بخشیدن مهریه در محضر
بخشیدن مهریه در محضر
بخشش مهریه در محضر (دفتر اسناد رسمی)، به معنای سلب قطعی یا موقت حق مطالبه مهریه توسط زن از همسرش است که نیاز به رعایت شرایط قانونی و ثبت رسمی دارد تا از اعتبار حقوقی لازم برخوردار باشد. این اقدام دارای انواع مختلفی نظیر ابراء، هبه و صلح است که هر یک پیامدهای حقوقی متفاوتی از جمله قابلیت رجوع یا عدم رجوع را به دنبال دارند. آگاهی کامل از فرآیند، مدارک و تمایزهای این روش ها برای تصمیم گیری آگاهانه و جلوگیری از مشکلات آتی، حیاتی است.
تصمیم به بخشیدن مهریه، یکی از حساس ترین و مهم ترین اقدامات حقوقی در زندگی مشترک است که می تواند پیامدهای عمیق و بلندمدتی بر روابط مالی و عاطفی زوجین داشته باشد. مهریه، به عنوان یک حق مالی شرعی و قانونی زن که به موجب عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین، هرگونه تصرف در این حق، به ویژه بخشیدن آن، مستلزم آگاهی کامل از جوانب حقوقی و شرعی مربوطه است. حضور و ثبت این اقدام در دفاتر اسناد رسمی، نقشی کلیدی در اعتبار بخشیدن به آن و رفع هرگونه ابهام یا نزاع احتمالی در آینده ایفا می کند. این مقاله با هدف ارائه راهنمایی جامع و دقیق، تمامی ابعاد مربوط به بخشیدن مهریه در محضر را مورد بررسی قرار می دهد تا مخاطبان بتوانند با شناخت عمیق تری، گام های لازم را بردارند.
مفهوم قانونی و شرعی بخشیدن مهریه
مهریه، بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، به محض وقوع عقد نکاح، به ملکیت زن درمی آید و او می تواند هر نوع تصرفی را که بخواهد، در آن انجام دهد. این حق، از جمله حقوق مالی زن به شمار می رود که در صورت مطالبه، مرد مکلف به پرداخت آن است. اصطلاح «بذل مهریه» یا «بخشش مهریه»، به معنای صرف نظر کردن ارادی و آگاهانه زن از تمام یا قسمتی از این حق مالی است. این اقدام، به لحاظ شرعی نیز، اگر با رضایت کامل و بدون اکراه صورت گیرد، معتبر شناخته می شود.
اهمیت ثبت رسمی بخشش مهریه در محضر، در تضمین اعتبار و قطعیت آن نهفته است. در حالی که بخشش های شفاهی یا دست نویس عادی ممکن است در آینده با چالش های اثباتی مواجه شوند، سند رسمی که در دفتر اسناد رسمی (محضر) تنظیم می شود، از پشتوانه قانونی محکم تری برخوردار است. این سند، به عنوان یک دلیل غیرقابل انکار، از بروز اختلافات و طرح دعاوی مجدد جلوگیری کرده و حقوق طرفین را به وضوح تثبیت می نماید. بنابراین، برای هرگونه تصمیم گیری در خصوص بخشش مهریه، مراجعه به محضر و تنظیم سند رسمی، توصیه ای حقوقی است. عدم ثبت رسمی می تواند به مرور زمان، نه تنها اعتبار بخشش را زیر سوال ببرد، بلکه موجب سوءتفاهم ها و مشکلات پیچیده حقوقی گردد که حل و فصل آن ها نیازمند صرف زمان و هزینه های گزاف خواهد بود.
تفاوت های کلیدی در انواع بخشیدن مهریه در محضر
بخشش مهریه در حقوق ایران، صرفاً یک عمل واحد نیست و می تواند در قالب های حقوقی متفاوتی صورت گیرد که هر یک دارای آثار و پیامدهای خاص خود هستند. سه قالب اصلی که بیشترین کاربرد را در دفاتر اسناد رسمی دارند، عبارتند از ابراء، هبه و صلح. درک تفاوت های میان این سه، برای انتخاب روش مناسب و تضمین هدف مورد نظر از بخشش مهریه، ضروری است؛ چرا که هر انتخاب، تعیین کننده سرنوشت حق مهریه و قابلیت رجوع از آن خواهد بود.
ابراء ذمه زوج (محکم ترین و غیرقابل رجوع)
ابراء، در اصطلاح حقوقی به معنای اسقاط دین از جانب طلبکار است. در مورد مهریه، هنگامی که زن مهریه خود را «ابراء» می کند، به این معناست که ذمه مرد را از پرداخت مهریه بری می سازد. به عبارت دیگر، زن از حق مطالبه مهریه خود به طور قطعی صرف نظر می کند و مرد دیگر هیچ دینی بابت مهریه به زن نخواهد داشت. این عمل حقوقی، نوعی ایقاع محسوب می شود، یعنی تنها با اراده یک طرف (زن) محقق می گردد و نیازی به قبول مرد ندارد، هرچند اطلاع وی از ابراء بلامانع است.
- آثار حقوقی: با ابراء مهریه، دین مرد به طور کامل و قطعی ساقط می شود و زن تحت هیچ شرایطی، اعم از پشیمانی، فوت، یا طلاق، نمی تواند مجدداً مهریه ابراء شده را مطالبه کند. این عمل، یک ایقاع (عمل حقوقی یک طرفه) لازم است و جز با اثبات عدم اهلیت زن در زمان ابراء یا اکراه، قابل ابطال نیست.
- کاربرد: ابراء، قوی ترین و مطمئن ترین راه برای بخشش قطعی و بدون بازگشت مهریه است. این روش اغلب در مواردی به کار می رود که زن قصد دارد به طور کامل و برای همیشه از حق مهریه خود بگذرد، مانند طلاق خلع که زن برای رهایی از زندگی مشترک، مهریه را می بخشد و قصد بازگشتی ندارد، یا در زندگی مشترک که زن می خواهد به صورت کاملاً غیرقابل رجوع، همسر خود را از این تعهد مالی آزاد سازد.
هبه مهریه (قابل رجوع در شرایط خاص)
هبه، عقدی است که به موجب آن، یک نفر (واهب) مالی را مجاناً به دیگری (متهب) تملیک می کند. در مورد مهریه، زن (واهب) مهریه خود را به مرد (متهب) هبه می کند. برخلاف ابراء که یک ایقاع است، هبه یک عقد محسوب می شود و برای انعقاد صحیح آن نیاز به ایجاب از طرف زن و قبول از طرف مرد و قبض مال موهوبه (اگر عین معین باشد) است.
- انواع هبه:
- هبه معوض: هبه ای است که در ازای دریافت عوض (چیزی در مقابل) صورت می گیرد. به عنوان مثال، زن در ازای دریافت حق طلاق، حضانت فرزند یا مال دیگر، مهریه خود را هبه می کند. در این حالت، با تحقق عوض، هبه لازم و غیرقابل رجوع می شود.
- هبه غیرمعوض: هبه ای است که بدون دریافت هیچ عوضی صورت می گیرد. این نوع هبه، ذاتاً جایز است و واهب می تواند از آن رجوع کند.
- امکان رجوع: مهم ترین تفاوت هبه با ابراء، در امکان رجوع از آن است. در هبه غیرمعوض، زن می تواند تا زمانی که مال موهوبه (مهریه) در ملکیت مرد باقی است، از هبه رجوع کند و مهریه را دوباره مطالبه نماید. مگر در موارد استثنایی مانند فوت یکی از طرفین، تلف شدن مال موهوبه، یا تغییر مالکیت آن توسط مرد به شخص ثالث. در هبه معوض، با پرداخت عوض و قبض آن، حق رجوع ساقط می شود و هبه لازم الاجرا می گردد.
- نکات مهم هنگام ثبت هبه در محضر: هنگام تنظیم سند هبه در محضر، باید دقت شود که نوع هبه (معوض یا غیرمعوض) به وضوح قید گردد و شرایط رجوع یا عدم رجوع نیز مشخص شود. حضور هر دو طرف (زن به عنوان واهب و مرد به عنوان متهب) برای تنظیم عقد هبه ضروری است. عدم رعایت این نکات می تواند منجر به ابهامات حقوقی و دعاوی آتی شود.
صلح مهریه (عقدی لازم و غیرقابل رجوع)
صلح، عقدی است که به موجب آن طرفین بر امری توافق می کنند و هدف آن رفع تنازع احتمالی یا موجود است. عقد صلح می تواند به صورت معوض (در ازای چیزی) یا غیرمعوض (بدون عوض) باشد و در مورد مهریه، می تواند به عنوان جایگزینی برای هبه یا ابراء به کار رود.
- آثار حقوقی: عقد صلح، یک عقد لازم است؛ به این معنا که طرفین جز در موارد بسیار محدود و مشخص (مثل شرط فسخ ضمن عقد یا اقاله)، نمی توانند به طور یک جانبه آن را فسخ کنند یا از آن رجوع نمایند. لازم بودن عقد صلح، استحکام حقوقی بالایی به آن می بخشد و آن را در ردیف ابراء از نظر عدم قابلیت رجوع قرار می دهد.
- کاربرد: صلح مهریه اغلب در مواردی کاربرد دارد که زن در ازای دریافت امتیاز یا مالی دیگر (مانند حق طلاق، حضانت فرزند، ملک، یا مبلغی پول)، مهریه خود را به مرد صلح می کند. این روش، استحکام حقوقی بالایی دارد و به دلیل لازم بودن عقد صلح، مانع از رجوع های احتمالی می شود. همچنین صلح می تواند برای تسویه حساب نهایی مهریه در موارد خاص، بدون اینکه ماهیت ابراء یا هبه را داشته باشد، مورد استفاده قرار گیرد.
برای تضمین قطعیت بخشش مهریه و جلوگیری از امکان رجوع، استفاده از سند «ابراء ذمه زوج» یا «عقد صلح لازم» قویاً توصیه می شود. در هر حال، مشورت با وکیل متخصص پیش از هر اقدام، جهت انتخاب روش مناسب و تنظیم سند صحیح، ضروری است.
برای درک بهتر تفاوت های این سه روش اصلی در بخشیدن مهریه، جدول مقایسه ای زیر ارائه می شود:
| ویژگی | ابراء مهریه | هبه مهریه | صلح مهریه |
|---|---|---|---|
| تعریف | اسقاط دین از ذمه مدیون | تملیک بلاعوض مالی به دیگری | توافق بر امری، می تواند معوض یا غیرمعوض باشد |
| ماهیت حقوقی | ایقاع (عمل یک طرفه) | عقد (نیاز به ایجاب و قبول) | عقد (نیاز به ایجاب و قبول) |
| قابلیت رجوع | خیر (کاملاً غیرقابل بازگشت) | بله (در هبه غیرمعوض و با شرایط خاص) | خیر (عقد لازم و غیرقابل فسخ مگر با شرط فسخ) |
| استحکام حقوقی | بسیار بالا و قطعی | متوسط (بسته به نوع هبه و شرایط رجوع) | بالا و لازم |
| کاربرد اصلی | بخشش قطعی و دائمی مهریه | بخشش با امکان پشیمانی و رجوع در موارد خاص | توافق در ازای عوض یا بدون عوض، با هدف قطعیت بخشش یا تسویه حساب |
شرایط قانونی برای بخشیدن مهریه در محضر
برای اینکه عمل بخشش مهریه از نظر قانونی صحیح و معتبر باشد، باید شرایط عمومی صحت معاملات و همچنین شرایط خاص مربوط به این عمل حقوقی رعایت گردد. این شرایط، تضمین کننده این هستند که تصمیم زن برای بخشیدن مهریه، کاملاً آگاهانه و از روی اراده آزاد وی صورت گرفته است و در آینده امکان اعتراض یا ابطال آن به دلیل نقص ارکان وجود نخواهد داشت.
اهلیت زوجه
اهلیت، یکی از مهم ترین شرایط برای انجام هر عمل حقوقی است. در مورد بخشش مهریه، زوجه باید دارای اهلیت لازم برای تصرف در اموال خود باشد، به این معنی که:
- عقل، بلوغ و رشد: زوجه باید عاقل، بالغ (۱۸ سال تمام شمسی) و رشید باشد. بلوغ، شرط ابتدایی برای صلاحیت انجام اعمال حقوقی است، اما رشد به معنای توانایی تشخیص صلاح و فساد مالی و اداره امور مالی خود است. در قانون ایران، سن ۱۸ سال تمام شمسی به عنوان اماره رشد در امور مالی پذیرفته شده است. بنابراین، زنانی که به سن قانونی ۱۸ سال تمام نرسیده اند یا به هر دلیلی (مانند جنون) از سلامت عقل و قوای فکری کامل برخوردار نیستند، نمی توانند به تنهایی و بدون اذن قیم یا ولی قهری، اقدام به بخشش مهریه نمایند. این قبیل اعمال بدون رعایت تشریفات قانونی، فاقد اعتبار حقوقی خواهند بود.
- تأکید بر لزوم سلامت عقل و قوای فکری: حتی اگر زوجه به سن قانونی رسیده باشد، اما به دلیل بیماری های روانی یا اختلالات فکری که توانایی تصمیم گیری عاقلانه در امور مالی را از او سلب کرده است، بخشش مهریه او از نظر قانونی معتبر نخواهد بود. دفاتر اسناد رسمی موظفند که در حد امکان از اهلیت و سلامت روانی زوجه در زمان تنظیم سند اطمینان حاصل کنند.
قصد و رضایت
قصد و رضایت آزادانه، از ارکان اصلی هر عمل حقوقی است و بدون وجود آن، عمل حقوقی باطل یا غیرنافذ خواهد بود. بخشش مهریه باید با اراده کاملاً آزاد زوجه و بدون هرگونه اکراه، اجبار، فریب یا تهدید صورت گیرد.
- عواقب بخشش اجباری یا تحت فشار: اگر زن ثابت کند که بخشش مهریه تحت اکراه (تهدید به انجام کار نامشروع یا عمل غیرقانونی که جان یا مال وی را به خطر اندازد) یا اجبار (فشار فیزیکی یا روانی) بوده است، این عمل حقوقی باطل یا غیرنافذ بوده و زن می تواند مجدداً مهریه خود را مطالبه کند. در صورت اکراه، زن می تواند پس از رفع اکراه، عمل خود را تنفیذ یا رد کند. دفاتر اسناد رسمی موظفند که از اراده و رضایت کامل زوجه اطمینان حاصل کنند و در صورت ظن به اکراه، از تنظیم سند خودداری نمایند.
وقوع عقد نکاح
مهریه، حقی است که با جاری شدن صیغه عقد نکاح، برای زن ایجاد می شود و به ملکیت او درمی آید (ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی). بنابراین، تا زمانی که عقد نکاح جاری نشده باشد، زن مالکیتی بر مهریه ندارد و در نتیجه، بخشش مهریه قبل از وقوع عقد، از نظر حقوقی بی اعتبار و باطل است. این موضوع به این معناست که اگر زنی قبل از عقد اقدام به بخشیدن مهریه کند، این بخشش فاقد هرگونه اثر حقوقی بوده و پس از عقد، همچنان مهریه به صورت کامل به او تعلق خواهد گرفت.
مدارک لازم برای مراجعه به محضر (دفتر اسناد رسمی)
برای ثبت رسمی بخشش مهریه در دفتر اسناد رسمی، زوجه (و در برخی موارد زوج) باید مدارک هویتی و اسناد مربوط به ازدواج را به همراه داشته باشند. اطمینان از کامل بودن و صحت مدارک، فرآیند ثبت را تسهیل کرده و از هرگونه تأخیر یا مشکل اداری جلوگیری می کند.
- شناسنامه و کارت ملی زوجین: ارائه اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی هر دو طرف (زن و شوهر) برای احراز هویت و تأیید اهلیت قانونی آن ها در دفترخانه ضروری است. این مدارک، اطلاعات هویتی لازم را برای درج در سند رسمی فراهم می آورند.
- عقدنامه رسمی یا رونوشت آن: سند رسمی ازدواج، که حاوی اطلاعات مربوط به میزان مهریه، نحوه تعیین آن و تاریخ عقد است، از اسناد اصلی و حیاتی برای ثبت بخشش مهریه محسوب می شود. در صورت مفقود شدن عقدنامه یا عدم دسترسی به آن، زوجه می تواند با مراجعه به دفترخانه ازدواج محل ثبت عقد، درخواست رونوشت رسمی آن را بدهد. ارائه رونوشت معتبر به جای اصل عقدنامه نیز در اکثر دفاتر اسناد رسمی پذیرفته می شود.
- حضور زوج یا وکیل او (در صورت نیاز):
- در روش «ابراء ذمه زوج»، که یک ایقاع از جانب زن است، معمولاً نیازی به حضور زوج نیست. زن به تنهایی با اراده خود می تواند ذمه مرد را بری کند.
- اما در روش های «هبه مهریه» و «صلح مهریه»، به دلیل ماهیت عقدی بودن آن ها، حضور هر دو طرف (زن به عنوان واهب/مصالح و مرد به عنوان متهب/متصالح) یا وکیل قانونی آن ها (با داشتن وکالتنامه رسمی و معتبر) الزامی است تا ایجاب و قبول صورت گیرد و عقد به درستی منعقد شود.
بررسی موضوع اذن پدر برای بخشیدن مهریه
یکی از پرسش های متداول در خصوص بخشش مهریه، لزوم اذن پدر برای این اقدام است که اغلب ابهاماتی را برای زوجین ایجاد می کند.
- نظر قانون: بر اساس قانون مدنی و رویه قضایی، برای زن رشیده (بالای ۱۸ سال تمام شمسی و دارای قدرت تشخیص صلاح و فساد امور مالی خود)، نیازی به اذن پدر یا هر شخص دیگری برای تصرف در اموالش، از جمله بخشش مهریه، نیست. مهریه، مال شخصی زن است و او مالک بلامنازع آن محسوب می شود و می تواند هرگونه تصرف مالی را که صلاح می داند، در آن انجام دهد.
- رویه برخی دفاتر: با این حال، در رویه عملی برخی دفاتر اسناد رسمی، ممکن است مشاهده شود که سردفتران برای اطمینان بیشتر از عدم اکراه یا اجبار زوجه و جلوگیری از مشکلات حقوقی آتی، از زوجه تقاضا می کنند که پدر یا جد پدری خود را به همراه داشته باشد تا رضایت وی نیز احراز گردد. این درخواست، الزامی قانونی ندارد و بیشتر جنبه احتیاطی و اخلاقی دارد تا از هرگونه سوءاستفاده احتمالی جلوگیری شود.
- راهکارهای عملی در صورت عدم تمایل به حضور پدر: در صورتی که زوجه به هر دلیلی تمایلی به حضور پدر خود در دفترخانه نداشته باشد، می تواند به دفاتر اسناد رسمی دیگری مراجعه کند که رویه سخت گیرانه تری در این زمینه ندارند و صرفاً به اهلیت و رضایت آزادانه زوجه بسنده می کنند. همچنین، می تواند با ارائه گواهی رشد (در صورتی که هنوز به سن ۱۸ سال تمام نرسیده باشد اما از دادگاه گواهی رشد دریافت کرده باشد) و تأکید بر اراده آزاد خود، بر عدم لزوم اذن پدر پافشاری نماید.
مراحل گام به گام بخشیدن مهریه در محضر
فرآیند بخشش مهریه در دفتر اسناد رسمی، شامل چند گام اصلی است که طی کردن آن ها به صورت دقیق و با رعایت اصول قانونی، اعتبار و قطعیت بخشش را تضمین می کند و از بروز اختلافات آتی جلوگیری می نماید.
گام اول: مشاوره حقوقی تخصصی
پیش از هر اقدامی عملی، قویاً توصیه می شود که زوجه (و در صورت نیاز زوج) با یک وکیل متخصص خانواده یا مشاور حقوقی مجرب مشورت کند. پیچیدگی های حقوقی مربوط به انواع بخشش مهریه و پیامدهای متفاوت آن ها، ضرورت این مشاوره را دوچندان می کند. یک وکیل می تواند با توجه به شرایط خاص هر پرونده، بهترین روش بخشش مهریه (ابراء، هبه، صلح) را پیشنهاد دهد، آثار حقوقی هر یک را به وضوح توضیح دهد و با پیش بینی مشکلات احتمالی، از بروز آن ها در آینده جلوگیری کند. این مشاوره، به زن کمک می کند تا تصمیمی آگاهانه و مطابق با منافع خود بگیرد.
گام دوم: حضور در دفتر اسناد رسمی (محضر)
پس از تصمیم گیری در مورد نوع بخشش و کسب اطلاعات لازم، زوجه باید به همراه مدارک کامل به یکی از دفاتر اسناد رسمی (محضر) در سراسر کشور مراجعه کند.
- حضور زوجه به همراه مدارک: زوجه باید با در دست داشتن اصل شناسنامه، کارت ملی و عقدنامه یا رونوشت رسمی آن، در دفترخانه حاضر شود. تأکید می شود که تمامی مدارک باید معتبر و به روز باشند.
- حضور زوج (در صورت نیاز):
- همانطور که قبلاً ذکر شد، در روش «ابراء ذمه زوج»، معمولاً نیازی به حضور فیزیکی زوج نیست، زیرا ابراء یک ایقاع (عمل یک طرفه) از جانب زن است و نیازی به قبول مرد ندارد.
- اما در روش های «هبه مهریه» و «صلح مهریه»، حضور زوج به عنوان متهب (گیرنده هبه) یا متصالح (طرف عقد صلح) در دفترخانه الزامی است تا ایجاب و قبول طرفین به صورت رسمی ثبت شود و عقد به درستی منعقد گردد. در صورت عدم امکان حضور زوج، وکیل قانونی او می تواند به نمایندگی از وی حاضر شود.
گام سوم: انتخاب نوع بخشش و تنظیم سند
در دفترخانه، متصدی مربوطه (سردفتر یا دفتریار) پس از بررسی مدارک و احراز هویت، نوع بخشش مدنظر زوجه را جویا می شود و بر اساس آن، سند رسمی را تنظیم می کند.
- انتخاب دقیق نوع بخشش: زوجه باید به وضوح و صراحت اعلام کند که قصد «ابراء»، «هبه» یا «صلح» مهریه را دارد. این انتخاب باید با آگاهی کامل از تفاوت ها و پیامدهای حقوقی هر روش، که در بخش های قبلی توضیح داده شد، صورت گیرد.
- تنظیم سند رسمی: متصدی دفترخانه، متن سند رسمی بخشش مهریه را بر اساس اظهارات زوجه و نوع انتخاب شده (ابراء، هبه، صلح) و با رعایت تمامی ضوابط قانونی و فرمت های مصوب، تنظیم می کند. این متن باید شامل مشخصات کامل و دقیق زوجین، شماره و تاریخ عقدنامه، میزان مهریه و جمله صریح مربوط به بخشش باشد. دقت در نگارش این مرحله، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
گام چهارم: امضا و ثبت سند رسمی
پس از تنظیم پیش نویس سند و مطالعه دقیق آن توسط طرفین، مرحله امضا فرا می رسد که به سند اعتبار قانونی می بخشد.
- امضای زوجه (و زوج در صورت نیاز) ذیل سند: زوجه باید سند را با دقت کامل مطالعه کرده و در صورت تأیید صحت مطالب و مطابقت آن با اراده خود، آن را امضا کند. در صورت لزوم (در هبه و صلح)، زوج نیز باید سند را امضا کند. امضاها در حضور سردفتر یا دفتریار صورت می گیرد.
- ثبت رسمی سند توسط دفترخانه: پس از امضای طرفین، سند به صورت رسمی توسط دفترخانه ثبت شده و شماره ثبت و تاریخ رسمی به آن تعلق می گیرد. این شماره ثبت، سند را در دفترخانه و در سوابق سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قابل پیگیری می کند. یک نسخه از سند رسمی به هر یک از طرفین داده می شود که حکم سند رسمی و لازم الاجرا را دارد.
گام پنجم: ارسال رونوشت به دفتر ثبت ازدواج
این مرحله، اگرچه ممکن است توسط برخی دفاتر اسناد رسمی به صورت خودکار و از طریق سیستم های الکترونیکی انجام شود، اما اهمیت زیادی در شفافیت و جامعیت اطلاعات مربوط به وضعیت ازدواج دارد و از بروز ابهامات در آینده جلوگیری می کند.
- قید موضوع بخشش مهریه در بخش ملاحظات عقدنامه: معمولاً پس از ثبت رسمی بخشش مهریه، رونوشتی از سند (یا اطلاعات آن) به دفترخانه ازدواجی که عقد نکاح در آنجا به ثبت رسیده است، ارسال می شود. متصدی دفتر ازدواج موظف است این موضوع را در بخش ملاحظات عقدنامه اصلی که در دفترخانه نگهداری می شود و همچنین در نسخه های صادره آتی (در صورت درخواست رونوشت مجدد)، قید کند. این اقدام، از هرگونه ابهام یا ادعای بعدی جلوگیری کرده و اطلاعات مربوط به وضعیت مهریه را در سند اصلی به روز نگه می دارد و مرجعی جامع از وضعیت حقوقی ازدواج فراهم می آورد.
هزینه بخشیدن مهریه در محضر (تعرفه ۱۴۰۳ و پیش بینی ۱۴۰۴)
هزینه ثبت سند بخشش مهریه در دفاتر اسناد رسمی، بر اساس تعرفه های مصوب حق التحریر دفاتر اسناد رسمی تعیین می شود. این تعرفه ها هر ساله توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ابلاغ می گردند و می توانند با توجه به شرایط اقتصادی و تورم، تغییر کنند. آگاهی از این عوامل و استعلام دقیق هزینه پیش از اقدام، برای برنامه ریزی مالی و جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم ضروری است.
عوامل مؤثر بر هزینه
- تعرفه حق التحریر: حق التحریر، مبلغی است که بابت تنظیم و ثبت سند در دفترخانه دریافت می شود. این تعرفه بر اساس نوع سند (مانند ابراء، صلح، هبه) و در برخی موارد، بر مبنای ارزش مالی موضوع سند (در اینجا مبلغ مهریه یا ارزش اموال تهاتر شده) محاسبه می گردد. هر چه مبلغ مهریه بیشتر باشد، حق التحریر نیز ممکن است افزایش یابد.
- مالیات و عوارض: علاوه بر حق التحریر، هزینه های قانونی دیگری مانند مالیات بر ارزش افزوده خدمات، عوارض محلی و هزینه های مربوط به اوراق دولتی و تمبر نیز به مبلغ نهایی اضافه می شود. این هزینه ها بر اساس قوانین مالیاتی کشور تعیین می گردند.
- سایر هزینه ها: ممکن است هزینه های جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد، مانند هزینه کپی مدارک، هزینه استعلامات ثبتی (در صورت لزوم) و واریزی به حساب کانون سردفتران و دفتریاران.
با توجه به تغییرات سالانه تعرفه ها، برای اطلاع دقیق از هزینه بخشیدن مهریه در محضر در سال ۱۴۰۳ یا پیش بینی های سال ۱۴۰۴، تأکید می شود که قبل از مراجعه، از دفترخانه اسناد رسمی مورد نظر استعلام دقیق هزینه صورت گیرد. سردفتران و دفتریاران مکلف به ارائه شفاف اطلاعات مربوط به تعرفه ها هستند و می توانند جزئیات مربوط به هزینه های حق التحریر، مالیات و سایر کسورات را به متقاضیان توضیح دهند. این کار از هرگونه سوءتفاهم یا غافلگیری در مورد هزینه ها جلوگیری خواهد کرد.
بخشش مهریه و ارتباط آن با سایر مسائل حقوقی خانواده
بخشش مهریه، در بسیاری از موارد، به تنهایی و بدون ارتباط با سایر مسائل حقوقی خانواده صورت نمی گیرد، بلکه اغلب بخشی از یک توافق بزرگ تر است، به ویژه در هنگام تصمیم گیری برای جدایی یا تغییر در حقوق و تعهدات زوجین. درک این ارتباطات برای درک جامع از پیامدهای بخشش مهریه حیاتی است.
بخشش مهریه در طلاق توافقی
در طلاق توافقی، که زوجین با رضایت و توافق متقابل تصمیم به جدایی می گیرند، یکی از مهم ترین موضوعات مورد توافق، تعیین تکلیف مهریه است. زن می تواند تمام یا قسمتی از مهریه خود را ببخشد تا فرآیند طلاق سریع تر و با کمترین تنش صورت گیرد.
- چگونگی درج در توافق نامه و تأیید دادگاه: در طلاق توافقی، زن می تواند تمام یا قسمتی از مهریه خود را در قالب ابراء، هبه یا صلح، به مرد ببخشد. این بخشش به صورت صریح و با جزئیات کامل در توافق نامه طلاق که بین زوجین تنظیم می شود، درج می گردد. توافق نامه پس از تنظیم، به دادگاه خانواده ارائه شده و دادگاه پس از بررسی و احراز صحت و رضایت طرفین و اطمینان از عدم اکراه، آن را تأیید و در رأی طلاق (گواهی عدم امکان سازش) قید می کند.
- پیامدهای عدم ثبت رسمی: اگرچه توافق نامه طلاق در دادگاه تأیید می شود و به منزله سند رسمی است، اما برای قطعیت بیشتر و جلوگیری از هرگونه شبهه یا امکان ادعای بعدی، توصیه می شود که بخشش مهریه حتی در طلاق توافقی نیز به صورت جداگانه و با تنظیم سند رسمی (به خصوص ابراء یا صلح لازم) در دفتر اسناد رسمی ثبت گردد. این کار به دلیل لازم الاجرا بودن اسناد رسمی، می تواند از بروز هرگونه ادعای احتمالی بعدی جلوگیری کرده و قطعیت بیشتری به این اقدام ببخشد.
بخشش مهریه در ازای حق طلاق (وکالت در طلاق)
گاهی اوقات، زن در ازای بخشیدن مهریه یا قسمتی از آن، از مرد «حق طلاق» یا «وکالت در طلاق بلاعزل» را دریافت می کند تا بتواند در آینده بدون نیاز به رضایت مرد، خود را مطلقه سازد.
- تنظیم وکالت بلاعزل در طلاق در کنار بخشش مهریه: در این حالت، زن مهریه خود را به مرد می بخشد و در مقابل، مرد به زن وکالت می دهد که در هر زمان و با هر شرایطی (اعم از تحقق شروط خاص یا به صورت مطلق)، بتواند خود را مطلقه سازد. این وکالت معمولاً به صورت بلاعزل (یعنی مرد نمی تواند بعداً آن را فسخ کند) در دفتر اسناد رسمی تنظیم می شود. این امر باعث می شود که زن به نوعی اختیار طلاق را در دست داشته باشد.
- آیا رجوع از مهریه، وکالت در طلاق را باطل می کند؟ این موضوع بستگی به چگونگی تنظیم سند وکالت در طلاق و توافقات صورت گرفته دارد. اگر در سند وکالت قید شده باشد که این وکالت در ازای بذل مهریه اعطا شده و بخشش مهریه شرط بقای وکالت باشد، رجوع زن از مهریه (در صورتی که امکان رجوع وجود داشته باشد، مثلاً در هبه غیرمعوض) می تواند باعث سقوط وکالت در طلاق شود. اما اگر وکالت به صورت مطلق و بدون قید و شرط و به صورت مجزا تنظیم شده باشد، رجوع از مهریه لزوماً به معنای ابطال وکالت نیست. این پیچیدگی ها، اهمیت مشاوره حقوقی دقیق و تنظیم سند با جزئیات کامل را دوچندان می کند.
بخشش مهریه در ازای حضانت فرزند یا دریافت مال دیگر
توافق بر بخشش مهریه می تواند در ازای دریافت امتیازات دیگری نیز صورت گیرد، مانند حضانت فرزند، یا دریافت یک ملک، مبلغ پول، یا مال مشخص دیگر.
- نکات حقوقی این نوع توافقات و ضرورت ثبت دقیق: در این موارد، توافقات باید به صورت کاملاً واضح و با جزئیات در یک سند رسمی (معمولاً صلح نامه یا اقرارنامه) درج شوند. به عنوان مثال، اگر زن حضانت فرزند خود را در ازای مهریه بپذیرد، باید این توافق در دادگاه خانواده مورد تأیید قرار گیرد و در سند رسمی نیز ذکر شود. ثبت دقیق این توافقات، از بروز هرگونه سوءتفاهم یا ادعای بعدی جلوگیری می کند و تضمین کننده حقوق هر دو طرف در آینده خواهد بود.
تأثیر بخشش مهریه بر نفقه، اجرت المثل، حضانت و تمکین
بخشش مهریه، تنها به حق مالی مهریه مربوط می شود و هیچ تأثیر مستقیمی بر سایر حقوق و تکالیف زوجین ندارد. این یک تفکیک مهم حقوقی است که بسیاری از افراد از آن آگاهی کافی ندارند.
- توضیح روشن که بخشش مهریه تأثیری بر سایر حقوق زن ندارد: این بدان معناست که با بخشیدن مهریه، زن همچنان مستحق نفقه (در صورتی که ناشزه نباشد)، اجرت المثل ایام زوجیت (در صورت وجود شرایط آن)، و حق حضانت فرزند (بر اساس قوانین مربوط به حضانت و مصلحت طفل) خواهد بود. وظیفه تمکین خاصه و عامه زن نیز به قوت خود باقی است و بخشش مهریه باعث زوال یا تغییر در این حقوق و تکالیف نمی شود. هر یک از این موارد دارای احکام و شرایط قانونی خاص خود هستند که مستقل از حق مهریه بررسی و اجرا می شوند.
آیا بخشش مهریه قابل بازگشت است؟ (بررسی جامع امکان رجوع)
یکی از مهم ترین و پرتکرارترین دغدغه های زوجین، به ویژه مردان، پس از بخشش مهریه توسط زن، امکان یا عدم امکان رجوع زن از این بخشش است. پاسخ به این پرسش، بستگی مستقیم به نوع سند و نحوه بخشش مهریه دارد و عدم آگاهی از آن می تواند منجر به اختلافات و مشکلات حقوقی جدی شود.
ابراء: به هیچ وجه قابل رجوع نیست
همانطور که پیشتر به تفصیل ذکر شد، ابراء به معنای اسقاط دین است. هنگامی که زن مهریه خود را ابراء می کند، دین مرد از بین می رود و چیزی برای مطالبه مجدد باقی نمی ماند. این عمل حقوقی، یک ایقاع لازم و قطعی است. از این رو، ابراء مهریه به هیچ وجه قابل رجوع نیست و زن پس از ابراء، تحت هیچ شرایطی، نمی تواند به مهریه خود بازگردد و مجدداً آن را از مرد مطالبه کند. این روش، قطعی ترین و محکم ترین راه برای بخشش مهریه محسوب می شود.
هبه: قابل رجوع در هبه غیرمعوض با شرایط خاص
در هبه (تملیک بلاعوض)، امکان رجوع برای واهب (زن) وجود دارد، اما این امکان مشروط به شرایط و استثنائاتی است:
- هبه غیرمعوض: اگر زن مهریه خود را به صورت هبه غیرمعوض (یعنی بدون دریافت هیچ عوض و چیزی در مقابل آن) به مرد بخشیده باشد، او می تواند تا زمانی که مال موهوبه (مهریه) در ملکیت مرد باقی است، از هبه خود رجوع کند و مهریه را مطالبه نماید.
- موارد استثنایی عدم رجوع در هبه: با این حال، حتی در هبه غیرمعوض نیز در موارد زیر امکان رجوع وجود ندارد و هبه لازم الاجرا می شود:
- فوت واهب (زن) یا متهب (مرد): با فوت هر یک از طرفین، حق رجوع ساقط می شود.
- تلف شدن مال موهوبه: اگر مهریه عین معین باشد و آن مال تلف شود، امکان رجوع وجود ندارد.
- تغییر مالکیت مال موهوبه توسط متهب: اگر مرد مهریه را (در صورتی که عین معین باشد) به دیگری منتقل کند یا تغییر اساسی در آن ایجاد کند به گونه ای که از حالت اولیه خارج شود، زن دیگر نمی تواند از هبه رجوع کند.
- اگر هبه از نوع معوض باشد و عوض (مقابل) دریافت شده باشد: در این صورت، با دریافت عوض، هبه لازم و غیرقابل رجوع می شود.
صلح: عقد لازم و غیرقابل رجوع
عقد صلح، همانند عقد بیع و اجاره، از جمله عقود لازم محسوب می شود. به این معنا که طرفین پس از انعقاد آن، نمی توانند به طور یک جانبه آن را فسخ کنند یا از آن رجوع نمایند. بنابراین، اگر زن مهریه خود را با عقد صلح به مرد ببخشد، این بخشش از نظر حقوقی قطعی بوده و قابل بازگشت نیست، مگر اینکه در ضمن عقد صلح، شرط فسخی برای زن در نظر گرفته شده باشد که در آن صورت، زن می تواند با اعمال شرط، صلح را فسخ کند. صلح بدون شرط فسخ، امنیت حقوقی بالایی برای مرد ایجاد می کند.
طلاق خلع: امکان رجوع از بذل مهریه در ایام عده
در طلاق خلع، زن به دلیل کراهت شدید از شوهر، مالی (که به آن «عوض» گفته می شود و معمولاً تمام یا قسمتی از مهریه است) را به او می بخشد تا مرد حاضر به طلاق شود. این طلاق از نوع بائن است، به این معنی که مرد در طول عده حق رجوع به زن را ندارد.
- رجوع از مهریه در ایام عده: با این حال، زن در طلاق خلع، در طول مدت عده طلاق (که معمولاً سه طهر یا سه ماه است)، حق رجوع از بذل مهریه را دارد. اگر زن در این مدت از مهریه بخشیده شده خود رجوع کند (یعنی بخواهد آن را پس بگیرد)، طلاق از نوع خلع به طلاق رجعی تبدیل می شود. در این صورت، مرد نیز حق رجوع به زن در مدت عده را پیدا خواهد کرد و می تواند بدون نیاز به عقد جدید، به زندگی مشترک بازگردد. این نکته برای زوجین، به ویژه مردان، که مهریه را در ازای طلاق خلع دریافت می کنند، بسیار حیاتی است و باید با دقت به آن توجه شود.
نحوه اطمینان از عدم رجوع برای زوجین
برای اطمینان از اینکه بخشش مهریه کاملاً قطعی و بدون امکان رجوع خواهد بود، توصیه می شود که زوجین با مشورت وکیل، یکی از راه های زیر را انتخاب کنند:
- استفاده از روش ابراء ذمه زوج: این روش به دلیل ماهیت اسقاط دین، قطعی ترین راه است.
- تنظیم عقد صلح لازم و غیرقابل فسخ: با ذکر صریح عدم حق رجوع یا عدم پیش بینی شرط فسخ برای زن.
- در صورتی که از روش هبه استفاده می شود، حتماً هبه معوض باشد و عوض آن به صورت کامل پرداخت شده یا مال موهوبه به نحوی منتقل شود که امکان رجوع به طور قانونی ساقط گردد.
نمونه متن سند بخشیدن مهریه در محضر (ابراء قطعی)
در اینجا یک نمونه متن استاندارد برای «ابراء مهریه» که قوی ترین نوع بخشش و غیرقابل رجوع است، ارائه می شود. این متن می تواند مبنایی برای تنظیم سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی باشد. تأکید می شود که برای تنظیم سند نهایی، حتماً با سردفتر یا وکیل متخصص مشورت شود تا جزئیات به درستی و مطابق با اراده طرفین درج گردد و از بروز هرگونه ابهام قانونی جلوگیری شود.
نمونه سند رسمی ابراء ذمه زوج از پرداخت مهریه
مشخصات ابراءکننده (زوجه):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل زوجه]
نام پدر: [نام پدر زوجه]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
کد ملی: [کد ملی]
تاریخ تولد: [تاریخ تولد به سال و ماه و روز]
محل اقامت: [آدرس کامل محل اقامت زوجه]
مشخصات ابراءشونده (زوج):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل زوج]
نام پدر: [نام پدر زوج]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه زوج]
کد ملی: [کد ملی زوج]
تاریخ تولد: [تاریخ تولد زوج به سال و ماه و روز]
محل اقامت: [آدرس کامل محل اقامت زوج]
موضوع سند: ابراء ذمه زوج از پرداخت مهریه
متن ابراء:
اینجانب خانم [نام کامل زوجه]، ابراءکننده مذکور در فوق، به موجب این سند رسمی و در کمال صحت عقل و سلامت جسمانی، با اراده کاملاً آزاد و بدون هرگونه اکراه، اجبار یا فریب، بدین وسیله اقرار و اعلام می نمایم که:
تمام و کمال مهریه قانونی و شرعی خود را که به میزان [عدد مهریه به حروف، مثلاً یکصد و چهارده سکه تمام بهار آزادی طرح جدید] [نوع مهریه، مثلاً سکه بهار آزادی طرح جدید] می باشد و موضوع عقدنامه رسمی شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] تنظیمی در دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره [شماره دفترخانه ازدواج] شهر [نام شهر دفترخانه ازدواج] فی مابین اینجانب و همسرم جناب آقای [نام کامل زوج]، ابراءشونده مذکور در فوق، مقرر گردیده است، تماماً و به طور کامل و قطعی، به ایشان ابراء نمودم.
با ابراء مذکور، ذمه همسرم جناب آقای [نام کامل زوج]، از پرداخت کلیه میزان مهریه فوق الذکر، به طور کامل و قطعی بری شده و اینجانب خانم [نام کامل زوجه]، از تاریخ تنظیم و امضای این سند، هیچ گونه حق مطالبه ای نسبت به مهریه یاد شده از ایشان نداشته و حق هرگونه دعوی و ادعایی را در خصوص مهریه مزبور، چه در حال و چه در آینده، از خود سلب و ساقط می نمایم. این ابراء به صورت غیرقابل رجوع بوده و از این تصمیم هیچگاه عدول نخواهم کرد و حق پشیمانی و عدول از آن به هر دلیل و عنوانی از خود سلب و ساقط نمودم.
این سند در تاریخ [تاریخ تنظیم سند به سال و ماه و روز] در دفتر اسناد رسمی شماره [شماره دفترخانه] شهر [نام شهر] تنظیم و به امضای اینجانب رسید.
امضا و اثر انگشت زوجه:
نام کامل: [نام کامل زوجه]
توضیحات تکمیلی پیرامون نمونه متن سند:
- در صورت ابراء بخشی از مهریه، باید میزان دقیق بخشیده شده (مثلاً «نصف مهریه» یا «عدد مشخصی از سکه ها») به وضوح و هم به حروف و هم به عدد قید گردد.
- این نمونه صرفاً برای ابراء مهریه طراحی شده است. در صورت انتخاب هبه یا صلح، متن سند باید بر اساس احکام و شرایط مربوط به آن عقد حقوقی تنظیم شود و ممکن است نیاز به حضور و امضای زوج نیز باشد و جزئیات مربوط به عوض (در هبه معوض یا صلح معوض) نیز باید قید گردد.
- اهمیت مراجعه به دفترخانه و تنظیم سند رسمی به جای دست نوشته های عادی در این است که سند رسمی، به دلیل ثبت در مراجع رسمی و داشتن شماره و تاریخ قطعی، اعتبار اثباتی بسیار بالایی دارد و در دادگاه ها به راحتی قابل استناد است، در حالی که اسناد عادی ممکن است با انکار یا تردید مواجه شده و نیاز به اثبات اصالت داشته باشند.
پیامدهای بخشیدن مهریه (نگاهی جامع)
بخشش مهریه، یک تصمیم مهم با پیامدهای حقوقی و شخصی قابل توجه برای هر دو طرف است. درک این پیامدها قبل از هرگونه اقدام، برای تصمیم گیری آگاهانه و جلوگیری از پشیمانی های آتی ضروری است. این پیامدها می توانند از جنبه های مالی، عاطفی و حتی اجتماعی، زندگی زوجین را تحت تأثیر قرار دهند.
برای زن
- از دست دادن حق مالی مهریه: مهم ترین و مستقیم ترین پیامد برای زن، از دست دادن کامل یا بخشی از حق مالی مهریه است. این حق که می تواند پشتوانه مالی مهمی برای زن در طول زندگی مشترک و پس از آن باشد، با بخشش (به ویژه در قالب ابراء و صلح لازم) دیگر قابل مطالبه نخواهد بود. این از دست دادن، می تواند در آینده، به خصوص در شرایط دشوار اقتصادی یا در صورت جدایی، چالش های مالی جدی برای زن ایجاد کند.
- رهایی از درگیری های احتمالی: در برخی موارد، بخشش مهریه می تواند به زن کمک کند تا از درگیری های حقوقی و عاطفی طولانی مدت مربوط به مطالبه مهریه رهایی یابد و به سرعت به توافقات دیگر (مانند طلاق توافقی یا کسب حق طلاق) دست یابد. این اقدام می تواند به زن حس آزادی و رهایی از یک بار عاطفی و حقوقی را بدهد.
- تسهیل طلاق یا کسب امتیاز دیگر: بخشش مهریه اغلب با هدف تسهیل فرآیند طلاق (مانند طلاق خلع یا توافقی) یا در ازای کسب امتیازات دیگری مانند حق طلاق (وکالت بلاعزل در طلاق)، حضانت فرزند یا دریافت مال مشخصی از مرد صورت می گیرد. در چنین مواردی، مهریه به عنوان یک اهرم برای دستیابی به اهداف دیگر عمل می کند.
- پیامدهای عاطفی و روانی: این اقدام می تواند پیامدهای عاطفی و روانی نیز برای زن داشته باشد. پشیمانی از بخشش مهریه، به ویژه در شرایطی که زندگی مشترک به سمت جدایی می رود یا زن نیاز مالی پیدا می کند، یکی از شایع ترین این پیامدهاست که باید پیش از تصمیم گیری به آن توجه شود.
برای مرد
- آزادی ذمه از پرداخت مهریه: برای مرد، بخشش مهریه به معنای بری شدن ذمه او از پرداخت این دین مالی سنگین است. این امر می تواند بار مالی و حقوقی قابل توجهی را از دوش او بردارد و او را از نگرانی های مربوط به مطالبه مهریه در آینده رها سازد.
- کاهش دغدغه های مالی: با بخشیده شدن مهریه، مرد از نگرانی ها و دغدغه های مربوط به تأمین مهریه و احتمال پیگیری های قانونی و احکام جلب در آینده رهایی می یابد. این موضوع می تواند به بهبود وضعیت مالی و آرامش روانی او کمک کند.
- تسهیل حل و فصل اختلافات: در موارد اختلاف و طلاق، بخشش مهریه می تواند به عنوان یک اهرم برای رسیدن به توافقات دیگر و حل و فصل مسالمت آمیز مسائل عمل کند، به خصوص در طلاق توافقی که نیاز به رضایت هر دو طرف است. این اقدام می تواند راه را برای یک جدایی کم تنش تر هموار سازد.
اهمیت آگاهی از این پیامدها قبل از هر اقدامی بر کسی پوشیده نیست. تصمیم گیری عجولانه و بدون مشورت با متخصصین حقوقی می تواند در آینده منجر به پشیمانی و مشکلات جدی تر شود که رفع آن ها ممکن است دشوار یا غیرممکن باشد. بنابراین، هر دو طرف باید با چشمانی باز و با در نظر گرفتن تمامی جوانب، اقدام به بخشش مهریه یا پذیرش آن نمایند.
نتیجه گیری: تصمیمی آگاهانه، آینده ای روشن تر
بخشش مهریه در محضر، یک عمل حقوقی مهم و پرچالش است که تصمیم گیری در مورد آن نیازمند آگاهی کامل از جوانب مختلف قانونی، شرعی و پیامدهای آتی آن است. این مقاله سعی بر آن داشت تا با تشریح مفاهیم کلیدی همچون ابراء، هبه و صلح مهریه، و تبیین تفاوت های اساسی آن ها، گامی در جهت افزایش دانش حقوقی مخاطبان بردارد. از اهلیت لازم برای بخشش مهریه گرفته تا مدارک مورد نیاز، مراحل گام به گام در دفتر اسناد رسمی و هزینه های مربوطه، همه و همه جزئیاتی هستند که باید با دقت مورد توجه قرار گیرند تا فرآیند به درستی و با حداقل ابهام طی شود.
همچنین، روشن شد که آیا بخشیدن مهریه قابل بازگشت است یا خیر، و چگونه این امر با سایر مسائل حقوقی خانواده مانند طلاق توافقی، حق طلاق یا حضانت فرزندان گره می خورد. مهم ترین نکته آن است که بخشش مهریه می تواند در قالب های حقوقی متفاوتی صورت پذیرد که هر یک آثار خاص خود را دارند و استحکام حقوقی متفاوتی در برابر رجوع ایجاد می کنند. بنابراین، انتخاب روش صحیح و تنظیم دقیق سند در محضر، کلید جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم یا دعوی احتمالی در آینده است. یک سند رسمی و واضح، ضامن اجرای دقیق اراده طرفین و پیشگیری از هرگونه تفسیر نادرست است.
در نهایت، تأکید نهایی بر لزوم مشورت با متخصصین حقوقی، به ویژه وکلای خانواده، پیش از هر اقدامی در زمینه بخشیدن مهریه در محضر است. این مشورت می تواند حقوق طرفین را حفظ کرده، بهترین راهکار را با توجه به شرایط خاص هر فرد ارائه دهد و مسیری روشن تر و کم چالش تر را برای آینده رقم بزند. تصمیم آگاهانه امروز، ضامن آرامش و اطمینان خاطر فردا خواهد بود و از ورود به پیچیدگی های حقوقی و قضایی در آینده جلوگیری خواهد کرد.