رله صنعتی چیست؟ آموزش شناخت رله صنعتی

شناخت انواع رله صنعتی

رله صنعتی یک تجهیز کاربردی برای مواقعی است که نیاز به کنترل کردن مداری با توان‌های پایین و جدا از هم وجود داشته باشد و یا بخواهیم تا مدارهای مختلفی را به کمک یک سیگنال مورد کنترل قرار دهیم. انواع قدیمی‌تر این تجهیز نوعی کلید الکتریکی و مکانیکی بودند که جریان الکتریسیته را از درون یک سیم پیچ عبور داده و یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کنند. این میدان موجب می‌شود تا تیغه‌های مکانیکی تحریک شده و به حرکت در آیند. در مدل‌های جدید اما قسمت مکانیکی وجود ندارد و در واقع بخش متحرکی در آن‌ها تعبیه نشده است.

تماس با شرکت گذرگاه
ادرس:	تهران ضلع شمالی میدان هفتم تیر ساختمان تجاری ادری نگین ابی طبقه اول واحد ۱۰۲
تلفن:	۰۲۱۸۸۸۲۰۰۸۹
همراه1:	09353234729
همراه2:	09122039983
همراه3:	09123505979

رله صنعتی چیست؟

به کمک یک جریان الکتریسیته بسیار ضعیف که سیگنال‌های کنترلی ضعیفی به شمار می‌روند رله صنعتی می‌تواند راه اندازی و کنترل تجهیزاتی با جریان بالا را انجام دهد. یکی دیگر از تجهیزاتی که از نظر عملکردی شباهت زیادی به رله‌ها دارند کنتاکتورها هستند. با این وجود دارای تفاوت مهمی هستند و آن این است که رله در مدار فرمان تعبیه می‌شود و کنتاکتور در مدار قدرت کاربرد دارد.

این بدان معنی است که از رله برای تقویت کردن جریان‌های خروجی و  حفاظت کردن از تجهیزات مربوط به کنترل مانند plc استفاده می‌شود اما کنتاکتورهای برای تقویت کردن سیگنال‌های خروجی از رله‌ها در دیگر ماشین آلاتی مانند بانک خازنی و الکتروموتورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین دلیل از رله به عنوان یک مدار واسط نیز یاد می‌شود. رله صنعتی که به آن شیشه‌ای هم گفته می‌شود بیشتر در اتوماسیون‌های صنعتی کاربرد دارند و برای سیستم‌های کنترل و حفاظت الکتریکی استفاده می‌گردد.

رله‌های صنعتی چه ویژگی‌هایی دارند؟

با توجه به کاربردهای گفته در خصوص این تجهیزات می‌توان ویژگی‌های زیر را برای رله‌ها برشمرد:

1- تعداد یک تا 4 کنتاکت در آن ساپورت می‌شود.

2- بسته به نوع رله جریان در کنتاکت تا 48 آمپر امکان افزایش دارد.

3- در بیشتر انواع سیم پیچ از افزایش یافتن ولتاژ جلوگیری می‌کند.

4-دارای انواعی چون فلگ دار و دکمه تستی دستی است که امکان قفل کنتاکت را فراهم می‌کند.

5- امکان نصب شدن بر روی برد و سوکت و ریل‌ها و پایه‌ها نیز دارد.

ساختار رله صنعتی

رله های صنعتی می توانند شامل چهار نوع پایانه هستند. به طور کلی به یک منبع کم مصرف متصل می شود که مکانیسم سوئیچینگ رله را کنترل می کند. ترمینال مشترک به عنوان خروجی رله عمل می کند و به مداری که نیاز به کنترل دارد وصل می شود. ترمینال های NO، همان طور که از نامشان پیداست، به طور پیش فرض باز هستند تا زمانی که رله فعال شود، در حالی که پایانه های NC تا زمانی که رله فعال شود، بسته می شوند و در این مرحله باز می شوند. در داخل رله دو مدار وجود دارد. یکی به یک هسته آهنی متصل است و توسط یک سیم پیچ کنترل احاطه شده است، در حالی که دیگری منبع تغذیه رله را به بار متصل می کند.

رله صنعتی چگونه کار می کند؟

عملکرد رله ها با استفاده از القای الکترومغناطیسی برای به کار انداختن رله، سیم پیچی که هسته رله را احاطه کرده است، انجام شده و توسط برق منبع تغذیه ای که آن را کنترل می کند، انرژی می گیرد. همان طور که رله انرژی می گیرد، میدان مغناطیسی ایجاد می کند که کنتاکت را جذب می کند و مدار داخل رله را تکمیل می کند. با این کار بار کنترل شده روشن یا خاموش می شود.

اجزای تشکیل دهنده رله صنعتی

این تجهیزات دارای 4 قسمت اصلی هستند به شرح:

• بوبین: برای اینکه بوبین فعال شود لازم است تا به دور سر منبع تغذیه متصل گردد.
• تیغه مشترک: به این بخش سیگنال مشترک متصل می‌گردد که در سیستم تکفاز سر فاز و در سیستم DC به منبع تغذیه است.
• تیغه باز: در حالت اولیه و نرمال این تیغه باز است اما با تحریک شدن توسط بوبین بسته خواهد شد.
• تیغه بسته: حالت نرمال این تیغه نیز بسته است اما با تحریک ورودی آن می‌تواند به حالت باز در آید. در برخی از مدل‌های رله صنعتی این تیغه وجود ندارد.

رله‌های صنعتی چه کاربردهایی دارند؟

از این تجهیزات در موارد زیادی استفاده می‌شود که اصلی‌ترین آن‌ها ایجاد یک ایزوله الکتریکی بین بخش بار و کنترل است و کاربرد مهم بعدی نیز بالا بردن میزان توان خروجی است. به همین دلیل در تجهیزاتی مانند:

• PLC ها به منظور بالا بردن توان خروجی
• تابلوهای برق
• تابلوهای آسانسور
• مدارهای فرمان

به کار گرفته می‌شود. نکته مهم این است که برای تجهیزاتی که مدار قدرت دارند نباید از رله استفاده گردد و کنتاکتور تجهیز مناسبی است.

انواع رله کدام است؟

برای طبقه بندی کردن رله‌ها معیارهای زیادی وجود دارد که بر اساس آن‌ها می‌توان این گروه بندی‌ها را صورت داد. در این بخش به معرفی برخی از انواع پر کاربرد در رله‌ها خواهیم پرداخت:

1- رله مینیاتوری

از این گروه در سیستم‌های هشدار دهنده استفاده می‌شود و به عنوان یک سیستم اینترفیس در اتوماسیون‌های صنعتی نیز کاربرد دارد. از ویژگی‌های آن نیز می‌توان به گستره‌ی بالای ولتاژ در سیم پیچ و توان الکتریکی زیاد در عایق اشاره نمود.

2- رله ماژول اینترفیس

به منظور جدا کردن ورودی و خرجی از این نوع رله صنعتی استفاده می‌کنند. PLC ها از جمله تجهیزاتی هستند که از رله ماژول در آن‌ها استفاده زیادی می‌شود.

3- رله رو بردی

از این نوع رله نیز در تجهیزات مخابراتی، دستگاه‌های اندازه گیری و تجهیزات نظارتی پزشکی استفاده می‌کنند.

4- رله ریلی

این رله‌ها از نوع الکترومغناطیسی هستند و به طور مستقیم بر روی ریل 35 میلیمتری نصب می‌شوند.

5- رله قابل برنامه ریزی

این نوع از رله صنعتی را می‌توان در مدل‌های مختلفی تهیه نمود. انواع 4 ورودی و 8 ورودی یا ترانزیستوری از این رله‌ها در بازار موجود است. از دیگر نمونه‌های موجود در بازار با صفحه نمایش و بدون صفحه نمایش در آن‌ها است. البته دسته بندی رله‌ها به همین چند مورد خلاصه نمی‌شود و تعداد بیشتری از این تجهیزات صنعتی پرکاربرد وجود دارد که بسته به شرایط استفاده و نوع کاربری می‌توان یکی از انواع این تجهیزات را انتخاب نمود. اما علاوه بر نوع پارامترهای دیگری نیز هستند که در زمان انتخاب رله باید مورد توجه قرار گیرند.

چه پارامترهایی در انتخاب رله صنعتی مهم است؟

رله صنعتی تجهیزی ضروری جهت حفاظت از تجهیزات و کنترل نمودن ولتاژ مورد استفاده است که در مدار فرمان تعبیه شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد و از این نظر با کنتاکتور متفاوت است.

• برند سازنده: بیشتر برندهای معتبر بازار ایران در خصوص رله متعلق به مالزی اندونزی و چین است.
• نوع ولتاژ مورد استفاده: این ولتاژها در دو دسته AC و DC هستند و هر کدام از آن‌ها نیز نیاز به یک بوبین مخصوص به خود دارد.
• ولتاژ تحریک کننده: از دیگر پارامترهایی که باید مورد توجه قرار گیرد ولتاژ تحریک کننده که به آن ولتاژ بوبین نیز گفته می‌شود است.
• تعداد پایه‌ها: تعداد المان‌هایی که در زمان عملیات نیاز به کنترل آن‌ها دارید در تعیین تعداد پایه مهم هستند.
• آمپر رله: به بیشترین میزان جریان قابل عبور از کنتاکت رله صنعتی نیز در زمان خرید باید توجه گردد.

تفاوت های اصلی بین قطع کننده مدار و رله صنعتی

رله کلیدی است که به عنوان دستگاه سنجش و کنترل استفاده می شود و کنتاکت ها را به صورت الکترونیکی یا الکترومکانیکی می سازد و می بندد. هم چنین رله به عنوان یک وسیله حفاظتی استفاده می شود که سیگنال خطا را حس می کند و به قطع کننده مدار می فرستد که بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط رله تصمیم به ایجاد یا قطع مدار می گیرد.

سیم پیچ برق دار که با نام آرمیچر شناخته می شود، به عنوان بخش متحرک به کنتاکت های رله متصل می شود. در حالی که سیم پیچ استاتیک میدان الکترومغناطیسی مورد نیاز را برای آرمیچر برای ایجاد یا بستن کنتاکت ها برای حفاظت مدار تولید می کند. قطع کننده مدار وسیله ای کنترل کننده و محافظ است که در صورت وجود شرایط عادی و خطا مانند اتصال کوتاه و جریان بیش از حد و غیره، مدار را به صورت دستی یا خودکار قطع و وصل می کند. سیگنال سوئیچ الکترومکانیکی کنتاکت ها را باز می کند و مدار را در صورت جریان بیش از حد مانند شرایط اضافه بار و اتصال کوتاه محافظت می کند.