سلول های چربی خاطره چاقی را به یاد می آورند!

این خاطره به این دلیل به وجود می آید که تجربه چاقی منجر به تغییراتی در اپی ژنوم می شود. اپی ژنوم به مجموعه ای از برچسب های شیمیایی گفته می شود که می توانند به دی ان ای و پروتئین های سلول اضافه یا از آنها حذف شوند و به افزایش یا کاهش فعالیت ژن کمک کنند.

به نقل از نیچر در مورد سلول های چربی به نظر می رسد تغییر در فعالیت ژن باعث می شود آنها از عملکرد طبیعی خود ناتوان باشند. این اختلال و همچنین تغییرات در فعالیت ژن ها می تواند مدت ها پس از کاهش وزن و رسیدن به سطوح سالم وزن باقی بماند.

لورا هینت(Laura Hinte) یکی از نویسندگان این مطالعه و زیست شناس در موسسه فناوری فدرال(ETH) در سوئیس می گوید: نتایج نشان می دهد افرادی که سعی در لاغری دارند اغلب به مراقبت های طولانی مدت نیاز دارند تا از افزایش وزن جلوگیری کنند. این بدان معناست که به طور بالقوه به کمک بیشتری نیاز دارید.

هیون چول رو(Hyun Cheol Roh) متخصص اپی ژنوم در دانشکده پزشکی دانشگاه ایندیانا در ایندیاناپولیس می گوید: اگرچه ما مدت ها می دانستیم که بدن پس از کاهش وزن تمایل دارد به چاقی بازگردد اما نحوه و چرایی این اتفاق تقریبا یک معما باقی مانده بود. نتایج جدید نشان می دهد که در سطح مولکولی چه اتفاقی می افتد و این واقعا جالب است.

خاطره ای ماندگار

هینت و همکارانش برای درک اینکه چرا با کاهش وزن امکان بازگشت تا این اندازه سریع وجود دارد بافت چربی گروهی از افراد مبتلا به چاقی شدید و همچنین گروه کنترلی از افرادی که هرگز چاق نبوده اند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. آنها دریافتند که برخی از ژن ها در سلول های چربی گروه چاق نسبت به سلول های چربی گروه کنترل فعال تر بودند در حالی که سایر ژن ها فعالیت کمتری داشتند.

جراحی برای کاهش وزن نیز این الگو را تغییر نداد. دو سال پس از اینکه شرکت کنندگان چاق عمل های کاهش وزن را انجام دادند مقدار زیادی وزن از دست دادند اما فعالیت ژنتیکی سلول های چربی آنها همچنان الگوی مرتبط با چاقی را نشان می داد. دانشمندان نتایج مشابهی را در موش هایی که مقدار زیادی وزن از دست داده بودند مشاهده کردند.

در سلول های چربی انسان و موش ژن هایی که در طول چاقی جمع آوری می شوند در تحریک التهاب و فیبروز یعنی تشکیل بافت سفت و جای زخم مانند نقش دارند. ژن هایی که خاموش شده بودند به سلول های چربی کمک می کردند تا عملکرد طبیعی خود را داشته باشند. تحقیقات روی موش ها این تغییرات در فعالیت ژن را به تغییرات در اپی ژنوم نسبت داد که تاثیر قدرتمندی بر میزان فعال بودن یک ژن از جمله اینکه آیا اصلا روشن است یا خیر دارد.

دانشمندان دوام این تغییرات را با قرار دادن موش های چاق در رژیم غذایی آزمایش کردند. چند ماه پس از لاغر شدن مجدد موش ها تغییرات در اپی ژنوم آنها ادامه یافت گویی سلول ها «به یاد می آورند» که در بدنی مبتلا به چاقی قرار دارند.

بازیابی سریع

فردیناند فون ماین(Ferdinand von Meyenn) یکی از نویسندگان این مطالعه متخصص اپی ژنوم در موسسه فناوری فدرال زوریخ می گوید که مشخص نیست که بدن تا چه زمانی چاقی را به خاطر می آورد. او می گوید: ممکن است یک پنجره زمانی وجود داشته باشد که این حافظه از بین برود. اما ما نمی دانیم.

برای درک بهتر اثرات این حافظه محققان سلول های چربی موش هایی را که پس از چاقی لاغر شده بودند مورد مطالعه قرار دادند. این سلول ها نسبت به سلول های چربی موش های کنترلی که هرگز چاق نشده بودند قند و چربی بیشتری جذب می کردند. موش های چاق سابق نیز در رژیم غذایی پرچرب سریع تر از موش های کنترل وزن اضافه کردند.

فون ماین می افزاید: پیشگیری از چاقی در ابتدا امری مهم است. او می گوید افرادی که وزن کم می کنند می توانند لاغر بمانند اما برای انجام این کار به تلاش و انرژی زیادی نیاز دارند.