کود مناسب برای نهال یکساله
برخلاف عقیده ای که بعضی از پرورش دهندگان گل و گیاه و درختان دارند نهال هم برای رشد خود به کود نیاز پیدا می کند. قبلا در خصوص صحبت کرده ایم اما این بار می خواهیم به این موضوع بپردازیم که آیا نهال یکساله هم به کود نیاز دارد؟ چه کودی مناسب است؟ در جواب سوال شما به طور خلاصه باید بگوییم که بله نهال گردو چندلر یکساله هم باید برنامه کوددهی داشته باشد اما کود مناسب برای نهال یکساله گردو چندلر چیست و چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ در ادامه به بررسی دقیق و تخصصی این موضوع خواهیم پرداخت.
چرا نهال یکساله باید کوددهی داشته باشد؟
یکی از سوالاتی که مکررا از ما پرسیده بودید این بود که چرا باید به نهال یکساله کود داد؟
همه گیاهان و درختان در مراحل اولیه رشد خود که به شکل نهال هستند نیاز به مواد مغذی هم از نوع ماکرو و هم از نوع میکرو دارند. جدای از اینکه این مواد مغذی باید چه ویژگی هایی داشته باشند که در ادامه صحبت خواهیم کرد وجود آنها در برنامه کوددهی بسیار ضروری است چرا که به طور طبیعی عناصری که در خاک یا هر نوع محیط کشت دیگری وجود دارند کافی نیست. مخصوصا در خاک های فعلی کشور ما که بخاطر خاصیت قلیایی اجازه جذب کافی همه عناصر را نمی دهد.
بنابراین شما نیاز دارید که به دنبال کود مناسب برای نهال یکساله باشید تا از طریق یک برنامه کوددهی منظم و اصولی به ریشه زایی و افزایش حجم آنها کمک کنید. طبیعتا هر چقدر ریشه زایی بیشتر باشد و ریشه ها حجم بیشتری پیدا کنند نهال شما رشد بهتری پیدا خواهد کرد چرا که جذب مواد غذایی و آب با سرعت و حجم بیشتری امکان پذیر خواهد شد.
ویژگی های بهترین کود برای نهال یکساله
بهترین کود برای نهال یک ساله کودهایی هستند که یا درصد تعادلی از عناصر غذایی ماکرو دارند مثل کودهای سه بیست یا اینکه در فرمول NPK آنها درصد نیتروژن و پتاسیم بالاتر است مثلا کودی که NPK آن 3-2-5 باشد. بنابراین مهمترین مشخصه کود مناسب برای نهال یکساله ابتدا در درصد یا میزان عناصر ماکرو مغذی است.
ویژگی دوم در فرم یا نوع کود است. کودهای مایع نسبت به کودهای گرانولی بسیار مناسبتر است اما از طرفی هم تفاوت زیادی ندارد که کود مورد استفاده آلی و ارگانیک باشد یا خیر. هر چند برخی کشاورزان و افراد با سابقه در این حوزه توصیه می کنند از کودهای شیمیایی غیر آلی استفاده نکنید.
کودهای گرانولی مناسب نهال یکساله نیستند چون آزادسازی مواد غذایی در آنها طول می کشد بنابراین چندان توصیه نمی شوند. اما در ادامه قبل از اینکه لیستی از یکسری کود مناسب برای نهال یکساله را معرفی کنیم، روش و برنامه کوددهی نهال یک ساله را آموزش خواهیم داد.
روش های کوددهی نهال یکساله با کودهای مناسب
روش های مختلف برای کود دادن به نهال های یکساله وجود دارد که ما همه آنها را توضیح خواهیم داد اما قبل از آن به یک نکته بسیار مهم توجه داشته باشید؛ مقدار و تعداد دفعات کوددهی به نهال های یکساله بستگی شدیدی به برند و نوع کود مورد استفاده شما دارد. بنابراین روش هایی که در اینجا مطرح می شوند لزوما بهترین روش نیستند و اولویت شما نحوه مصرف کود خریداری شده باشد که در صفحه هر محصول به طور کامل توضیح داده شده است.
روش اول:
یکی از روش های کوددهی به نهال یکساله، یک روش دو فازی است:
فاز اول:
موقعی که نهال یک یا دو جفت برگ حقیقی تشکیل داد ابتدا آنها را به یک گلدان مجزا یا یک سینی بزرگتر منتقل کنید. از خاک مناسب و با کیفیت استفاده کرده و خاک اولیه را دور بریزید. سپس کود خریداری شده را کمتر از مقداری که توصیه شده استفاده کنید مثلا نصف مقدار. پس از آن کمی پودر سنگ به مخلوط گلدان اضافه کنید تا مواد غذایی میکرو و عناصر کمیاب را در اختیار گیاه شما قرار دهد. نتیجه این مرحله رشد بهتر نهال و تشکیل برگ های بیشتر، توسعه سیستم ریشه ای و ایجاد گیاهی مقاوم و سرحال خواهد بود.
فاز دوم
بعد از حدود 2 هفته، شروع به کوددهی با کودهای ارگانیک کنید که ویژگی کود مناسب برای نهال یکساله را توضیح دادیم. در این مرحله هم نصف مقدار توصیه شده را استفاده نمایید. خیلی مراقب باشید که بیش از حد آبیاری نکنید و جلوی رشد قارچ ها را بگیرید.
روش دوم:
روش دوم کوددهی برای نهال های یکساله روشی است که در آن کودها را به شکل اسپری مایع استفاده می کنند. مثلا کودهایی که حاوی عصاره جلبک کلپ هستند، کمپوست چای، کودهای حاوی خزه های دریایی و عصاره ماهی برای این روش کوددهی مناسب هستند. در این روش حتما باید به هر دو طرف برگ ها کود را اسپری کنید. این روش برای مواقعی که نهال یکساله شما دچار کمبود یا نقص در مواد غذایی خاصی شده یا قصد دارید در بدو شروع کار و رشد نهال، رشد انفجاری داشته باشید مناسب است.
روش سوم
روش سوم کوددهی نهال های یک ساله 4 مرحله ای است.
فاز اول
از کودهایی استفاده کنید که نیتروژن و فسفر بالایی دارند مثل کودهای اوره فسفات و اسید فسفریک یا اوره. اما بیش از حد نباید استفاده کنید تا در رشد نهال اختلال ایجاد نشود.
فاز دوم
در این فاز مناسب هستند تا عناصری مثل آهن، روی، منگنز، بور، و غیره در دسترس گیاه یا نهال شما قرار بگیرد. دقت داشته باشید با توجه به اینکه شرایط خاک های کشور ما به نحوی است که دارای شوری یا آهک بالا هستند، جذب میکرو مغذی ها با مشکل روبرو خواهد شد بنابراین توصیه می کنیم با کمک کودهای هیومیک اسید یا گوگرد مایع آلی اقدام به اصلاح خاک کنید.
فاز سوم
در فاز سوم به سراغ کودهایی بروید که دو عنصر پتاسیم و گوگرد بالایی دارند مثل کودهای سولو پتاس یا کودهای حاوی سولفات پتاسیم که بهترین نمونه آن را می توانید از ایران سان لایت خریداری کنید.
فاز چهارم
در فاز چهارم باید فقط از هیومیک اسید مایع یا پودری استفاده نمایید که میزان مصرف بسته به نوع برند متفاوت است. توضیحات کامل در صفحه هر محصول به طور مجزا و کامل آورده شده است.
خرید کود مناسب برای نهال یکساله
همانطور که مطالعه کردید یکی از کودهایی که باید حتما خریداری کنید کودهای هیومیک اسید هستند تا از طریق اصلاح خاک جذب مواد غذایی بهتر و بیشتر صورت بگیرد در غیر این صورت به مرور گیاه شما در جذب میکرو مغذی ها با مشکلات جدی روبرو خواهد شد.
اما همانطور که در توصیف ویژگی های کود مناسب برای نهال یکساله هم توضیح دادیم، کودهایی که درصدهای تعادلی NPK دارند یا نیتروژن و پتاسیم آنها بالاتر است گزینه بهتری هستند. در ادامه شما می توانید با انتخاب این دسته از کودها، بهترین کود برای یک نهال یکساله را خریداری نمایید.
شیوه مصرف و مقدار مورد نیاز در هر بار استفاده در صفحه محصبرای بسیاری از افراد که قصد کاشت نهال دارند، انتخاب کود مناسب دشوار است. اغلب این افراد قصد کاشت نهار در خانه خود را دارند و به دلیل نداشتن دانش تخصصی در این زمینه، نیازمند تحقیق دراین خصوص هستند. گیاهان برای تغذیه، علاوه بر آب نیاز به مواد مغذی موجود در خاک دارند.
اما خاک بسیاری از مناطق تمام این مواد مغذی را ندارد. همچنین اگر از خاکی برای مدت طولانی استفاده شود، مواد معدنی موجود در آن تمام می شود و باید خاک را تقویت کرد. تقویت خاک به وسیله رساندن کود به آن انجام می شود. کود، غذای نهال تازه کاشته شده است. انتخاب کود مناسب می تواند سرعت رشد نهال تازه کاشته شده و باروری آن را افزایش دهد. در این مقاله از امداد کشاورز قصد داریم انواع کودها را معرفی کنیم و شما را در انتخاب کود مناسب برای نهال تازه کاشته شده راهنمایی کنیم.
اهمیت کود برای نهال تازه کاشته شده
کود به موادی گفته می شود که کاربرد آن در صنعت کشاورزی، افزایش بهره وری درختان و گیاهان است. ترکیبات تشکیل دهنده کود شامل موادی است که نهال تازه کاشته شده برای رشد بهتر به آن ها نیاز دارد. این مواد شامل فسفر، پتاسیم و نیتروژن هستند. همچنین کود باعث افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک می شود که این موضوع حاصلخیزی خاک را افزایش می دهد.
گیاهان علاوه بر کربن، هیدروژن و اکسیژنی که از هوا و آب دریافت می کنند به 14 ماده دیگر نیز دارند که عبارت اند از: نیکل، منگنز، نیتروژن، روی، فسفر، مولیبدن، پتاسیم، کلر، گوگرد، منیزیم، کلسیم، مس، آهن و بور. یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه شود، زمان مناسب برای رساندن کود به نهال تازه کاشته شده است.
کود برای نهال تازه
بهتر است که نهال تازه کاشته شده سبزی ها و گل ها را زمانی که اولین برگ های آن ها جوانه زده است با دوز متوسطی از کود تغذیه کنید. دلیل این موضوع هم این است که مواد مغذی موردنیاز برای رشد اولین دسته از برگ ها که لپه (Cotyledons) نامیده می شوند در رویان (جنین) بذر وجود دارد و برای رشد سایر برگ ها، اضافه کردن مواد مغذی به خاک نیاز است. دقت داشته باشید که لپه ها کمی متفاوت از برگ های واقعی هستند.
وظیفه لپه ها جذب نور خورشید و تبدیل آن به غذا و ارسال به گیاه است. این کار تا زمانی که برگ های واقعی گیاه جوانه بزنند و کار خود را آغاز کنند ادامه پیدا می کند. نهال تازه کاشته شده تا مرحله درآمدن برگ ها می تواند بدون کود و مواد مغذی اضافی زنده بماند. باید حتماً توجه کنید که زمانی به نهال تازه کاشته شده کود برسانید که به آن نیاز دارد. درصورتی که پژمردگی یا خشک شدن آن، علت دیگری داشته باشد، ابتدا باید آن علت را پیدا کنید و رفع نمایید و بعد اقدام به رساندن کود به نهال تازه کاشته شده کنید.
بدون شک نهال ها مانند دیگر موجودات زنده برای رشد مطلوب نیازمند مواد ویژه و ضروری هستند و تا وقتی آن ها را در کنار دیگر عوامل دریافت نکنند، در همان اندازه خریداری شده باقی می مانند و رشد قابل توجهی نخواهند کرد حتی در موارد شدید کمبود نهال خشک می گردد
انتخاب کود برای نهال تازه کاشته شده
نهال تازه کاشته شده معمولا به کودهایی نیاز دارد که مقدار فسفر بالایی داشه باشند. فسفر، رشد ریشه را افزایش می دهد و جزئی از فتوسنتز است. در هنگام انتخاب کود، به دنبال نسبت نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) روی برچسب محصول باشید. این نسبت باید به ترتیب 1-2-1 باشد. کود مایع یا محلول در آب ساده ترین و سریع ترین راه برای رساندن مواد مغذی به نهال تازه کاشته شده است. اینکه کود آلی یا مصنوعی انتخاب کنید به ترجیح شخصی شما بستگی دارد. در ادامه این نوع کودها را بررسی می کنیم.
کود مصنوعی
اگر از کود مصنوعی استفاده می کنید، نهال های تازه کاشته شده خود را به صورت هفتگی تغذیه کنید. اغلب موارد بهتر است که دستورالعمل برچسب روی کود را حداقل به نصف کاهش دهید. نهال تازه کاشته شده بسیار ظریف است و می تواند به سرعت به وسیله کود سوزانده شود. نهال تازه کاشته شده، با یک چهارم چیزی که برچسب روی کود برای گیاهان رشد کرده و بالغ توصیه کرده است هم می توانند از بین بروند. پس در مقدار کودی که به نهال تازه کاشته شده می دهید بسیار دقت کنید.
کود آلی
کودهای آلی، انواع مختلفی دارند و گاهی اوقات دسترسی به این کودها و پیداکردن آن ها دشوار است. ترکیبی از امولسیون ماهی و کتانجک (نوعی جلبک دریایی) می تواند مواد مغذی لازم برای نهال تازه کاشته شده را تامین کند و درعین حال خطر سوختن نهال تازه کاشته شده را کاهش دهد. مانند کودهای مصنوعی، می توانید هر هفته یک دوز غذای ارگانیک به نهال تازه کاشته شده بدهید.
در مقدار کودی که به گیاه می دهید دقت کنید و اگر برچسب روی کود برای نهال بالغ بود، مقدار آن را حداقل به نصف کاهش دهید. به طور منظم مقدار کمی کود به نهال تازه کاشته شده خود بدهید تا خطر سوزانده شدن ریشه های حساس آن کاهش یابد.