نحوه ادامه تحصیلی دیپلم ردی نظام قدیم در نظام جدید چگونه است
ادامه تحصیل برای دانش آموزانی که دیپلم نظام قدیم را به هر دلیلی به طور کامل دریافت نکرده اند یا اصطلاحاً دیپلم ردی هستند، در ساختار جدید آموزشی کشور امکان پذیر است. این فرآیند عمدتاً از طریق تطبیق دروس گذرانده شده با سرفصل های نظام جدید و سپس ادامه تحصیل در مدارس بزرگسالان یا به شیوه داوطلب آزاد صورت می گیرد تا متقاضیان بتوانند مدرک دیپلم جدید خود را کسب کرده و مسیر تحصیلی شان را از سر بگیرند.
تغییرات ساختاری در نظام آموزشی کشور همواره چالش هایی را برای دانش آموزان و فارغ التحصیلان نظام های پیشین به همراه داشته است. با گذار از نظام های قدیمی تر به ساختار 6-3-3، بسیاری از متقاضیان ادامه تحصیل، به ویژه آن دسته از افرادی که در گذشته موفق به اخذ کامل دیپلم خود نشده اند، نیازمند آگاهی دقیق از قوانین و شیوه نامه های جدید هستند. وزارت آموزش و پرورش با تدوین بخشنامه هایی، مسیرهای مشخصی را برای تطبیق سوابق تحصیلی و امکان دریافت دیپلم مجدد فراهم آورده است. این راهنما به صورت جامع به بررسی این شیوه ها، شرایط و مراحل لازم می پردازد تا افراد بتوانند با دیدی روشن و تخصصی، برنامه ریزی لازم برای تکمیل تحصیلات خود در نظام جدید آموزشی را انجام دهند.
معرفی نظام های آموزشی متوسطه از ابتدا تا به امروز
تاریخچه نظام های آموزشی متوسطه در ایران، تحولات متعددی را تجربه کرده است که هر یک ساختار خاص خود را داشته اند. شناخت این نظام ها برای درک فرآیند تطبیق کارنامه ها ضروری است. نخستین نظام، دوره شش ساله متوسطه بود که از سال 1336 آغاز شد و شامل شش سال ابتدایی و سپس شش سال متوسطه (دو سیکل سه ساله) می شد که در پایان دیپلم اعطا می گردید.
پس از آن، از مهر 1353، دوره چهار ساله متوسطه به اجرا درآمد که دانش آموزان پس از 5 سال ابتدایی و 3 سال راهنمایی وارد آن می شدند و امتحانات نهایی سال آخر منجر به دریافت دیپلم می گردید. دوره سه ساله به شیوه نیم سالی – واحدی از سال 1371 و دوره پیش دانشگاهی نیم سالی – واحدی از سال 1374 معرفی شدند که در هر سال شامل دو نیم ترم و یک دوره تابستانی بودند.
نظام سالی – واحدی از سال 1378 برای دوره سه ساله متوسطه و از سال 1390 برای دوره پیش دانشگاهی به اجرا درآمد که دروس به صورت پیوسته ارائه می شدند. نهایتاً، از مهر 1392، نظام آموزشی جدید 6-3-3 آغاز شد که شامل سه سال متوسطه اول (هفتم، هشتم، نهم) و سه سال متوسطه دوم (دهم، یازدهم، دوازدهم) است و دیپلم نظام جدید پس از قبولی در امتحانات نهایی دوازدهم اعطا می شود.
تطبیق دروس و دیپلم نظام قدیم به نظام جدید
فرآیند تطبیق دروس و دیپلم از نظام قدیم به نظام جدید، گامی اساسی برای دانش آموزان و داوطلبان است تا بتوانند سوابق تحصیلی خود را با ساختار فعلی آموزش و پرورش همگام سازند. این فرآیند، به ویژه برای کسانی که دیپلم خود را به طور کامل نگرفته اند یا قصد ادامه تحصیل دارند، حیاتی است.
وزارت آموزش و پرورش با انتشار بخشنامه هایی، امکان معادل سازی و تطبیق مدارک را از مهر سال 1398 فراهم آورده است. این شیوه نامه تطبیق دوره متوسطه به متقاضیان این امکان را می دهد که با مراجعه به ادارات آموزش و پرورش منطقه خود، کارنامه های پیشین را ارزیابی کرده و معادل سازی دروس را انجام دهند. هدف اصلی این تطبیق، فراهم آوردن فرصت ادامه تحصیل برای تمامی دانش آموزان، صرف نظر از نظام آموزشی قبلی آن ها است.
پس از تطبیق کارنامه ها، متقاضیان مجاز خواهند بود مطابق مفاد آیین نامه آموزشی دوره دوم متوسطه به شیوه نیم سالی-واحدی (بزرگسالان، آموزش از راه دور، ایثارگران و داوطلبان آزاد داخل کشور) صرفاً در واحدهای آموزشی بزرگسالان یا به شیوه داوطلب آزاد ادامه تحصیل دهند. این تطبیق نه تنها برای دروس گذرانده شده بلکه برای تعیین پایه معادل در نظام جدید نیز کاربرد دارد.
تطبیق کارنامه های نظام قدیم با دروس دوره اول و دوم متوسطه نظام جدید آموزشی (6-3-3)
تطبیق کارنامه های نظام قدیم با ساختار جدید آموزشی (6-3-3) یکی از مراحل کلیدی برای ادامه تحصیل است. این فرآیند شامل ارزیابی دقیق دروس گذرانده شده در نظام های قبلی و معادل سازی آن ها با دروس دوره های اول و دوم متوسطه نظام جدید است. چنانچه دانش آموزی در حال تحصیل در پایه های ابتدایی، راهنمایی یا سیکل اول نظام قدیم باشد، می تواند بر اساس همان سوابق، دروس خود را تطبیق داده و در پایه معادل با نظام جدید به تحصیل ادامه دهد.
این تطبیق به متقاضیان امکان می دهد تا بدون نیاز به گذراندن مجدد تمامی دروس، تنها واحدهای باقی مانده یا دروس جدیدی که در نظام جدید معرفی شده اند را اخذ و تکمیل نمایند. برای این منظور، کارگروهی در سطح ادارات آموزش و پرورش شهرستان، منطقه یا ناحیه تشکیل می شود که وظیفه بررسی و تأیید صحت و اعتبار مدارک ارائه شده توسط متقاضیان را بر عهده دارد.
این کارگروه متشکل از مدیر آموزش و پرورش، مسئول سنجش و ارزشیابی تحصیلی، مسئول آموزش دوره های تحصیلی مربوطه، مسئول حراست منطقه و یکی از مدیران مدارس بزرگسال است. پس از تأیید مدارک توسط این کارگروه، کارنامه تطبیق صادر شده و متقاضی می تواند برای ثبت نام در مدارس بزرگسالان، ایثارگران یا آموزش از راه دور اقدام کند.
تطبیق کارنامه ی نظام های آموزشی مختلف با دوره متوسطه اول نظام جدید (6-3-3)
برای دانش آموزانی که در نظام های آموزشی قدیمی تر، از جمله دوره های ابتدایی یا راهنمایی، مشغول به تحصیل بوده اند و اکنون قصد ادامه تحصیل در نظام جدید 6-3-3 را دارند، فرآیند تطبیق کارنامه با دوره متوسطه اول نظام جدید اهمیت ویژه ای پیدا می کند. این تطبیق به آن ها اجازه می دهد تا دروس گذرانده شده را معادل سازی کرده و در پایه مناسب نظام جدید مشغول به تحصیل شوند.
این فرآیند به ویژه برای کسانی که در گذشته ترک تحصیل کرده اند یا به هر دلیلی موفق به اتمام دوره خود نشده اند، فرصتی دوباره برای ورود به چرخه آموزش فراهم می آورد. مدارک لازم برای این تطبیق شامل درخواست کتبی متقاضی، مدارک هویتی و تمامی کارنامه های تحصیلی پیشین است که باید به کارشناس سنجش و ارزشیابی تحصیلی در اداره آموزش و پرورش منطقه ارائه شود.
کارشناس مربوطه پس از بررسی و تأیید مدارک توسط کارگروه تعیین شده، آن ها را در سامانه امین بارگذاری کرده و فرآیند تطبیق واحد را انجام می دهد. سپس یک کارنامه تطبیق در دو نسخه صادر می شود که یک نسخه برای ثبت نام در مدارس بزرگسالان یا آموزش از راه دور به متقاضی تحویل داده می شود و نسخه دیگر به عنوان سابقه تحصیلی در اداره آموزش و پرورش نگهداری می گردد. این مرحله، پلی است برای اتصال سوابق تحصیلی گذشته به ساختار کنونی و هموار کردن مسیر ادامه تحصیل.
جدول تطبیق سوابق تحصیلی نظام قدیم به جدید
برای تسهیل فرآیند تطبیق سوابق تحصیلی از نظام قدیم به جدید، وزارت آموزش و پرورش جداول تطبیقی مشخصی را تدوین کرده است. این جداول، مرجعی برای معادل سازی دروس گذرانده شده در نظام های آموزشی پیشین (مانند نیم سالی-واحدی، سالی-واحدی و حتی نظام های قدیمی تر) با دروس و پایه های دوره دوم متوسطه نظام جدید آموزشی (6-3-3) هستند.
به عنوان مثال، در این جداول، دروس عمومی و تخصصی نظام قدیم با معادل های آن ها در پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم نظام جدید تطبیق داده می شوند. نمرات قبولی در دروس نظام قدیم، برای دروس معادل در نظام جدید منظور می گردد و متقاضی تنها موظف به گذراندن دروس باقی مانده یا جدید طبق جدول مواد درسی مصوب است.
در مواردی که چندین عنوان درسی از نظام قدیم معادل یک درس در نظام جدید باشد، میانگین وزنی نمرات آن دروس محاسبه و به عنوان نمره درس معادل در نظر گرفته می شود. این جداول به متقاضیان و کارشناسان آموزش و پرورش کمک می کنند تا با دقت و شفافیت، وضعیت تحصیلی هر فرد را مشخص و مسیر ادامه تحصیل او را تعیین کنند. دسترسی به این جداول معمولاً از طریق ادارات آموزش و پرورش یا پورتال های رسمی وزارتخانه امکان پذیر است.
تطبیق کارنامه های دوره سه ساله متوسطه به شیوه نیم سالی – واحدی به نظام جدید
دانش آموزانی که کارنامه تحصیلی دوره سه ساله متوسطه به شیوه نیم سالی – واحدی را دارا هستند، برای ادامه تحصیل در نظام جدید، مشمول فرآیند تطبیق خاصی می شوند. کارنامه های این افراد مطابق جداول تطبیقی ویژه ای با عناوین دروس دوره دوم متوسطه نظام جدید معادل سازی می شود. نمرات قبولی دروس مندرج در کارنامه نیم سالی – واحدی برای دروس معادل در نظام جدید منظور می گردد.
این متقاضیان موظفند باقی مانده دروس این دوره را مطابق جدول مواد درسی مصوب، با رعایت سایر شرایط و ضوابط، انتخاب و ادامه تحصیل دهند. در صورتی که دروس گذرانده شده آن ها با جداول تطبیق پذیر نباشد، به عنوان قبول پایه نهم شناخته شده و باید برابر ضوابط در دوره دوم متوسطه ثبت نام کنند.
همچنین، اگر چند درس از نظام نیم سالی-واحدی معادل یک درس در نظام جدید باشد، میانگین وزنی آخرین نمرات دانش آموز در آن دروس (مجموع حاصل ضرب نمره هر درس در تعداد واحدهای آن، تقسیم بر مجموع واحدهای دروس) به عنوان نمره درس معادل منظور می شود. این امکان نیز وجود دارد که دانش آموزان این شیوه، پس از تطبیق، در یکی از رشته های شاخه نظری یا کاردانش ثبت نام و ادامه تحصیل دهند، حتی اگر قبلاً در رشته ای دیگر هدایت شده باشند.
تطبیق کارنامه های دوره سه ساله متوسطه به شیوه سالی – واحدی به نظام جدید
برای دارندگان کارنامه های دوره سه ساله متوسطه به شیوه سالی – واحدی نیز، شیوه نامه های مشخصی برای تطبیق با نظام جدید آموزشی وجود دارد. دارندگان کارنامه قبولی پایه اول متوسطه شیوه سالی-واحدی، به عنوان قبول پایه نهم شناخته می شوند و می توانند برابر ضوابط در یکی از رشته های شاخه نظری یا کاردانش، در پایه دهم ثبت نام و ادامه تحصیل دهند.
آن دسته از دانش آموزانی که نمرات دروس پایه اول شیوه سالی – واحدی آن ها، بر اساس ضوابط آیین نامه آموزشی (قبل از صدور رأی 856 مورخ 1390/12/02 شورای عالی آموزش و پرورش) شرایط قبولی پایه اول را کسب کرده باشند، نیز به عنوان قبول پایه نهم شناخته شده و می توانند در پایه دهم ثبت نام کنند.
در صورتی که دانش آموزان برخی از دروس پایه اول را گذرانده باشند اما شرایط قبولی کامل پایه اول را کسب نکرده باشند، دروس گذرانده شده آن ها مطابق جداول تطبیقی با دروس پایه نهم تطبیق داده شده و باید باقی مانده دروس را در مدارس آموزش از راه دور، ایثارگران یا به شیوه داوطلب آزاد ادامه دهند. برای کسانی که نصاب قبولی در دروس پایه های دوم و سوم سالی-واحدی را کسب کرده اند، دروس گذرانده شده با دروس دوره دوم متوسطه نظام جدید تطبیق داده شده و می توانند باقیمانده دروس خود را در شاخه نظری یا کاردانش انتخاب و دیپلم نظام جدید را دریافت کنند.
تطبیق کارنامه های تحصیلی پیش دانشگاهی با دروس دوم متوسطه نظام جدید (6-3-3)
تطبیق کارنامه های تحصیلی دوره پیش دانشگاهی با دروس دوره دوم متوسطه نظام جدید (6-3-3) برای فارغ التحصیلان و دانش آموزانی که این دوره را به اتمام نرسانده اند، از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس مصوبه کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش، فارغ التحصیلان دوره متوسطه شاخه نظری (نیم سالی – واحدی و سالی – واحدی) که موفق به دریافت گواهینامه پایان تحصیلات دوره پیش دانشگاهی نشده اند، می توانند متناظر با رشته تحصیلی قبلی خود، پس از تطبیق دروس پیش دانشگاهی با پایه دوازدهم، در امتحانات دروس مربوط در پایه دوازدهم شرکت کرده و گواهینامه پایان تحصیلات دوره دوم متوسطه را دریافت کنند.
دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی که تا پایان سال تحصیلی 1397-1398 موفق به کسب شرایط فارغ التحصیلی نشده اند، می توانند متناظر یا غیرمتناظر با رشته قبلی خود در یکی از رشته های شاخه نظری، پس از تطبیق دروس پیش دانشگاهی با دروس پایه دوازدهم، در امتحانات دروس باقیمانده پایه دوازدهم شرکت کنند. نمرات این دانش آموزان در کارنامه پیش دانشگاهی درج شده و با احتساب 24 واحد درسی، به عنوان فارغ التحصیل دوره پیش دانشگاهی محسوب شده و گواهینامه پایان تحصیلات این دوره به آن ها اعطا می شود.
این بند تا پایان سال تحصیلی 1399-1400 اجرا می شد. لازم به ذکر است که تطبیق کارنامه دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی رشته هنر با هیچ یک از رشته های شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش امکان پذیر نیست.
تطبیق واحد نظام قدیم به جدید برای ترک تحصیلی ها
برای دانش آموزانی که در نظام قدیم تحصیل کرده و به دلایلی تحصیل خود را نیمه کاره رها کرده اند یا به اصطلاح ترک تحصیل محسوب می شوند، امکان تطبیق واحد و ادامه تحصیل در نظام جدید فراهم شده است. این افراد می توانند با مراجعه به ادارات آموزش و پرورش منطقه خود، سوابق تحصیلی گذشته شان را مورد ارزیابی قرار دهند تا میزان دروس گذرانده شده و معادل آن ها در نظام جدید مشخص شود.
متقاضیان باید تمامی کارنامه های تحصیلی خود را ارائه دهند تا کارگروه تطبیق واحد، وضعیت آن ها را بررسی کرده و کارنامه تطبیق را صادر نماید. این کارنامه نشان می دهد که فرد در کدام پایه از نظام جدید قرار می گیرد و چه دروسی را باید برای تکمیل دیپلم خود بگذراند.
معمولاً این افراد برای ادامه تحصیل به مدارس بزرگسالان یا مدارس آموزش از راه دور هدایت می شوند، که انعطاف پذیری بیشتری برای دانش آموزان با شرایط خاص دارند. این مدارس امکان شرکت در امتحانات دروس باقی مانده را به صورت داوطلب آزاد فراهم می آورند. هدف از این تسهیلات، بازگرداندن افراد به چرخه آموزش و ارائه فرصتی برای کسب مدرک دیپلم رسمی نظام جدید است که می تواند دروازه ای برای ورود به دانشگاه یا بازار کار باشد.
فرآیند تطبیق دیپلم و کارنامه های نظام قدیم به جدید، فرصتی حیاتی برای تمامی دانش آموزان و ترک تحصیلی ها است تا بتوانند با همگام سازی سوابق تحصیلی خود با ساختار نوین آموزشی، مسیر موفقیت را از سر گیرند.
نحوه دریافت دیپلم مجدد نظام جدید
دریافت دیپلم مجدد در نظام جدید، امکانی است که برای فارغ التحصیلان دیپلم نظام قدیم و جدید فراهم شده است. این فرآیند به متقاضیان اجازه می دهد تا در رشته ای غیرمتناظر با دیپلم قبلی خود، مدرک دیپلم جدید را کسب کنند. عباس سلطانیان، مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش، در این خصوص توضیحاتی ارائه داده است.
بر اساس بخشنامه مربوطه، متقاضیان با مراجعه به ادارات آموزش و پرورش شهرستان، مناطق و نواحی محل اخذ دیپلم خود، پس از تطبیق دروس مشترک با نظام جدید، می توانند در آزمون باقی مانده دروس دیپلم غیرمتناظر رشته جدید در مدارس بزرگسالان دولتی به صورت داوطلب آزاد شرکت کنند. در صورت کسب قبولی، دیپلم در رشته جدید به آن ها اعطا می شود.
فارغ التحصیلان نظام های قدیم (شش ساله، چهار ساله، ترمی-واحدی و سالی-واحدی) در صورت درخواست برای دیپلم مجدد در رشته غیرمتناظر نظام جدید، باید در آزمون تمامی دروس پایه دوازدهم شرکت کنند. این امکان حتی برای دانش آموزان نظام قدیم نیز فراهم است که پایه دوازدهم نظام جدید را گذرانده و در کنکور نظام جدید شرکت کنند. مدارس بزرگسالان بستر اصلی برای شرکت در این امتحانات هستند و دروس مشترک در صورت وجود، تطبیق داده می شوند.
شرایط دریافت دیپلم مجدد در رشته های متناظر طبق نظام آموزشی جدید
دریافت دیپلم مجدد در رشته های متناظر، یعنی رشته ای که پیش تر در آن دیپلم گرفته اید، طبق آیین نامه های جاری آموزش و پرورش، معمولاً امکان پذیر نیست. هدف از ارائه امکان دریافت دیپلم مجدد، ایجاد فرصت برای تغییر مسیر تحصیلی یا کسب مهارت های جدید در رشته ای دیگر است.
این امکان به طور خاص برای افرادی در نظر گرفته شده است که دارای مدرک دیپلم در شاخه های نظری و کار و دانش هستند و تمایل به اخذ دیپلم در رشته ای متفاوت از رشته قبلی خود دارند. بنابراین، اگر فردی پیش از این در رشته ریاضی فیزیک دیپلم گرفته باشد، نمی تواند مجدداً برای دریافت دیپلم ریاضی فیزیک در نظام جدید اقدام کند، بلکه باید رشته ای غیر از ریاضی فیزیک را انتخاب نماید.
این محدودیت به منظور جلوگیری از تکرار مدرک و تشویق به تنوع بخشی در مهارت ها و دانش افراد وضع شده است. متقاضیان باید به این نکته توجه داشته باشند و رشته انتخابی برای دیپلم مجدد را با دقت و بر اساس علاقه و نیازهای آینده خود انتخاب کنند تا از این فرصت به بهترین نحو بهره مند شوند.
دریافت دیپلم مجدد در رشته ریاضی فیزیک
برای دارندگان دیپلم نظام جدید یا قدیم که متقاضی اخذ دیپلم مجدد در رشته ریاضی فیزیک هستند، لازم است دروس پایه دوازدهم این رشته را اخذ کرده و در امتحانات نهایی آن ها شرکت کنند. دروس پایه دهم و یازدهم در این حالت، با درج علامت ضربدر (قبولی بدون نمره با ثبت کد 96 در رایانه) از آن ها پذیرفته می شود.
متقاضیان باید دروس تخصصی مانند حسابان، هندسه، فیزیک و شیمی پایه دوازدهم و همچنین دروس عمومی این پایه را با موفقیت پشت سر بگذارند تا نصاب قبولی را کسب کنند. معدل کتبی این افراد بر اساس نمرات مکتسبه از دروس نهایی و معدل کل آنان بر اساس نمرات تمامی دروس پایه دوازدهم (اعم از نهایی و غیرنهایی) محاسبه می شود.
این فرآیند به ویژه برای کسانی که قصد ورود به رشته های مهندسی یا علوم پایه در دانشگاه را دارند و می خواهند سابقه تحصیلی قوی تری در رشته ریاضی فیزیک ایجاد کنند، بسیار مفید است. ثبت نام برای این منظور در مدارس بزرگسالان و به صورت داوطلب آزاد امکان پذیر است.
دریافت دیپلم مجدد در رشته علوم تجربی
متقاضیان دیپلم مجدد در رشته علوم تجربی، اعم از دارندگان دیپلم نظام قدیم یا جدید، باید تمامی دروس پایه دوازدهم این رشته را گذرانده و در امتحانات نهایی مربوطه شرکت کنند. دروس پایه دهم و یازدهم برای این افراد با علامت ضربدر به عنوان قبولی بدون نمره پذیرفته می شود.
دروس کلیدی و تخصصی رشته علوم تجربی در پایه دوازدهم شامل زیست شناسی، شیمی، فیزیک و زمین شناسی است که کسب نمره قبولی در آن ها برای اخذ دیپلم جدید الزامی است. علاوه بر این، دروس عمومی پایه دوازدهم نیز باید با موفقیت گذرانده شوند. این مسیر برای کسانی طراحی شده است که به رشته های پزشکی، پیراپزشکی، دندانپزشکی و سایر شاخه های مرتبط با علوم زیستی و سلامت علاقه دارند و می خواهند زمینه تحصیلی خود را برای کنکور سراسری یا ورود به بازار کار در این حوزه ها تقویت کنند.
مدارس بزرگسالان دولتی بستر اصلی برای ارائه این آموزش ها و برگزاری امتحانات برای داوطلبان آزاد هستند. این امکان به افراد فرصت می دهد تا با تمرکز بر دروس پایه دوازدهم، دیپلم جدید خود را در رشته علوم تجربی دریافت کنند.
دریافت دیپلم مجدد در رشته علوم انسانی
برای آن دسته از متقاضیان که دارای دیپلم نظام قدیم یا جدید هستند و قصد دارند دیپلم مجدد خود را در رشته علوم انسانی دریافت کنند، فرآیند مشابهی با سایر رشته های نظری وجود دارد. این افراد نیز ملزم به شرکت در امتحانات تمامی دروس پایه دوازدهم رشته علوم انسانی هستند. دروس پایه دهم و یازدهم در کارنامه آن ها با علامت ضربدر، به عنوان دروس گذرانده شده بدون نمره، ثبت می شود.
دروس مهم و تخصصی پایه دوازدهم علوم انسانی شامل فلسفه، منطق، تاریخ، جغرافیا، علوم اجتماعی، اقتصاد و ادبیات فارسی است که کسب نمره قبولی در آن ها برای دریافت دیپلم جدید ضروری است. همچنین، دروس عمومی پایه دوازدهم نیز باید با موفقیت گذرانده شوند.
این فرصت به افرادی که به مباحث علوم انسانی، حقوق، روانشناسی، مدیریت و سایر رشته های مرتبط با علوم اجتماعی علاقه دارند، کمک می کند تا سوابق تحصیلی خود را در این زمینه تقویت کرده و برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر یا ورود به مشاغل مرتبط آماده شوند. ثبت نام و شرکت در این امتحانات از طریق مدارس بزرگسالان به صورت داوطلب آزاد انجام می پذیرد.
دریافت دیپلم مجدد در رشته علوم و معارف اسلامی
متقاضیان دریافت دیپلم مجدد در رشته علوم و معارف اسلامی، که شامل فارغ التحصیلان نظام قدیم و جدید می شوند، باید در امتحانات تمامی دروس پایه دوازدهم این رشته شرکت کرده و نمره قبولی را کسب نمایند. همانند سایر رشته های نظری، دروس پایه های دهم و یازدهم با درج علامت ضربدر در کارنامه، به عنوان دروس گذرانده شده پذیرفته می شوند.
دروس تخصصی رشته علوم و معارف اسلامی در پایه دوازدهم شامل فقه و اصول، تفسیر قرآن، حدیث، تاریخ اسلام، عربی تخصصی و سایر دروس مرتبط با معارف اسلامی است. علاوه بر این، دروس عمومی پایه دوازدهم نیز باید با موفقیت گذرانده شوند. این رشته برای علاقه مندان به تحصیل در حوزه های علمیه، دانشگاه های علوم اسلامی و سایر مراکز آموزشی مرتبط با معارف دینی، مسیر مناسبی را فراهم می کند.
دریافت این دیپلم به افراد کمک می کند تا مبانی فکری و اعتقادی خود را تقویت کرده و برای فعالیت در زمینه های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی دینی آماده شوند. ثبت نام برای این دیپلم مجدد نیز از طریق مدارس بزرگسالان و به شیوه داوطلب آزاد انجام می شود.
دریافت دیپلم مجدد در شاخه کار و دانش
برای متقاضیان دریافت دیپلم مجدد در شاخه کار و دانش، آیین نامه آموزشی نظام جدید دوره دوم متوسطه، تسهیلاتی را در نظر گرفته است. کارنامه قبولی در دروس عمومی، انتخابی، اختیاری، شایستگی پایه و کارورزی از این افراد پذیرفته می شود. این افراد لازم است در دروس خاصی که برای رشته مهارتی مورد نظرشان الزامی است، نمره حد نصاب را کسب کنند.
فارغ التحصیلان دوره های شش ساله و چهار ساله متوسطه، چنانچه متقاضی اخذ دیپلم دوره دوم متوسطه در شاخه کاردانش باشند، باید نسبت به ارائه دروس مهارتی (شایستگی های فنی) و گذراندن دروس شایستگی های غیرفنی رشته مورد نظر و همچنین دروس تعلیمات دینی (دینی، قرآن و اخلاق 3) و عربی، زبان قرآن 3 مبادرت نموده و در صورت کسب نصاب قبولی، دیپلم با معدل دریافت نمایند.
فارغ التحصیلان دوره های سه ساله نیم سالی – واحدی و سالی – واحدی متوسطه نیز باید تمامی دروس پایه دوازدهم رشته مورد نظر را گذرانده و گواهینامه های دروس مهارتی (شایستگی های فنی) و شایستگی های غیرفنی را اخذ کنند. این امکان برای افرادی که به دنبال کسب مهارت های عملی و ورود سریع تر به بازار کار هستند، بسیار مناسب است.
دریافت دیپلم مجدد نظام جدید در رشته غیر متناظر و یکی از شاخه های نظری
متقاضیانی که دارای دیپلم نظام قدیم یا جدید هستند و تمایل به اخذ دیپلم مجدد در رشته ای غیرمتناظر و در یکی از شاخه های نظری (مانند ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی یا علوم و معارف اسلامی) را دارند، باید به ادارات آموزش و پرورش شهرستان/منطقه/ناحیه محل تحصیل خود مراجعه کنند. این فرآیند صرفاً به صورت داوطلب آزاد انجام می شود.
این افراد باید در امتحانات تمامی دروس پایه دوازدهم رشته مورد نظر خود شرکت کرده و در صورت کسب نصاب قبولی، دیپلم غیرمتناظر با رشته تحصیلی قبلی خود را دریافت نمایند. دروس پایه های دهم و یازدهم برای این متقاضیان با درج علامت ضربدر (قبولی بدون نمره با ثبت کد 96 در رایانه) پذیرفته می شود. این رویکرد به معنای آن است که نیازی به گذراندن کامل دروس پایه های پایین تر نظام جدید نیست و تمرکز بر دروس پایه دوازدهم است.
معدل کتبی این افراد بر اساس نمرات مکتسبه از دروس نهایی و معدل کل آنان بر اساس نمرات تمامی دروس پایه دوازدهم (اعم از نهایی و غیرنهایی) محاسبه می شود. این مسیر فرصتی عالی برای تغییر رشته و گسترش افق های تحصیلی و شغلی است.
دریافت دیپلم مجدد نظام جدید در رشته غیر متناظر و یکی از شاخه های کار دانش
برای متقاضیان دریافت دیپلم مجدد در رشته ای غیرمتناظر و در شاخه کاردانش، دو شیوه اصلی برای فارغ التحصیلان نظام های مختلف وجود دارد. فارغ التحصیلان دوره های شش ساله و چهار ساله متوسطه، اگر متقاضی اخذ دیپلم دوره دوم متوسطه در شاخه کاردانش باشند، باید دروس مهارتی (شایستگی های فنی) و دروس شایستگی های غیرفنی رشته مورد نظر را ارائه و بگذرانند. همچنین، گذراندن دروس تعلیمات دینی (دینی، قرآن و اخلاق 3) و عربی، زبان قرآن 3 نیز برای آن ها الزامی است.
در صورت کسب نصاب قبولی، دیپلم با معدل به این افراد اعطا می شود. اما فارغ التحصیلان دوره های سه ساله نیم سالی – واحدی و سه ساله سالی – واحدی متوسطه، چنانچه متقاضی اخذ دیپلم دوره دوم متوسطه در شاخه کاردانش باشند، باید تمامی دروس پایه دوازدهم رشته مورد نظر را گذرانده و گواهینامه های دروس مهارتی (شایستگی های فنی) و همچنین دروس شایستگی های غیرفنی رشته مورد نظر را اخذ کنند. این شیوه نیز در صورت کسب نصاب قبولی، منجر به دریافت دیپلم با معدل خواهد شد.
این مسیر برای افرادی که قصد دارند علاوه بر دیپلم قبلی خود، یک مهارت عملی نیز کسب کنند و وارد بازار کار شوند، بسیار مناسب و کاربردی است.
وزارت آموزش و پرورش با ایجاد مسیرهای تطبیق و امکان دریافت دیپلم مجدد، فرصت های بی نظیری را برای تمامی متقاضیان، فارغ از سوابق تحصیلی گذشته، جهت تکمیل و ارتقای دانش و مهارت هایشان فراهم آورده است.
سوالات متداول
آیا امکان ادامه تحصیل با دیپلم نظام قدیم در نظام جدید وجود دارد؟
بله، امکان ادامه تحصیل با دیپلم نظام قدیم در نظام جدید فراهم شده است. متقاضیان می توانند با مراجعه به ادارات آموزش و پرورش منطقه خود، سوابق تحصیلی شان را تطبیق داده و سپس در مدارس بزرگسالان یا به صورت داوطلب آزاد، دروس باقی مانده یا جدید را برای دریافت دیپلم نظام جدید تکمیل کنند.
تطبیق کارنامه نظام قدیم به نظام جدید به چه معناست؟
تطبیق کارنامه نظام قدیم به نظام جدید به معنای معادل سازی دروس و واحدهای گذرانده شده در نظام های آموزشی قدیمی تر با سرفصل ها و پایه های تحصیلی نظام آموزشی فعلی (6-3-3) است. این فرآیند توسط کارشناسان آموزش و پرورش انجام می شود تا وضعیت تحصیلی فرد در ساختار جدید مشخص گردد.
برای تطبیق دیپلم نظام قدیم چه مدارکی لازم است؟
برای تطبیق دیپلم نظام قدیم، متقاضی باید درخواست کتبی، مدارک هویتی (مانند شناسنامه و کارت ملی) و تمامی کارنامه های تحصیلی مربوط به دوره های قبلی خود را به کارشناس سنجش و ارزشیابی تحصیلی در اداره آموزش و پرورش منطقه خود ارائه دهد.
آیا دیپلم ردی های نظام قدیم می توانند دیپلم جدید بگیرند؟
بله، دیپلم ردی های نظام قدیم می توانند با تطبیق سوابق تحصیلی خود و گذراندن دروس باقی مانده و امتحانات نهایی پایه دوازدهم در مدارس بزرگسالان یا به صورت داوطلب آزاد، دیپلم جدید نظام 6-3-3 را دریافت کنند.
چه مدت طول می کشد تا دیپلم نظام قدیم به نظام جدید تطبیق داده شود؟
معمولاً فرآیند تطبیق کارنامه ها و صدور کارنامه تطبیق توسط ادارات آموزش و پرورش، پس از بررسی و تأیید مدارک، حداکثر ظرف مدت یک هفته انجام می شود. مدت زمان کلی برای دریافت دیپلم جدید بستگی به تعداد دروس باقی مانده و زمان بندی امتحانات دارد.
آیا می توان رشته تحصیلی را هنگام تطبیق تغییر داد؟
بله، در بسیاری از موارد امکان تغییر رشته تحصیلی هنگام تطبیق دیپلم نظام قدیم به جدید وجود دارد. متقاضیان می توانند پس از تطبیق دروس مشترک، در دروس پایه دوازدهم رشته غیرمتناظر مورد علاقه خود شرکت کرده و دیپلم جدید را در آن رشته دریافت نمایند.