مروری بر مهمترین رویدادهای اقلیمیِ جهان در سال گذشته
بر اساس تجزیه و تحلیل جدید صندوق نجات کودکان (Save the Children)، بیش از ۱۲ هزار نفر در سال گذشته میلادی (۲۰۲۳) در سراسر جهان به دلیل سیل، آتشسوزیهای جنگلی، طوفان و رانش زمین جان خود را از دست دادند.
به گزارش تی تی آنلاین، این آمار ۳۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ میلادی است. در حدود ۲۴۰ رویداد مرتبط با آب و هوا در سال ۲۰۲۳ ثبت شده است و پایگاه بین المللی بلایای طبیعی EM-DAT افزایش ۶۰ درصدی تعداد مرگ و میر ناشی از رانش زمین، ۲۷۸ درصد افزایش در مرگ و میر ناشی از آتش سوزیهای جنگلی و افزایش ۳۴۰ درصدی مرگ و میر ناشی از طوفان را بین سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در دنیا ثبت کرده است.
همچنین سیل ویرانگری که لیبی را تحت تاثیر قرار داد، یکی از مرگبارترین حوادثی بود که در این سال رخ داد.
به گفته کارشناسان، رویدادهای آب و هوایی شدید در نتیجه بحران آب و هوایی و تغییرات اقلیمی بیشتر و شدیدتر میشوند.
تجزیه و تحلیل Save the Children از دادههای EM-DAT همچنین تأکید میکند که چگونه کشورهای کمدرآمد جهان، بار عمده بحران آبوهوایی را در سال ۲۰۲۳ متحمل شدهاند، به طوری که بیش از نیمی از افرادی که در این سال بر اثر بلایای آب و هوایی کشته شدند از کشورهای کم درآمد یا با درآمد متوسط بودند.
«کلی تول»، رئیس جهانی تغییرات اقلیمی در Save the Children در این باره گفت: این تحلیل به وضوح نشان میدهد که چگونه بحران آب و هوایی به طور نامتناسبی بر کسانی تأثیر میگذارد که کمترین نقش را در ایجاد آن داشتهاند و کمترین توانایی را هم برای مقاومت در برابر مخربترین تأثیرات آن دارند که این وضعیت نابرابری، فقر و آوارگی را بیشتر میکند.
وی افزود: هزاران مرگ و میر ناشی از رویدادهای شدید آب و هوایی در سال گذشته میلادی نمونه بارز تأثیر عظیمی است که تغییرات آب و هوایی بر کودکان، خانواده ها و جوامع می گذارد. بلایای آب و هوایی کودکان را بی خانمان میکند و از تحصیل بازمیدارد و آنها مدام از اینکه سیل، طوفان و آتش سوزی جان عزیزانشان را بگیرد، میترسند.
وی خاطرنشان کرد: ما باید به طور قابل توجهی بودجه مرتبط با رویدادهای آب و هوایی را افزایش دهیم و آن را با نیازهای کودکان منطبق کنیم. توافق برای «گذر از سوختهای فسیلی» در کنفرانس کاپ۲۸ (COP۲۸) گامی در جهت درست است، اما با حذف سریع سوختهای فسیلی، فاصله دارد.
وقوع یکی از طولانیترین طوفانهای استوایی
در ماه فوریه ۲۰۲۳ طوفان موسوم به «فردی»، ماداگاسکار، مالاوی و موزامبیک را تخریب کرد. این طوفان که یکی از طولانیترین طوفانهای استوایی ثبت شده است، جان بیش از ۱۴۰۰ نفر را در سراسر منطقه گرفت، هزاران نفر را آواره کرد و بیش از ۱۶۰۰ مدرسه را در موزامبیک و مالاوی ویران و یادگیری صدها هزار کودک را مختل کرد.
«آنجو»، یکی از دانشآموزانی که تحت تاثیر این طوفان در ماداگاسکار قرار گرفته و از تحصیل بازمانده بود، در این باره گفت: تمام دفترچههای من در طول طوفان خیس شده و آسیب دیدند.
بر اساس گزارش های سازمان ملل متحد، در پاکستان حدود ۲۰۰ نفر که تقریباً نیمی از آنها کودک بودند، در حوادث مربوط به بارندگی در طول فصل باران های موسمی که از اواخر ژوئن آغاز شد، کشته شدند.
به گزارش «ریلیف وب»، هرچند در طول قرن گذشته فاکتورهایی چون پیشبینی بهتر، آمادگی و مدیریت در برابر بلایا، تعداد افرادی را که بر اثر بلایای ناشی از آبوهوا جان خود را از دست میدهند، کاهش داده است اما طبق گزارش سازمان جهانی هواشناسی، تعداد رویدادهای آب و هوایی شدید جهانی در طول ۵۰ سال گذشته پنج برابر شده است.
سیل مرگبار لیبی، درس عبرتی برای همگان
در همین سال به دنبال سیل مرگبار ناشی از طوفان مدیترانهای موسوم به «دانیل»، دستکم ۱۱ هزار و ۳۰۰ نفر در لیبی جان باختند.
فروریختن دو سد در نتیجه بارندگیهای شدید در این شهر خسارات گسترده و تلفات بسیاری برجای گذاشت. همچنین بنابر اعلام آژانس مهاجرت سازمان ملل، بیش از ۳۸ هزار و ۶۰۰ نفر بر اثر سیل در لیبی آواره شدهاند.
سخنگوی یک سازمان امدادی در همان زمان وقوع این حادثه در این باره گفت: به دلیل وسعت خرابی ها در این شهر، تلاش برای هماهنگ کردن عملیات امدادرسانی به «کابوس» تبدیل شده است.
سیلی که منجر به تخریب دو سد در شهر «درنه» شد در یک منطقه بسیار متراکم به لحاظ جمعیت روی داد. طوفان، ابتدا کلان شهر «بنغازی» را تحت تاثیر قرار داد و سپس سواحل شرقی لیبی را به سمت شهرهای منطقه «جبل الاخضر» واقع در شمال شرقی این کشور مانند درنه درنورید.
نکته عجیب و قابل توجه این است که دو سد قرار گرفته روی رودخانه «وادی ورنه» دقیقا برای محافظت از شهر در برابر سیل ساخته شده بودند.
گفته میشود پس از تعمیرات قابل توجهی که چند سال پیش توسط دولت لیبی در این سد انجام شده بود، افراد بیشتری در طول سالهای اخیر در این شهر ساکن شدند زیرا در آنجا احساس امنیت میکردند.
کارشناسان و دانشمندان علوم آب و هوایی، شکلگیری سامانههای شدید و غیرمعمول جوی نظیر طوفان و سیل که به ویژه در تابستان سال گذشته میلادی بسیاری از نقاط جهان را تحت تاثیر قرار داد، ناشی از تغییرات اقلیمی و به طور مشخص، گرم شدن کره زمین میدانند که به تشدید طوفانها، بارشها و سیلابها دامن زده است.
دمای زمین از زمان شروع عصر صنعتی تاکنون ۱.۱ درجه گرمتر شده و اگر کشورها به شدت از تصاعد گازهای گلخانهای کم نکنند، روند گرمایش ادامه خواهد یافت.
کاپ۲۸ و امید به ایجاد تغییر
در ۲۰۲۳ نمایندگان بیش از ۶۰ کشور در بیستوهشتمین نشست اقلیمی سالانه سازمان ملل متحد که از ۳۰ نوامبر تا ۱۲ دسامبر این سال برگزار شد، شرکت کردند.
کشورهای شرکت کننده در اجلاس کاپ۲۸ در امارات عربی متحده در خصوص «گذار» به دوران عاری از سوختهای فسیلی به اجماع رسیدند. این تصمیم در نهایت با موافقت همه کشورهای شرکتکننده در نشست اتخاذ شده است. اعضای هیاتهای شرکتکننده از این تصمیم استقبال کردند.
این در حالیست که پیش از این نگرانیهای زیادی درباره احتمال شکست اجلاس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل (کاپ ۲۸) در دبی وجود داشت.
در این نشست «سلطان احمد جابر»، رئیس اماراتی کاپ ۲۸ تصمیم کشورهای جهان در این اجلاس را «تاریخی» خواند.
وی تاکید کرد این اولین بار است که در توافق پایانی اجلاس به سوختهای فسیلی اشاره شده است. سلطان احمد جابر، مدیر شرکت ملی نفت ابوظبی «ادنوک» است.
«ووپکا هوکسترا»، کمیسر اتحادیه اروپا پیش از آغاز نشست پایانی کاپ ۲۸ گفته بود که این اجلاس میتواند «آغازی برای پایان سوختهای فسیلی» باشد.
به گفته کارشناسان، تغییرات اقلیمی نقش مهمی را در گرمایش زمین ایفا میکند. در همین حال عامل مهم دیگر بازگشت پیش بینی شده پدیده آب و هوایی ال نینو است. سازمان جهانی هواشناسی (WMO) میگوید این ترکیب قرار است دمای جهانی را به رکورد جدیدی در پنج سال آینده برساند.
در این پدیده اقلیمی، بادهایی که معمولا آبهای گرم اقیانوس آرام را به غرب سوق میدهند، ضعیف میشوند. این شرایط، امکان حرکت آب گرم به سوی شرق و پراکنده شدن آن در بخش وسیعی از اقیانوس را فراهم میکند. به این ترتیب رطوبت هوا در این بخشها بیشتر میشود که چرخههای معمول جوی در اطراف جهان را تغییر میدهد.
خسارات بیسابقه ناشی از بلایای طبیعی در ۲۰۲۳
آمار یک شرکت بیمه آلمانی نشان میدهد که مجموع خسارات ناشی از فاجعههای طبیعی در سال گذشته میلادی در جهان حدود ۲۵۰ میلیارد دلار بوده است.
گرمایش زمین دلیل اصلی افزایش حوادث آب و هوایی است. فاجعههای طبیعی در سال قبل از آن نیز در جهان خسارات زیادی به جا گذاشت. شرکت بیمه اتکایی مونیخ ری «MunichRe» اعلام کرد، مجموع خسارات فاجعههای طبیعی در جهان در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ میلیارد دلار و تقریباً همسطح سال قبل از آن بوده است.
اما مونیخ ری گفته است در ۲۰۲۳ برخلاف سالهای گذشته «فاجعههای بسیار بزرگ در کشورهای صنعتی» منجر به افزایش خسارات نشده است، بلکه حوادث شدید آب و هوایی در دیگر مناطق منجر به این میزان زیاد خسارات شده است.
«ارنست راوخ»، مدیر پژوهشگران اقلیمی شرکت بیمه مونیخ ری گفته است: گرمایش فزاینده زمین باعث افزایش حوادث شدید آب و هوایی و خسارتهای احتمالی آن میشود.
او افزوده است: در گرمای بالاتر، آب بیشتری بخار میشود و افزایش رطوبت در اتمسفر زمین انرژی بالقوه برای طوفانهای بیشتر ایجاد میکند.
انتهای پیام