مطهرنیا: با پیروزی ترامپ ایران و اسرائیل وارد جنگ مینیاتوری می شوند/ این معنی خطرناکی دارد
مهسا مژدهی: دونالد ترامپ برای بار دوم به عننوان چهل و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده وارد کاخ سفید می شود. او توانست در انتخابات ۲۰۲۴ کامالا هریس از حزب دموکرات را شکست دهد. همراه با او سنای آمریکا هم به دست جمهوری خواهان افتاده که همین امر کار ترامپ را برای پیشبرد سیاست هایش ساده تر خواهد کرد. روابط ایران و ایالات متحده هر چند در دوران ریاست جمهوری بایدن هم پرتنش بود و دموکرات ها نتوانستند به وعده هایشان در مورد بازگشت به برجام عمل کنند اما اوضاع از دوران اول ریاست جمهوری ترامپ بهتر بود و دو طرف حتی با اینکه مدت ها بود از میز مذاکره فاصل داشتند اما درهای دیپلماسی را باز توصیف می کردند.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ با خروج از برجام و سپس ترور سردار سلیمانی؛ ارتباط میان واشنگتن و تهران را به شدت تخریب کرد. او در دوران بایدن تلاش کرد تا برخی معافیت های فروش نفت را که دموکرات ها برای ایران اعمال کرده بودند ناشی از بی کفایتی آنها بداند. در مقابل او به آمریکایی ها قول داده که با تهران به توافقی برسد که برای کشورش سودمند باشد. در تهران مقامات دیپلماتیک می گویند اینکه چه کسی در کاخ سفید باشد تاثیری در سیاست های کشور ندارد. با این حال تحلیل گران اغلب معتقدند حضور ترامپ در راس سیاست آمریکا بعید است به سود ایران تمام شود.
در تی تی آنلاین با مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین الملل در مورد روابط ایران و آمریکا در شرایطی که ترامپ پیروز انتخابات ۲۰۲۴ شده به گفتگو نشستیم:
مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل می گوید: روابط ایران و آمریکا بیش از آنکه تابع تغییر و تحول در واشنگتن باشد تابع تغییر و تحول در ایران است. ترامپ علیرغم همه فرازونشیب ها اکنون رئیس جمهور آینده امریکاست. باید بگویم که نهایتا پنج درصد تمایز میان روسای جمهور دموکرات و جمهوری خواه وجود ارد. آنچه در آمریکا رخ می دهد یک پیوند فراحزبی در آمریکا در ارتباط با تهران و مواضع ایران در چارچوب ساختار سخت قدرت در ایران است. لذا روی کار آمدن شخصیتی مانند پزشکیان دیگر مانند دهه هفتاد و هشتاد نمی تواند ایجاد تغییرات عمده ای در واشنگتن بر علیه تهران داشته باشد. اکنون سنا و کنگره را نیز جمهوری خواهان به دست میگیرند و یک دست شدن جمهوری خواهان با توجه به ضد واقعه هفت اکتبر ورود جریانات موجود در منطقه از جنگ نامتعادل به جنگ معلق و جنگ معلق به جنگ مینیاتوری منجر به این می شود که شتاب تغییرات در منطقه افزایش پیدا کند. نتانیاهو با پیشبینی همین امر در یک فرصت معنادار و قابل ردیابی گالانت را کنار زد و کابینه یک دست تری جهت رسیدن به اهداف خود تشکیل داد. از این به بعد مساله ایران و اسرائیل در منطقه وارد جنگ مینیاتوری می شود و کاملا سیاست های امریکا با اسرائیل در ماه های آینده همگن می شود.
او توضیح داد: این معنا می تواند برای تهران خطرناک باشد. این نکته را نباید از خطر دور داشت که سه بحران اساسی یعنی جانشینی در داخل جایابی در منطقه و جایگزینی در نظام بین الملل از نظر رویکردهای نظم آینده جهانی هم خود را سرعت می بخشد.
مطهرنیا معتقد است: اکنون قدرت در واشنگتن با قدرت در نیویورک همسان شده اند. شخصیت هایی مانند ایلان ماسک که در حوزه سرمایه داری نوین در برابر مرداک ها در نیویورک ایستاده اند و لایه بندی جدیدی در نظام سرمایه داری جهان شکل می دهند از طریق ونس با کاخ سفید مرتبط می شوند. ماسک در کنار ترامپ و ونس قرار دارد و دیگر سرمایه داران بین المللی در این حوزه پشتیبان ترامپ خواهند بود. این قدرت ترامپ را از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ فزونی می بخشد و می تواند از ترامپ قدرت فائقه تری بساز و می تواند اثراتی بر موضع گیری های تهران و تل آویو داشته باشد.
ترامپ حرکت پیش دستانه خود را در جنگ مینیاتوری تشدید خواهد کرد و تلاش خواهد کرد تهران را تحت هجوم بسیار گسترده هدف مند قرار دهد. به عبارت دیگر حملات هوشمندتر و تاحدود زیادی سخت تری را نسبت به ایران دنبال کند. چرا که نتانیاهو نه از طرف دولت حاکم در واشنگتن و نه از طریق کنگره امریکا تحت فشار قرار می گیرد. لذا یک دولت قابل کنترل در تل آویو و کاملا هماهنگ با آمریکا جلوه گر می شود و این می تواند با توجه به مسائل منطقه ای عرصه را تا حدود زیادی مخاطره انگیز کند.
۳۱۱۳۱۲