ارتباط بین هیپرکلسترولمی و درد پاشنه چیست؟

آخرین به روز رسانی: 27 اسفند 3

خواندن این مطلب 10 دقیقه زمان میبرد

آیا بین کلسترول بالا و درد پاشنه پا ارتباطی وجود دارد؟

درد پاشنه پا یک مشکل رایج است که می تواند کیفیت زندگی بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که علل مختلفی برای درد پاشنه پا وجود دارد سوالی که مطرح می شود این است که آیا هیپرکلسترولمی یا همان کلسترول خون بالا می تواند در بروز یا تشدید این درد نقش داشته باشد؟ پاسخ کوتاه این است که بله به طور غیرمستقیم. هیپرکلسترولمی به خودی خود مستقیماً باعث درد پاشنه نمی شود اما می تواند به شرایطی منجر شود که درد پاشنه را ایجاد یا تشدید می کنند.

هیپرکلسترولمی چیست؟

هیپرکلسترولمی به وضعیتی اطلاق می شود که در آن سطح کلسترول در خون به طور غیرطبیعی بالا می رود. کلسترول یک ماده چرب و مومی شکل است که برای ساخت سلول ها هورمون ها و ویتامین D ضروری است. بدن کلسترول مورد نیاز خود را تولید می کند اما کلسترول از طریق مصرف غذاهای حیوانی مانند گوشت تخم مرغ و محصولات لبنی نیز وارد بدن می شود.

دو نوع اصلی کلسترول در خون وجود دارد :

لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) که به عنوان “کلسترول بد” شناخته می شود. LDL کلسترول را از کبد به سایر قسمت های بدن منتقل می کند. سطح بالای LDL می تواند منجر به تجمع کلسترول در دیواره عروق و تشکیل پلاک شود.
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) که به عنوان “کلسترول خوب” شناخته می شود. HDL کلسترول را از عروق به کبد منتقل می کند تا از بدن دفع شود. سطح بالای HDL برای سلامتی مفید است.

علاوه بر LDL و HDL نوع دیگری از چربی خون به نام تری گلیسیرید نیز وجود دارد. سطح بالای تری گلیسیرید نیز می تواند خطر بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

هیپرکلسترولمی معمولاً علامت خاصی ندارد و بسیاری از افراد تا زمانی که دچار عوارض آن نشوند از وجود آن آگاه نمی شوند. به همین دلیل انجام آزمایش خون به طور منظم برای بررسی سطح کلسترول به ویژه برای افراد در معرض خطر بسیار مهم است.

ارتباط غیرمستقیم هیپرکلسترولمی و درد پاشنه پا

همانطور که گفته شد هیپرکلسترولمی به طور مستقیم باعث درد پاشنه نمی شود. با این حال کلسترول خون بالا می تواند به مرور زمان منجر به بیماری های عروقی شود که به نوبه خود می توانند درد پاشنه پا را ایجاد یا تشدید کنند. مهم ترین این بیماری ها عبارتند از :

بیماری شریان محیطی (PAD) : PAD یک بیماری شایع است که در اثر تصلب شرایین یا آترواسکلروز ایجاد می شود. در تصلب شرایین پلاک های کلسترول و سایر مواد چرب در دیواره شریان ها تجمع می یابند و باعث باریک شدن و سخت شدن شریان ها می شوند. این امر می تواند جریان خون به اندام های تحتانی از جمله پاها و پاشنه ها را کاهش دهد. کاهش جریان خون می تواند منجر به درد گرفتگی عضلات و خستگی در پاها به ویژه هنگام راه رفتن یا ورزش شود. در موارد شدید PAD می تواند باعث درد پاشنه پا حتی در حالت استراحت شود.
نوروپاتی محیطی : نوروپاتی محیطی به آسیب اعصاب محیطی گفته می شود که می تواند علل مختلفی داشته باشد از جمله دیابت که اغلب با هیپرکلسترولمی همراه است. نوروپاتی محیطی می تواند باعث درد سوزن سوزن شدن بی حسی و ضعف در پاها و دست ها شود. در برخی موارد نوروپاتی محیطی می تواند درد پاشنه پا را نیز ایجاد کند.
التهاب : هیپرکلسترولمی می تواند باعث افزایش التهاب مزمن در بدن شود. التهاب مزمن می تواند به طور بالقوه شرایطی مانند فاشیای پلانتار یا تاندونیت آشیل را تشدید کند که هر دو از علل شایع درد پاشنه پا هستند.

بنابراین اگرچه هیپرکلسترولمی به خودی خود علت مستقیم درد پاشنه پا نیست اما به عنوان یک عامل خطر برای بیماری هایی عمل می کند که می توانند منجر به این درد شوند.

علائم درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی

درد پاشنه پا ناشی از شرایط مرتبط با هیپرکلسترولمی ممکن است ویژگی های خاصی داشته باشد. به عنوان مثال درد پاشنه پا ناشی از PAD ممکن است با علائم زیر همراه باشد :

درد هنگام راه رفتن یا ورزش : درد معمولاً با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد. این درد به عنوان لنگش متناوب شناخته می شود.
درد شبانه : در موارد شدیدتر PAD ممکن است درد پاشنه پا حتی در حالت استراحت نیز وجود داشته باشد و در شب بدتر شود.
سردی یا بی حسی پا : کاهش جریان خون می تواند باعث سرد شدن پاها و احساس بی حسی در انگشتان پا شود.
تغییر رنگ پوست پا : پوست پا ممکن است رنگ پریده کبود یا براق به نظر برسد.
کندی رشد مو و ناخن پا : کاهش جریان خون می تواند بر رشد مو و ناخن پا تاثیر بگذارد.
زخم های دیر بهبود یابنده در پا : در موارد شدید PAD ممکن است زخم هایی در پا ایجاد شود که به سختی بهبود می یابند.

درد پاشنه پا ناشی از نوروپاتی محیطی ممکن است با علائم زیر همراه باشد :

درد سوزشی یا تیز : درد ممکن است به صورت سوزشی تیز یا تیر کشنده توصیف شود.
سوزن سوزن شدن یا بی حسی : احساس سوزن سوزن شدن گزگز یا بی حسی در پاها و انگشتان پا شایع است.
حساسیت به لمس : پاها ممکن است به لمس حساس شوند حتی لمس سبک.
ضعف عضلانی : در موارد شدید نوروپاتی محیطی می تواند باعث ضعف عضلات پا شود.

تشخیص درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی

تشخیص علت درد پاشنه پا معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی بیمار آغاز می شود. پزشک در مورد علائم زمان شروع درد عوامل تشدید کننده و تسکین دهنده درد سوال خواهد کرد. همچنین پزشک به بررسی موارد زیر می پردازد :

نبض پا : بررسی نبض در پاها می تواند به ارزیابی جریان خون کمک کند. نبض ضعیف یا عدم وجود نبض می تواند نشان دهنده PAD باشد.
رنگ و دمای پوست پا : تغییرات در رنگ و دمای پوست پا می تواند نشان دهنده مشکلات عروقی باشد.
حساسیت به لمس : پزشک پاشنه و نواحی اطراف آن را برای بررسی نقاط حساس به لمس معاینه می کند.
دامنه حرکتی مچ پا و انگشتان : بررسی دامنه حرکتی مچ پا و انگشتان می تواند به تشخیص مشکلات مفصلی یا تاندونی کمک کند.
رفلکس های عصبی : بررسی رفلکس های عصبی می تواند به ارزیابی عملکرد اعصاب محیطی کمک کند.

در صورت شک به PAD یا نوروپاتی محیطی پزشک ممکن است آزمایش های تشخیصی بیشتری را تجویز کند از جمله :

شاخص مچ پا-بازو (ABI) : این آزمایش غیرتهاجمی فشار خون در مچ پا را با فشار خون در بازو مقایسه می کند. نسبت پایین ABI می تواند نشان دهنده PAD باشد.
سونوگرافی داپلر : این سونوگرافی از امواج صوتی برای ارزیابی جریان خون در شریان ها استفاده می کند و می تواند به تشخیص PAD کمک کند.
آنژیوگرافی : در موارد خاص ممکن است آنژیوگرافی برای بررسی دقیق تر شریان ها انجام شود. آنژیوگرافی می تواند به صورت CT آنژیوگرافی یا آنژیوگرافی با کاتتر انجام شود.
مطالعات هدایت عصبی و الکترومیوگرافی (EMG) : این آزمایش ها برای ارزیابی عملکرد اعصاب و عضلات استفاده می شوند و می توانند به تشخیص نوروپاتی محیطی کمک کنند.
آزمایش خون : آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول قند خون و سایر عوامل خطر بیماری های عروقی و نوروپاتی انجام می شود.

درمان درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی

درمان درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی به علت زمینه ای درد بستگی دارد. به طور کلی درمان شامل موارد زیر است :

تغییر سبک زندگی :

کاهش وزن : اگر اضافه وزن یا چاقی دارید کاهش وزن می تواند فشار روی پاشنه ها را کاهش داده و به بهبود درد کمک کند.
ترک سیگار : سیگار کشیدن به شدت به عروق خونی آسیب می رساند و خطر PAD و سایر بیماری های عروقی را افزایش می دهد. ترک سیگار برای بهبود جریان خون و کاهش درد پاشنه پا بسیار مهم است.
رژیم غذایی سالم : رژیم غذایی کم چرب کم کلسترول و سرشار از میوه ها سبزیجات و غلات کامل می تواند به کاهش سطح کلسترول خون و بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند.
ورزش منظم : ورزش منظم به ویژه ورزش های هوازی مانند پیاده روی شنا یا دوچرخه سواری می تواند به بهبود جریان خون کاهش وزن و کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. با این حال در صورت ابتلا به PAD باید با پزشک خود در مورد نوع و میزان ورزش مناسب مشورت کنید.

دارو درمانی :

داروهای کاهش دهنده کلسترول : برای کنترل هیپرکلسترولمی پزشک ممکن است داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین ها ازتیمایب یا مهارکننده های PCSK۹ تجویز کند.
داروهای ضد درد : برای تسکین درد پاشنه پا ممکن است داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن تجویز شود. در موارد درد شدیدتر پزشک ممکن است داروهای ضد درد قوی تر یا تزریق کورتیکواستروئید را در نظر بگیرد.
داروهای بهبود دهنده جریان خون : در صورت ابتلا به PAD پزشک ممکن است داروهایی مانند سیلوستازول یا پنتوکسی فیلین را برای بهبود جریان خون در پاها تجویز کند.
داروهای درمان نوروپاتی محیطی : در صورت ابتلا به نوروپاتی محیطی داروهایی مانند گاباپنتین پرگابالین یا دولکستین ممکن است برای کاهش درد عصبی تجویز شوند.

فیزیوتراپی : فیزیوتراپی می تواند نقش مهمی در درمان درد پاشنه پا ایفا کند. فیزیوتراپیست می تواند تمرینات کششی و تقویتی مناسب را برای بهبود انعطاف پذیری و قدرت عضلات پا و مچ پا آموزش دهد. همچنین فیزیوتراپیست می تواند از روش های درمانی مانند اولتراسوند تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) یا لیزر درمانی برای کاهش درد و التهاب استفاده کند.
ارتز و کفش مناسب : استفاده از ارتزهای سفارشی یا کفش های طبی می تواند به حمایت از قوس پا کاهش فشار روی پاشنه و بهبود درد کمک کند. پزشک یا متخصص پا می تواند در انتخاب ارتز و کفش مناسب به شما راهنمایی کند.
جراحی : جراحی به ندرت برای درمان درد پاشنه پا ناشی از شرایط مرتبط با هیپرکلسترولمی لازم است. جراحی ممکن است در موارد شدید PAD که با روش های دیگر قابل درمان نیست در نظر گرفته شود.

راهکارهای خانگی برای تسکین درد پاشنه پا

علاوه بر درمان های پزشکی راهکارهای خانگی زیر نیز می توانند به تسکین درد پاشنه پا کمک کنند :

استراحت : از فعالیت هایی که درد را تشدید می کنند اجتناب کنید.
یخ درمانی : روزی چند بار به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه از کمپرس یخ روی پاشنه دردناک استفاده کنید. یخ به کاهش التهاب و درد کمک می کند.
کشش : تمرینات کششی منظم برای فاشیای پلانتار و تاندون آشیل می تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد کمک کند. برخی از تمرینات کششی ساده عبارتند از :

کشش فاشیای پلانتار : پای خود را روی زمین بگذارید و انگشتان پا را به سمت بالا بکشید تا کشش را در قوس پا احساس کنید. این حالت را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و ۳ بار تکرار کنید.
کشش ساق پا : رو به دیوار بایستید و یک پا را عقب تر از پای دیگر قرار دهید. پای جلویی را خم کنید و پاشنه پای عقبی را روی زمین نگه دارید تا کشش را در ساق پا احساس کنید. این حالت را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و ۳ بار برای هر پا تکرار کنید.

ماساژ : ماساژ ملایم پاشنه و قوس پا می تواند به بهبود جریان خون و کاهش درد کمک کند.
داروهای ضد درد بدون نسخه : داروهای ضد درد بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می توانند به تسکین درد کوتاه مدت کمک کنند.
حمام نمک اپسوم : خیساندن پاها در آب گرم حاوی نمک اپسوم به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.

توجه : اگر درد پاشنه پا شدید است با استراحت و راهکارهای خانگی بهبود نمی یابد یا با علائم دیگری مانند سردی پا بی حسی یا تغییر رنگ پوست همراه است حتماً به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی

بهترین راه برای پیشگیری از درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی کنترل سطح کلسترول خون و مدیریت عوامل خطر بیماری های عروقی است. اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر است :

رژیم غذایی سالم : رژیم غذایی کم چرب کم کلسترول و سرشار از میوه ها سبزیجات و غلات کامل را دنبال کنید.
ورزش منظم : به طور منظم ورزش کنید حداقل ۳۰ دقیقه ورزش متوسط در بیشتر روزهای هفته.
حفظ وزن سالم : وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
ترک سیگار : اگر سیگار می کشید ترک کنید.
مدیریت استرس : استرس مزمن می تواند بر سطح کلسترول خون و سلامت قلب و عروق تاثیر منفی بگذارد. روش های مدیریت استرس مانند یوگا مدیتیشن یا تنفس عمیق را تمرین کنید.
بررسی منظم سطح کلسترول خون : به طور منظم سطح کلسترول خون خود را بررسی کنید به خصوص اگر سابقه خانوادگی هیپرکلسترولمی یا بیماری های قلبی عروقی دارید.
کنترل سایر بیماری های زمینه ای : اگر به دیابت فشار خون بالا یا سایر بیماری های زمینه ای مبتلا هستید آنها را به خوبی کنترل کنید.

نتیجه گیری

در حالی که هیپرکلسترولمی مستقیماً باعث درد پاشنه پا نمی شود اما به طور غیرمستقیم از طریق بیماری های عروقی مانند PAD و نوروپاتی محیطی می تواند در ایجاد یا تشدید این درد نقش داشته باشد. کنترل سطح کلسترول خون و مدیریت عوامل خطر بیماری های عروقی از طریق تغییر سبک زندگی سالم دارو درمانی و راهکارهای خانگی می تواند به پیشگیری و درمان درد پاشنه پا مرتبط با هیپرکلسترولمی کمک کند. اگر درد پاشنه پا دارید به ویژه اگر با علائم دیگری مانند درد هنگام راه رفتن سردی پا یا بی حسی همراه است مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت درد تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز گردد.

پرسش و پاسخ متداول

۱. آیا کلسترول بالا می تواند مستقیماً باعث درد پاشنه پا شود؟

خیر کلسترول بالا مستقیماً باعث درد پاشنه پا نمی شود. اما می تواند به بیماری های عروقی مانند بیماری شریان محیطی (PAD) منجر شود که می تواند جریان خون به پاها را کاهش داده و باعث درد پاشنه پا شود.

۲. چه علائمی از درد پاشنه پا می تواند نشان دهنده ارتباط با کلسترول بالا باشد؟

درد پاشنه پا مرتبط با کلسترول بالا ممکن است با علائمی مانند درد هنگام راه رفتن (لنگش متناوب) درد شبانه سردی پا بی حسی تغییر رنگ پوست پا و زخم های دیر بهبود یابنده در پا همراه باشد.

۳. چه راهکارهای خانگی برای تسکین درد پاشنه پا مرتبط با کلسترول بالا وجود دارد؟

راهکارهای خانگی شامل استراحت یخ درمانی کشش ماساژ داروهای ضد درد بدون نسخه و حمام نمک اپسوم است. با این حال مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت درد پاشنه پا تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز گردد.

توصیه مهم :

درد پاشنه پا می تواند علل مختلفی داشته باشد و گاهی اوقات می تواند نشانه ای از مشکلات جدی تر سلامتی باشد. اگر درد پاشنه پا دارید به ویژه اگر با علائم دیگری همراه است یا با درمان های خانگی بهبود نمی یابد توصیه می شود برای تشخیص دقیق و دریافت برنامه درمانی مناسب به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک می تواند با بررسی سابقه پزشکی معاینه فیزیکی و انجام آزمایش های لازم علت درد پاشنه پا را تشخیص داده و بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند. خوددرمانی ممکن است وضعیت شما را بدتر کند و تشخیص و درمان به موقع می تواند به جلوگیری از عوارض جدی و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.

دسته بندی مطلب