گوید: «در ایران اما بسیاری از بانک‌ها به‌دلیل ناشناخته‌بودن این حوزه از سرویس‌های ابری دوری می‌کنند. در مواردی نیز بانک‌ها به‌دلیل پاسخگو نبودن درباره‌ در دسترس نبودن سرویس‌های خود، به سمت فناوری ابری نمی‌روند. بعضاً بانک‌ها با محدود کردن سرویس‌‌های آنلاین‌شان به شبکه‌ داخلی کشور (ایران‌اکسس) از این ‌دست حملات جلوگیری می‌کنند، اما سؤال اینجاست که تا کجا می‌توانیم به‌عنوان یک سرویس‌دهنده‌ بزرگ مالی بدون استفاده از امنیت ابری و با پافشاری بر استفاده از زیرساخت‌ها و فناوری‌های سنتی، دسترس‌پذیری و امنیت سرویس‌هایمان را تضمین کنیم؟»

افزایش تقاضا برای کارت‌خوان‌های موبایلی

کارت‌خوان موبایلی (mPOS) یکی دیگر از روندهای صنعت پرداخت هستند که طبق اطلاعات بازار جهانی، این دستگاه‌های کارت‌خوان بین سال‌های 2020 تا 2026 دارای تقریباً ۱۹ درصد نرخ رشد مرکب سالانه خواهند بود. در ایران، بانک مرکزی و شرکت شاپرک اواخر سال ۱۳۹۵ مجوز فروش و استفاده از کارت‌خوان‌های موبایلی را صادر کردند و از ابتدای سال ۱۳۹۶، شرکت‌های بسیاری در تلاش برای دریافت مجوز و در نهایت رونمایی و وارد بازار کردن دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی خود بودند، اما با وجود اینکه حدود پنج سال از اولین مجوزها می‌گذرد، در زندگی روزمره خود خیلی شاهد استفاده کسب‌وکارها از این ‌دستگاه‌ها نیستیم.

طبق صحبت‌های محمدحسین کاشی، مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد از مهم‌ترین ویژگی کارت‌خوان‌های موبایلی باید به ابعاد کوچک و پایین‌بودن قیمت‌شان‌ نسبت به دیگر کارت‌خوان‌ها اشاره کرد؛ mPOS در ایران از نظر قیمت، برعکس ماهیتش نسبت به دیگر انواع کارت‌خوان‌ها چندان مقرون‌به‌صرفه نیست. اگرچه کارت‌خوان‌های موبایلی با حذف رسید کاغذی به حفظ محیط ‌زیست کمک می‌کنند، اما با توجه به عدم صدور رسید فیزیکی برای مشتریان، چندان مورد توجه قانون‌گذاران این حوزه قرار نگرفتند. او می‌گوید: «با وجود جذابیت و کاربردی‌بودن ، شاید سال‌ها موضوع این نوع از کارت‌خوان‌ها به فراموشی سپرده شد و اگر هم گاهی تقاضایی برای استفاده از آنها مطرح شد، صرفاً از سوی کسب‌وکارهایی بوده که از اپلیکیشن‌هایی منحصربه‌فرد و مختص کسب‌وکارشان استفاده می‌کنند.»

کاشی توضیح می‌دهد که با همه‌گیری ویروس کرونا و بر اساس شکل‌گیری نیازهایی که به اجبار با تغییر سبک زندگی ایجاد شد، دوباره توجه و اقبال به سمت بهره‌گیری از این طیف کارت‌خوان‌ها به وجود آمده است. هرچند تا زمانی‌ که شناختی نسبت به یک ابزار نوین صورت نگیرد و اعتبار لازم کسب نشود، اطمینانی نیز میان پذیرندگان و مشتریان این ابزار، به‌ویژه در حوزه پرداخت به وجود نمی‌آید؛ از این رو می‌بایست تبلیغات و اقدامات مناسبی در حوزه معرفی و مارکتینگ این محصول صورت پذیرد. او می‌افزاید: «تبلیغات گسترده در اپلیکیشن‌های مختلف حوزه پرداخت به‌منظور معرفی هرچه بهتر کارت‌خوان‌های موبایلی اتفاقی بود که در سال ۱۴۰۰ در سطح بسیار وسیعی شاهدش بودیم و می‌توان آن را قدم مؤثری جهت فرهنگ‌سازی برای mPOS برشمرد.»

محمد حسین کاشی، مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد

مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد چشم‌انداز سال 1401 را در خصوص روی‌آوردن به کارت‌خوان موبایلی همانند سال 1400 می‌بیند و تصورش این است که همچنان نسبت به شیوه‌های دیگر پرداخت از مطلوبیت کمتری برخوردار است؛ زیرا معتقد است با وجود ادامه‌یافتن همه‌گیری کرونا و تغییرات اساسی در سبک زندگی مردم و همچنین کاهش استفاده از فیزیک کارت به هنگام پرداخت‌ها، همچنان نمی‌توان به‌طور کامل کارت‌های بانکی را حذف کرد یا نادیده گرفت. او می‌گوید: «به همین دلیل با توجه به مهجور ماندن کارت‌خوان موبایلی از سوی رگولاتور و مارکتینگ نامناسب توسط پی‌اس‌پی‌ها، سخت‌افزار گران و مشکلاتی که در برقراری ارتباط پایدار از سوی این کارت‌خوان‌ها وجود دارد، به نظر می‌رسد که سال آینده نیز شانس زیادی برای توسعه بازار این ابزار پرداختی وجود ندارد؛ مگر اینکه در این خصوص همچون سال 1400 فرهنگ‌سازی مناسب انجام شود.»

او توضیح می‌دهد: «اگر بخواهیم دامنه استفاده از کارت‌خوان‌های موبایلی را در سطح جامعه گسترش دهیم، شاید در نخستین گام لازم باشد مراحل طولانی انجام تراکنش در mPOS مورد بازنگری قرار بگیرد. اجبار به وارد کردن شماره موبایل مشتری برای ارسال رسید دیجیتالی یا نصب نرم‌افزار مخصوص روی دستگاه‌های‌ تلفن همراه خاص، از محدودیت‌های امنیتی استفاده از کارت‌خوان موبایلی است که کاربری عمومی آن را در جامعه کاهش داده و قطعاً رگولاتور و نهادهای نظارتی همچون نیز باید در این مسیر یاری‌رسان باشند.»

مریم قدرت‌آبادی، مدیر تحقیقات بازار پرداخت نوین آرین نیز درباره عدم توسعه کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور می‌گوید: «تمامی کارت‌خوان‌های موبایلی یک ویژگی مشترک داشتند و آن وابستگی به دستگاه موبایل بود که پس از بررسی‌های میدانی پی‌اس‌پی‌ها با دو مشکل اصلی روبه‌رو شدند، یکی اینکه پذیرنده حاضر نبود از موبایل خود در کنار این دستگاه استفاده کند و از پی‌اس‌پی انتظار داشت موبایلی جدا در کنار دستگاه کارت‌خوان موبایلی به او ارائه دهد که این قضیه برای پی‌اس‌پی‌ها به‌صرفه نبود و از طرفی دارنده کارت برای دریافت رسید (دیجیتالی) باید شماره موبایل خود را وارد می‌کرد که به‌دلیل عدم آشنایی با این دستگاه جدید به‌سختی می‌توانست اعتماد کرده و این کار را انجام دهد، بنابراین با وجود سرمایه‌گذاری بخشی از پی‌اس‌پی‌ها، این محصول نتوانست جایگزین مناسبی برای راهکارهای قبلی باشد.»

پرداخت‌های غیرتماسی مبتنی بر NFC

پرداخت‌های غیرتماسی یکی دیگر از روش‌های پرداختی است که در سال 2022 شاهد رشد سریع آن خواهیم بود. در سال‌های اخیر بسیاری از شرکت‌ها از جمله سامسونگ (سامسونگ‌پی)، اپل (اپل‌پی) و گوگل (گوگل‌پی) سیستم پرداخت غیرتماسی خود را توسعه داده‌اند. پرداخت‌های غیرتماسی با فناوری NFC امکان‌پذیر است و به همین دلیل است که آنها را پرداخت‌های NFC نیز می‌نامند. در سال‌های اخیر پرداخت‌های NFC در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته است. به‌عنوان‌ مثال، در چین به‌عنوان یک روش پرداخت در حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌شود. به‌طور مشابه، در لندن از پرداخت‌های NFC در ایستگاه‌های اتوبوس و مترو استفاده می‌شود. در ژاپن نیز از این فناوری برای ارائه اطلاعات در مورد کارت‌های شناسایی استفاده می‌شود. امور مالی بریتانیا پیش‌بینی کرده که حدود 36 درصد از کل پرداخت‌ها تا سال 2027 از طریق کارت‌های غیرتماسی NFC انجام خواهد شد. با این حال در ایران در سال ۱۴۰۰ شاهد اتفاق جدیدی در این حوزه نبودیم.

محسن یوسف‌پور، مدیرکل راهکارهای سازمانی ایرانسل درباره وضعیت این روند در صنعت پرداخت کشور می‌گوید: «اگر بخواهم موجز و مستقیم اشاره کنم، باید بگویم در سال ۱۴۰۰ هیچ اتفاق ویژه‌ای در مورد پرداخت‌های مبتنی بر فناوری NFC رخ نداده‌ است. علت نخست آن فقدان زیرساخت و فناوری است. برای رونق‌گرفتن چرخه‌ پرداخت الکترونیک مبتنی بر NFC، تولیدکنندگان نسبت به تولید لوازم، گوشی‌ها و سایر تجهیزاتی که از این فناوری پشتیبانی می‌کنند، اقدام کرده‌اند و قاعدتاً کمبودی در این بخش برای توسعه‌ خدمات وجود ندارد. در این میان ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت نیز تلاش‌های پراکنده‌ای برای ارائه‌ خدمات NFC انجام داده‌اند، اما اپراتورهای تلفن همراه ظاهراً هنوز قانع نشده‌اند که سرمایه‌گذاری گسترده‌ برای ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز در ارائه‌ خدمات مبتنی بر NFC سودمند است و به‌جز چند پایلوت محدود رغبتی از خود نسبت به این موضوع نشان نداده‌اند. ریشه‌ این بی‌رغبتی به‌وضوح در علت دوم به چشم می‌خورد.»

یوسف‌پور اشاره می‌کند که اقتصاد پرداخت‌های بدون تماس و مبتنی بر NFC در اکوسیستم پرداخت الکترونیک کشور هنوز به تعریف درستی نرسیده و همچنان تکلیف موضوع کیف پول و ذی‌نفعان کلیدی آن به‌صورت کارآمد روشن نشده است: «تا زمانی که پرداخت با کارت‌های نقدی به شیوه‌ کنونی، بدون کارمزد و بدون هزینه برای دارنده‌ کارت و پذیرنده در جریان است، چه زمینه و انگیزه‌ای ممکن است باعث توسعه‌ پرداخت مبتنی بر NFC در مقیاس وسیع شود؟ به گمان من تا زمانی که ظرفیت‌های تجاری، قانونی و فرهنگی مورد نیاز برای توسعه‌ اقتصاد پرداخت به روش غیرتماسی و مبتنی بر NFC ایجاد نشود و این امید در ذهن ذی‌نفعان شکل نگیرد که با سرمایه‌گذاری در این حوزه و رشد اقتصاد آن می‌توانند بهره‌ مناسب و متناسبی از آن ببرند، در سال 1401 هم هیچ اتفاق ویژه‌ای در این حوزه رخ نخواهد داد.»

کیف پول‌های موبایلی

طبق گزارش ریتیل‌دایو، حدود 2.1 میلیارد مشتری در سال ۲۰۱۹ از کیف پول‌های موبایلی استفاده می‌کردند و این تعداد در سال ۲۰۲۰ افزایش نیز یافته است. به همین دلیل است که بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند گوگل و سامسونگ اقدام به ارائه کیف پول موبایلی کرده‌اند. رشد سریع صنعت پرداخت در زمان همه‌گیری ویروس کرونا، سال ۲۰۲۲ را برای اکوسیستم کیف پول‌های دیجیتالی و بانک‌های دیجیتالی به سالی حیاتی تبدیل کرده و در این سال باید شاهد اتفاقات زیادی در این حوزه در دنیا باشیم؛ چراکه مصرف‌کنندگان بیشتری به سمت استفاده از این نوع از خدمات پرداخت روی آورده‌اند.

عماد ایرانی، مدیر شبکه شاتوت درباره وضعیت حوزه در کشور توضیح می‌دهد که بیشتر از ۱۵ سال است که پایانه‌های فروشگاهی جایگاه بسیار ویژه‌ای را در پرداخت‌های روزانه افراد ایفا می‌کنند و طی سال‌های اخیر با رشد چشم‌گیر سخت‌افزارهای حوزه پرداخت دسترسی به آنها تقریباً برای همگان با سهولت بالا فراهم بوده است. پس از گذشت سال‌ها، استهلاک بالای این تجهیزات باعث شده تغییر آنها یک الزام باشد، اما هزینه بالای خرید تجهیزات سخت‌افزاری و مشکلات مرتبط با تأمین و ورود کالا به کشور موجب شده رویکرد شبکه بانکی به سمت پرداخت‌های مبتنی بر تلفن همراه و خریدهای اینترنتی رشد بیشتری داشته باشد. از طرف دیگر پرداخت‌های خرد زیر دو میلیون ریال که بیش از ۹۰ درصد از تراکنش‌های مالی کشور را رقم می‌زنند، فشار بسیار زیادی را به سامانه‌های متمرکز بانکی وارد کرده و بانک‌ها هزینه بسیاری را بابت تراکنش‌های کم‌ارزش متقبل می‌شوند.

ایرانی می‌گوید: «پرداخت‌های مبتنی بر کیف پول الکترونیکی، با استفاده از تلفن همراه راهکاری استراتژیک برای برون‌رفت از هر دو مشکل ذکرشده خواهد بود. عدم وابستگی به تجهیزات سخت‌افزاری و عدم ایجاد بار روی سامانه‌های متمرکز بانکی، دو دستاورد بسیار بزرگ هستند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با تعریف یک نظام یکپارچه برای رفع این موضوع و ارائه استانداردهای بین‌المللی و کارا شرایطی را فراهم کرده تا با استفاده از زیرساخت‌های ملی و مدیریت یکپارچه، امکان استفاده از کیف پول الکترونیکی به‌صورت گسترده فراهم باشد. در این طرح بانک‌ها به‌عنوان نهاد مالی، بازیگران صنعت پرداخت الکترونیک به‌عنوان متولیان حوزه کسب‌وکار و در نهایت تولیدکنندگان نرم‌افزارهای تلفن همراه به‌عنوان رابطان مشتریان و پذیرندگان به‌صورت یکپارچه باعث رفع موانع فعلی در حوزه پرداخت خواهند شد و با تعریف مدل‌های اقتصادی و نظام‌های کارمزدی متناسب با ذی‌نفعان، شاهد یک تغییر نرم در تجربه کاربری و سهولت پرداخت‌های خرد خواهیم بود.»

عماد ایرانی، مدیر شبکه شاتوت

طبق صحبت‌های مدیر شبکه شاتوت، کیف پول الکترونیکی بایستی در مسیر بلوغ خود به سمت پرداخت‌های مبتنی بر تلفن همراه حرکت کند: «در این مسیر اصلاح نظام کارمزدی و تعریف مدل‌های مالی مبتنی بر اعتبار یا اتصال به حساب‌های نقدی بانکی اهرم‌های بسیار تنومندی در پیشبرد و تثبیت این مهم به‌شمار می‌روند. انتقال تراکنش‌های خرد از بسترهای پرهزینه متمرکز بانکی به سمت بسترهای نوآور طراحی‌شده توسط ساختارهای پویا، خلاق و استارتاپی، نه‌تنها باعث رشد و توسعه اکوسیستم انحصاری و بسته فعلی خواهند شد، بلکه با کاهش فشار روی بانک‌ها، موضوعاتی مانند ، تأمین مالی از طریق اعتبار و تسهیلات، تعریف محصولات جدید مالی در بانک‌ها و مدیریت بهتر منابع برای شبکه بانکی را به ارمغان خواهند آورد.»

علی عامری، مدیر توسعه سازمانی شرکت پرداخت اول‌کیش (جیرینگ) نیز با بیان اینکه بیش از یک دهه از جدی‌شدن موضوع کیف پول الکترونیکی در صنعت پرداخت کشور می‌گذرد و اگر تصمیم‌گیری نهادهای قانون‌گذار تا این حد به درازا نمی‌کشید، کسب‌وکارهای مبتنی بر کیف پول الکترونیکی می‌توانستند بخش قابل ‌توجهی از گردش مالی سالانه بیش از شش هزار همت پرداخت الکترونیک در کشور را مدیریت کنند، توضیح می‌دهد: «فلسفه تأسیس شرکت جیرینگ به‌عنوان نخستین شرکت پرداخت اپراتوری در ایران نیز همین بوده و با وجود گذشت بیش از 10 سال از راه‌اندازی زیرساخت‌های مورد نیاز در این شرکت و ارائه خدمت به بیش از 40 میلیون کاربر در این سال‌ها، به‌دلیل محدودیت‌های قانونی، عمده این سرویس‌دهی به حوزه اپراتوری محدود بوده است.»

طبق صحبت‌های عامری، از سال 1399 بانک مرکزی با ابلاغ «ضوابط فعالیت مؤسسات اعتباری و راهبران کیف پول الکترونیکی در نظام پرداخت کشور» به تعریف انواع تراکنش‌های مجاز، سقف تراکنش‌ها و سطوح کاربری پرداخته و تاکنون در دو سند، جزئیات نحوه اتصال شرکت‌های راهبر و نحوه نظارت شاپرک بر این حوزه تشریح و به شرکت‌های فعال ارسال شده است. با وجود انتقاداتی که به مستندات ابلاغی بانک مرکزی وارد بوده و به نظر می‌رسد که در آن اختیارات بیش از اندازه‌ای به بانک‌ها داده شده، نفس این عمل نویدبخش سامان‌دهی این حوزه در آینده نزدیک است.

عامری می‌گوید: «به اعتقاد کارشناسان این حوزه به‌منظور شروع رشد کسب‌وکارهای مبتنی بر کیف پول الکترونیکی در سال آینده دو مسیر اصلی باید ادامه یابد؛ اولین مسیر ادامه سامان‌دهی این حوزه از منظر قانونی از طریق تعیین مدل درآمدزایی شرکت‌های فعال توسط نهاد قانون‌گذار است. در کشور ما که سرانه بالایی در تعداد دستگاه‌های کارت‌خوان (حدود 1600 کارت‌خوان به ازای هر 10 هزار فرد بالای 18 سال) نسبت به متوسط جهانی دارد، تغییر عادت مردم در خرید آسان با کارت‌ بانکی بر بستر کارت‌خوان‌ها و نیز ابزارهای پرداخت اینترنتی سخت‌تر هم هست. البته بر کارشناسان صنعت پرداخت پوشیده نیست که ادامه وضعیت فعلی، همه بازیگران صنعت را اقناع نمی‌کند و بانک‌های فاقد پروانه پی‌اس‌پی و بازیگران حوزه تلکام – خصوصاً اپراتورها که نقش پررنگی در توسعه کسب‌وکار شرکت‌های داشتند – بزرگ‌ترین بازندگان ادامه وضعیت کنونی هستند. محدود کردن تراکنش‌های شتابی و تعیین پلکان کارمزد برای تراکنش‌های مبتنی بر کیف پول الکترونیکی از کمترین اقداماتی است که در سال آینده از بانک مرکزی انتظار می‌رود.»

طبق گفته‌های مدیر توسعه سازمانی شرکت پرداخت اول‌کیش درباره دومین مسیر، رفتار مشتریان در انتخاب روش پرداخت معمولاً بر اساس عادت است و تغییر این عادات در مقیاس بزرگ به فرهنگ‌سازی و زمینه‌سازی بسیاری نیاز دارد: «البته فراگیریعاملی شتاب‌دهنده در تغییر رفتار پرداخت مشتریان و میل به کاهش میزان تماس با هرگونه ابزار فیزیکی پرداخت شده است. به‌موازات رفع موانع قانونی، تحول در رشد شبکه پذیرندگی راهبران کیف پول از طریق بازاریابی فعالانه و نیز تقویت مزایای هم‌پذیرندگی در کنار توسعه سرویس‌های جذاب برای تغییر رفتار کاربران، از جمله بازگشت وجه هوشمندانه، خرید اعتباری و اقساطی، امکان یکپارچگی با سامانه‌های وفاداری و فروشگاهی و القای حس امنیت در پرداخت به کاربران و نهادهای قانونی می‌تواند جهشی تاریخی را در این حوزه برای بازیگران کیف پول الکترونیک به ارمغان بیاورد.»

طبق صحبت‌های سینا فرهمند،‌ قائم‌مقام مدیرعامل تجارت الکترونیک بهار،‌ کسب‌و‌کار کیف ‌پول الکترونیکی در کشور، طی دو جریان در حال شکل‌گیری است؛ کیف پول‌های مستقلی که در قالب یک اپلیکیشن، دامنه وسیعی از خدمات پرداخت را به مشتریان عرضه می‌کرده‌اند و در سوی دیگر، کسب‌وکارهای دیجیتال در صنایع مختلف که به‌دنبال ایجاد کیف ‌پول اختصاصی با هدف توسعه خدمات خود برای مشتریان‌شان بوده‌‌اند؛ کسب‌وکارهایی که معمولاً بر سر دوراهی «ایجاد و توسعه کیف پول توسط تیم داخلی» یا «تأمین سرویس‌ها از یک زیرساخت استاندارد بیرونی» بوده‌اند.

قائم‌مقام مدیرعامل تجارت الکترونیک بهار توضیح می‌دهد: «رشد تقاضای گروه دوم، تقویت دو جریان را به‌دنبال داشت؛ تخصصی‌تر شدن خدمات کیف پول و در نتیجه، تمرکز برخی شرکت‌ها بر ارائه یک یا چند سرویس تخصصی به ‌جای خدمات عمومی، و همزمان، شبکه‌سازی و تأمین سرویس‌های استاندارد از بیرون به ‌جای ایجاد و توسعه کیف پول توسط تیم‌های درون‌سازمانی که در نهایت، مهاجرت به یک زیرساخت استاندارد پس از رویارویی با محدودیت توسعه و هزینه‌های بالای مغایرت‌گیری و نگهداری سیستم را به‌دنبال داشت؛ روندی که در آینده نزدیک، نقش شرکت‌های تجمیع‌کننده سرویس‌های تخصصی را پررنگ‌تر خواهد کرد. در این میان، روندهای بازار در حوزه‌های خدمات اعتباری، وفاداری مشتریان، هوش مصنوعی، رمزارزها، مدیریت ثروت و خدمات بیمه، زمینه جذابی برای عرضه ابزارهای لازم توسط کیف‌ پول‌ها را ایجاد کرده است.»

فرهمند ادامه می‌دهد که در سوی دیگر، ارائه و انتشار «الزامات کیف پول الکترونیکی» توسط بانک مرکزی و تأکید بر نقش «عاملیت بانک» برای راهبران کیف پول، تأکیدی دوباره بر ماهیت «بانکی» کیف پول و لزوم تطابق سرویس‌های آن با استانداردهای بانکی بود؛ مسیری که توسعه و بلوغ آن، مستلزم توسعه ابزارهای متعدد برای بانک‌ها و دیگر نهادهای ذی‌نفع خواهد بود. او می‌گوید: «ما در تجارت الکترونیک بهار، با در اختیار داشتن دامنه وسیعی از سرویس‌های استاندارد مبتنی بر یک سیستم بانکداری متمرکز، مستقل و فعال در شبکه بانکی کشور، ضمن افتخار ارائه خدمت به سازمان‌های بزرگ و معتبر ایرانی و پشتیبانی بیش از 13 میلیون کیف پول، امید داریم که در سال 1401، چند نمونه از جدیدترین و جذاب‌ترین امکانات کیف پول الکترونیکی شرکت را به بازار معرفی کنیم.»

افزایش علاقه به ارز دیجیتال بانک مرکزی

علاقه به در دنیا در حال افزایش است که این موضوع به‌دلیل دیجیتالی‌شدن هرچه بیشتر فرایندهای پرداخت در سراسر جهان در طول همه‌گیری ویروس کرونا و البته افزایش علاقه به رقابت ارزهای دیجیتال (مانند بیت‌کوین) و استیبل‌کوین‌ها (مانند تتر) اتفاق افتاده است. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در حال ظهور هستند، ولی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها در این حوزه بحث رگولاتوری آن است. فناوری زیربنایی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی مانند یوروی دیجیتال همانند سایر رمزارزهاست که از قبل نیز وجود دارند و اکنون فقط به مقررات و رگولاتوری مناسب جهت استفاده از آنها نیاز است. در سال ۲۰۲۲ باید انتظار داشته باشیم که پایلوت‌های ملی و تعدیل‌های نظارتی بیشتری را برای یک تغییر پولی بزرگ شاهد باشیم. اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ نیز مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی کشور اعلام کرده بود که به‌عنوان یکی از کشورهای فعال در این زمینه، به‌دنبال انتشار رمزپول بانک مرکزی با پشتوانه ریال است. ارزش رمزپول ریالی هیچ تفاوتی با ریال اسکناس و مسکوک نخواهد داشت و تنها تفاوت آن، محیط استفاده و به‌کارگیری آن خواهد بود. اوایل بهمن‌ماه ۱۴۰۰ نیز علی صالح‌آبادی، رئیس‌کل بانک مرکزی در جلسه‌ای با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد: «دستورالعمل رمزارز یا رمزپول ملی در تصویب‌ شده و مقدمات راه‌اندازی آن در حال انجام است و اوایل سال آینده راه‌اندازی می‌شود.»

طلوع پرداخت‌های نهفته

معاون فروش و امور مشتریان داتین درباره این روند در صنعت پرداخت کشور توضیح می‌دهد: «پرداخت‌های نهفته مفهوم جدیدی نیست. مشهورترین مثال آن، است، اما به ‌نظر می‌رسد این حوزه‌ در فضای ارتباط صنعت مالی کشور با بخش‌های غیرمالی، هنوز در ابتدای راه است. اگر از این بگذریم که بسیاری از روش‌های پرداخت‌های نهفته، جدید و شناخته‌شده نیستند (مثل خدمت «برداشت مستقیم»)، از بُعد نوع کسب‌وکارهای بهره‌بردار از دو منظر می‌توان به مسئله نگاه کرد. پرداخت‌های حوزه کسب‌وکارهای B2C و دیگری پرداخت‌های حوزه کسب‌وکارهای B2B که اتفاقاً پرداخت‌های نهفته در کسب‌وکارهای B2B بسیار مغفول مانده و فرصت‌ها و کمبودهای زیادی در این حوزه دیده می‌شود. پردازش و دریافت وجوه صورت‌حساب‌ها و پرداخت‌های دسته‌ای مانند حقوق و دستمزد پرسنل، پیمانکاران و… که همچنان در بسیاری از سازمان‌ها از طریق چک و واریز از شعبه‌ فیزیکی بانک صورت می‌گیرد، مثالی ساده از این موضوع است؛ در حالی ‌که اغلب این پرداخت‌ها بدون محدودیت‌ خاصی از طریق روش‌های پرداخت الکترونیکیِ حساب‌محورِ درون‌بانکی و بین‌بانکی به‌راحتی قابل انجام‌اند.»

فرزان تصور می‌کند در سال جدید لازم است به‌کارگیری «پرداخت‌های نهفته» برای متحول‌کردن فرایندهای دریافت و پرداخت سازمان‌ها مورد توجه بیشتری قرار بگیرد تا بدین ترتیب به ‌سوی توسعه‌ هرچه بیشتر تحول دیجیتال و فراگیری مالی کسب‌وکاری در کشور گام برداریم.

با آنلاین‌شدن روزافزون جهان، نیاز به پرداخت‌های فرامرزی کارآمد به یک ضرورت تبدیل شده است. قبل از همه‌گیری ویروس کرونا پرداخت‌های فرامرزی در خلال افزایش جهانی‌شدن و خریدهای آسان‌تر به‌طور مدام در حال افزایش بودند. بر اساس گزارش مک‌کنزی روندهای پرداخت فرامرزی طی سال ۲۰۱۹ بالغ ‌بر ۱۳۰ هزار میلیارد دلار شدند و در‌آمد ناشی از آنها تقریباً به ۲۲۴ میلیون دلار رسید، اما طی سال ۲۰۲۰، تجارت و مسافرت متوقف شدند و مستقیماً بر تراکنش‌های فرامرزی نیز تأثیر گذاشتند. بر اساس گزارش اینسایدر اینتلیجنس حجم تراکنش‌های فرامرزی ویزا پس از افزایش هفت‌درصدی طی سه‌ماهه سوم سال ۲۰۱۹ در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۰ حدود ۲۹ درصد کاهش یافت و حجم تراکنش‌های فرامرزی مسترکارت نیز در مقایسه با افزایش ۱۶درصدی طی سه‌ماهه سال ۲۰۱۹ حدود ۳۶ درصد کاهش یافت. «اریکا باومان»، تحلیلگر صنعت پرداخت می‌گوید که طی سال ۲۰۲۰ نیز شاهد کاهش فعالیت پرداخت‌ها بودیم، اما در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ این فعالیت به روال سابق برگشت و انتظار داریم این حجم فعالیت طی سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ افزایش یابد.

امیر احسان برخورداری، مدیرعامل پلتفرم پرداخت بین‌المللی یک‌پی درباره پرداخت‌های فرامرزی توضیح می‌دهد که برای مدت طولانی پرداخت‌های فرامرزی در جهان با چهار چالش خاص هزینه‌های بالا، سرعت پایین، دسترسی محدود و شفافیت ناکافی روبرو شده است: «اما در ایران، با توجه به تفاوت نرخ ارز و ریال، در سال‌های اخیر جذابیت فریلنسینگ بین‌الملل و نیز صادرات خرد خدمات و کالا به فرای مرزهای کشورمان، طرفداران زیادی پیدا کرده که خدمات پرداخت فرامرزی به کمک آنها آمده است. این اتفاق چهار مزیت اساسی در پی دارد؛ اول آنکه ناگزیر هستیم سطح استاندارد خدمات و محصولات را به سطح جهانی نزدیک کنیم. دوم آنکه هر فرد به سهم خود، هرچند کوچک، می‌تواند ارزآوری داشته باشد. سوم آنکه تأثیر مثبتی بر عدم خروج نخبگان خواهد گذاشت و چهارم آنکه فرصت مناسبی برای اشتغال جوانان سرزمین‌مان است، اما با توجه به تحریم‌های ظالمانه، این فضا دشواری خود را برای فعالیت در این صنعت دارد. با توجه به پاندمی کرونا در چند سال اخیر فعالیت‌های فریلنسینگ، آموزش آنلاین، تولید محتوا در پلتفرم‌های جهانی و… در بین ایرانیان رشد فزاینده‌ای داشته و جالب‌تر اینکه تعداد قابل ‌توجهی از این فعالان در سنین نوجوانی هستند. با این ‌وجود، با توجه به ریسک‌های تحریم؛ فقدان حضور شبکه بانکی کشور و سرمایه‌گذاران در حیطه پلتفرم فعال در این زمینه را شاهدیم.»

به گفته برخورداری، در سال آتی با امید به نزدیک‌شدن به پایان پاندمی کرونا انتظار می‌رود که با ورود گردشگران خارجی رونق مناسبی در مباحث گردشگری، گردشگری پزشکی، ارائه خدمات به مسافران خارجی و… رخ دهد که یکی از زیرساخت‌های مناسب برای این امر پرداخت‌های فرامرزی است که باید به کمک این صنایع بشتابد.

محمدبیگی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ زیرساخت‌ها و مقررات مورد نیاز دو سامانه پل و به مرحله خوبی رسیده‌اند، می‌گوید: «قطعاً سامانه پل در سال ۱۴۰۱ جای خود را در شبکه پرداخت باز خواهد کرد. ما هم‌اکنون جای خالی این دو سرویس را در شبکه پرداخت کشور احساس می‌کنیم. البته در حوزه دایرکت‌دبیت اقداماتی توسط شرکت‌های مختلف انجام‌ شده، ولی به‌صورت منسجم و یکپارچه و در تمامی بانک‌ها خلأهایی وجود دارد. در سال ۱۴۰۰ زیرساخت‌ها و مقررات دو سامانه پل و دایرکت‌دبیت به مرحله‌ خوبی رسید و در سال ۱۴۰۱ این دو سامانه در سبد محصولات بانک‌ها قرار خواهد گرفت و امیدواریم به‌عنوان یکی از مدل‌های پرداخت مورد استفاده قرار گیرد.»

کش‌بک

به‌دلیل مشکلات اقتصادی، بسیاری از افراد با مشکل کاهش توانایی خرید روبه‌رو هستند. این معضل باعث می‌شود سبد خرید مشتریان کوچک‌تر شود و در نتیجه رکود اقتصادی در انتظار همه کسب‌وکارها باشد. کش‌بک روش جدیدی است که با ارائه خدمات مالی ویژه به مشتریان، به وسیله افزایش قدرت خرید مشتری، او را به یک مشتری وفادار تبدیل می‌کند. تاریخچه کش‌بک طولانی نیست. در بررسی تاریخچه کش‌بک به این نکته برمی‌خوریم که این فرایند در ابتدا یک پاداش عمومی بوده است. مفهوم کش‌بک را برای اولین‌بار صادرکنندگان کارت‌های اعتباری به دارندگان این نوع کارت‌ها معرفی کردند.

کش‌بک برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ به دنیا معرفی شد. سال ۱۹۸۶ سال مهم و تعیین‌کننده‌ای برای کش‌بک به حساب می‌آید. در این سال بود که برای نخستین‌بار کارت دیسکاور به بازار ارائه شد. کارت دیسکاور واسطه معرفی کش‌بک به دارندگان کارت‌های اعتباری بود. با وجود تولد و معرفی کش‌بک در سال‌های ذکرشده، همه‌گیری کش‌بک به قرن ۲۱ موکول شد. در دو دهه اخیر نیز محبوبیت این روش بسیار بالا رفته و طیف وسیعی از ارائه‌دهندگان خدمات و مشتریان از آن استفاده می‌کنند. کش‌بک در ایران در سال‌های اخیر گام‌های ابتدایی خود را برداشته و همان‌طور که مشخص است، هنوز در ابتدای این امر هستیم.

طبق صحبت‌های نازنین دانشور، مدیرعامل تخفیفان یکی از مسائل مهم در حوزه کش‌بک، جدای از فرایندها و ساختارهای کش‌بک، ایجاد آگاهی دوسویه هم در میان کسب‌وکارها و جامعه خریداران خدمات و کالاهاست. او می‌گوید: «همان‌گونه که خرید اینترنتی به یک سبک خرید در جامعه تبدیل شد و کسب‌وکارها متوجه شدند برای ارائه خدمات خود نیاز دارند که وارد این فضا شوند، وجود کش‌بک به‌عنوان سبک جدیدی از ارائه خدمات و کالاها در میان کسب‌وکارها نیز در سال‌های پیش رو قطعی است. البته هنوز بخش اندکی از بازار با تلاش‌های مجموعه‌های مختلف به این سمت کشیده شده است، اما تخفیفان به‌عنوان لیدر این سبک جدید خرید (هم در بازار اینترنتی و هم در بازار فیزیکی) در دو سال اخیر نقش مهمی در آگاهی‌بخشی به کسب‌وکارها و جامعه خریدار داشته است.»

به گفته دانشور، اساسی‌ترین مسئله در صنعت پرداخت در حوزه کش‌بک همچنان مسئله زیرساخت و سیاست‌گذاری‌های نهادهای بالادستی در کشور است که نیاز به توسعه در مسئله زیرساخت و تسهیل‌ پیاده‌سازی سیاست‌ها در آن به‌شدت احساس می‌شود.

ستا برای نگهداری این ارز دیجیتال قابل استفاده هستند.