با دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید

دیجیتال مارکتینگ چیست؟ | آموزش بازاریابی دیجیتال

اصطلاح بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) از دو دهه پیش تاکنون به عنوان زیرمجموعه‌ای از مدیریت بازاریابی و نیز مدیریت تبلیغات مورد اشاره قرار می‌گیرد. اما با توجه به توسعه فناوری اطلاعات طی سالهای اخیر، افزایش متوسط زمان آنلاین بودن کاربران، استفاده گسترده از موبایل و افزایش ضریب نفوذ اینترنت در جهان، امروزه به عنوان یک دانش و تخصص مستقل مورد توجه قرار می‌گیرد.

امروزه رشته دیجیتال مارکتینگ در دانشگاه‌ها جای خود را باز کرده و حتی حتی دانشگاه‌های متعددی در جهان دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی اینترنتی را در سطح کارشناسی ارشد ارائه می‌کنند. رشته دیجیتال مارکتینگ در ایران هم به رغم برخورد سرد دانشگاه‌ها، مسیر توسعه‌ی خود را طی کرده و انتظار می‌رود در آینده جای خود را در دوره‌های رسمی مدیریتی (مثلاً دوره MBA در مقطع کارشناسی ارشد) باز کند.

تعریف بازاریابی دیجیتال

سایت HubSpot که از سایت‌های معتبر در حوزه بازاریابی دیجیتال و استراتژی محتوا محسوب می‌شود در تعریف بازاریابی دیجیتال به این نکته اشاره کرده است که این عبارت، یک چتر مفهومی محسوب می‌شود.

به عبارت دیگر، به جای اینکه بتوان تعریف مستقیمی برای آن ارائه کرد، بهتر است همه‌ی آن تکنیک‌ها و ابزارهایی را بشناسیم که زیر عنوان دیجیتال مارکتینگ قرار می‌گیرند.

اگر چه تعریف واحدی از بازاریابی دیجیتال در دست نیست، اما به نظر می‌رسد بتوان تعریف زیر را تا حد خوبی، فصل مشترک توضیحات رایج در زمینه بازاریابی دیجیتال در نظر گرفت (+):

بازاریابی دیجیتال شامل مجموعه همه ابزارها و فعالیت‌هایی است که برای بازاریابی محصولات و خدمات در بستر دیجیتال (وب، اینترنت، موبایل یا سایر ابزارهای دیجیتال) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ابزارهای بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ

موارد زیر نمونه‌هایی از ابزارهای بازاریابی دیجیتال محسوب می‌شوند و انتظار می‌رود یک دیجیتال مارکتر بر آن‌ها مسلط باشد:

• بازاریابی توسط موتورهای جستجو (SEM) [شامل ترافیک ارگانیک و خریداری شده]
• بهینه سازی برای موتورهای جستجو (سئو)
• بازاریابی محتوا (Content Marketing)
• بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing)
• بازاریابی شبکه های اجتماعی (Social Media Marketing)
• استراتژی محتوا (Content Strategy)
• تبلیغات بر اساس کلیک (PPC)
• اینفلوئنسر مارکتینگ (Influencer Marketing)
• تبلیغات بنری (Banner Advertising) و تبلیغات همسان (Native Advertising)
• ایمیل مارکتینگ
• بازاریابی موبایلی یا موبایل مارکتینگ (یا اصطلاح قدیمی آن: تبلیغات موبایلی)
• بازاریابی از طریق همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
• تولید محتوا
• بازاریابی ویروسی دیجیتال (Digital Viral Marketing)

گاهی در فهرست ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، به تبلیغات هدفمند و سفارشی شده (Targeted Advertising) و نیز تبلیغ مستقیم (Native Advertising) هم اشاره می‌شود.

اما با توجه به اینکه این دو عنوان، عملاً فراگیرتر هستند و هم‌رده با سایر موارد نیستند (می‌توانند سایر گزینه‌ها را هم پوشش دهند)، آنها را در فهرست بالا قرار ندادیم.

تذکر: در حال حاضر هم، در فهرست فوق، هم‌پوشانی‌هایی وجود دارد. اما چون این فهرست در بسیاری از کتابها و مراجع رسمی به همین شیوه مورد اشاره قرار می‌گیرد، ما هم روش رایج را مورد استفاده قرار دادیم.

سرفصل های دوره دیجیتال مارکتینگ

دیجیتال مارکتینگ به دو شکل تدریس می‌شود. شیوه‌ی اول، آموزش دانشگاهی است که در قالب رشته دیجیتال مارکتینگ عرضه و ارائه می‌شود. شیوه‌ی دوم، آموزش دیجیتال مارکتینگ در قالب دوره‌های مهارتی است.

اگر می‌خواهید با رشته دیجیتال مارکتینگ در دانشگاه‌ها آشنا شوید پیشنهاد می‌کنیم درس زیر را بخوانید:

رشته دیجیتال مارکتینگ در دانشگاه ها

اما از آن‌جا که بسیاری از دوستان دیجیتال مارکتینگ را به عنوان مجموعه‌ای از مهارت‌های کاربردی می‌بینند، برای دوره دیجیتال مارکتینگ هم یک مجموعه سرفصل آموزش دیجیتال مارکتینگ طراحی شده که مراجعه به آن و مطالعه‌اش می‌تواند برای مدرسان دیجیتال مارکتینگ و نیز کسانی که در زمینه مشاوره دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کنند مفید و آموزنده باشد

فقط به این نکته توجه داشته باشید که آموزش بازاریابی دیجیتال را نمی‌توان به ابزارهای دیجیتال مارکتینگ (مثل سئو و تبلیغات آنلاین و کار کردن با سوشال مدیا) محدود کرد. مهارتهای دیجیتال مارکتر باید فراتر از این موارد باشد. مثلاً مهارت ارتباطی و هوش کلامی، اسلایدسازی، درک و تحلیل شاخص‌، استراتژی و تفکر استراتژیک همگی بسیار ضروری هستند و کسی بدون آشنایی با این موارد نمی‌تواند به شکل کامل از عهده‌ی وظایف یک دیجیتال مارکتر برآید.

آموزش دیجیتال مارکتینگ

درس‌های متعددی در زمینه دیجیتال مارکتینگ وجود دارد که بسته به علاقه و اولویت‌های خود می‌توانید آن‌ها را مطالعه کنید. هر یک از درس‌های زیر شما را به ده‌ها درس دیگر در زمینه بازاریابی دیجیتال هدایت خواهند کرد:

تولید محتوا

بازاریابی محتوایی

سئو

استراتژی محتوا

ایمیل مارکتینگ

سواد دیجیتال

چند کتاب آموزش دیجیتال مارکتینگ

کتاب فارسی دیجیتال مارکتینگ آن‌قدر زیاد نیست که دست شما در انتخاب آن‌ها باز باشد.

اما در زبان انگلیسی کتابهای آموزش دیجیتال مارکتینگ کم نیستند. ضمن این‌که در هر یک از موضوعات تخصصی بازاریابی دیجیتال هم، کتابهای فراوانی وجود دارند (مثلاً کتابهای موبایل مارکتینگ یا کتابهای بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا خود دنیای بزرگی دارند).

بنابراین نمی‌توانیم بگوییم چند کتابی که در این‌جا معرفی می‌کنیم، حتماً بهترین کتابهای دیجیتال مارکتینگ هستند. اما حداقل شناخته شده و معتبرند.

ضمن این‌که ما هم در درس‌های مرتبط با بازاریابی دیجیتال، از آن‌ها استفاده کرده و بارها به آن‌ها ارجاع داده‌ایم.

The New Rules of Marketing and PR

کتاب یجیتال مارکتینگ دیوید اسکات – قوانین جدید بازاریابی در دوران دیجیتالکتاب دیوید اسکات با عنوان قوانین جدید بازاریابی و روابط عمومی را می‌توان یک کتاب مرجع کلاسیک در زمینه‌ی بازاریابی دیجیتال دانست.

این کتاب بارها تدید چاپ شده و نیز نویسنده، آن را بر اساس شرایط و نیازهای هر مقطع زمانی، ‌به‌روز کرده است.

کتاب اسکات بیش از جنبه‌های تکنیکال به ابعاد مدیریتی بازاریابی دیجیتال پرداخته است. اما می‌تواند برای همه‌ی کسانی که علاقه‌مند به دیجیتال مارکتینگ هستند مفید باشد.

تبلیغات اینترنتی، بازاریابی مستقیم با استفاده از ابزارهای دیجیتال، وبلاگ نویسی، نشر دیجیتال اخبار کسب و کار، سئو، شبکه های اجتماعی، پادکست‌ها و سایر روش‌های تولید محتوا از جمله بحث‌هایی هستند که در این کتاب مطرح شده‌اند.

البته نباید انتظار داشته باشید که خواندن این کتاب، شما را شگفت‌زده کند یا در هر صفحه با نکته‌ی جدیدی مواجه شوید.

اما می‌توان گفت ویژگی این کتاب، نظم دادن به ذهن خواننده در زمینه دیجیتال مارکتینگ و حوزه‌های زیرمجموعه‌ی آن و نیز جایگاه بازاریابی دیجیتال در فضای کسب و کارهای امروزی است و اگر به دنبال یادگیری دیجیتال مارکتینگ به زبان ساده هستید،‌ احتمالاً می‌تواند شما را راضی کند.

Ctrl Alt Delete

کتاب میچ جول درباره بازاریابی دیجیتال با تأکید خاص بر تحول دیجیتالی و تغییر نگاه کسب و کار به دنیاهمه‌ی کسانی که با کامپیوتر کار کرده‌اند، ترکیب سه دکمه‌ی Ctrl، Alt و Delete را می‌شناسند: Reboot کردن کامپیوتر.

وقتی که همه چیز باید از اول شروع شود.

میچ جول (Mitch Joel) که خود سابقه‌ی اجرایی و ارزشمند در بازاریابی اینترنتی دارد، در این کتاب به بررسی نقش ابزارهای دیجیتال در تحول کسب و کارها پرداخته است.

کتاب شبیه مجموعه پست‌های پراکنده‌ی یک وبلاگ است. وبلاگی که به موضوع رابطه‌ی کسب و کار با دنیای دیجیتال پرداخته.

بنابراین هر جای آن را باز کنید می‌توانید بخوانید و به نکات مطرح شده فکر کنید.

اما دقیقاً به همین علت، بر خلاف کتاب دیوید اسکات، ادعای نویسنده این نیست (و انتظار شما هم نباید این باشد) که ذهن‌تان در این حوزه منظم شود. چه‌بسا بعد از خواندن کتاب، در مقایسه با قبل از آن هم آشفته‌تر شوید.

اما نکته‌های او آن‌قدر ارزش دارد که گه‌گاه به بررسی آن‌ها بپردازید و جایی را در گوشه‌ی ذهن خود به حرف‌ها، توصیه‌ها و تحلیل‌های میچ جول اختصاص دهید.

Epic Content Marketing

کتاب بازاریابی محتوا نوشته جو پولیتزیجو پولیتزی کتاب‌های متعددی در زمینه استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا دارد که هر یک به نوبه‌ی خود مفید هستند و ما هم در درس‌های مرتبط، به آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

اما کتاب Epic Content Marketing را می‌توان فراتر از بازاریابی محتوا دانست. چون در آن، بسیاری از حوزه‌های بازاریابی دیجیتال را مورد توجه قرار داده و نقش محتوا در هر یک از حوزه‌ها را به بحث گذاشته است.

مقدمه‌ی کتاب توسط یکی از مدیران SAP نوشته شده و پولیتزی به این شیوه، به مخاطب اعلام می‌کند که قرار است با مجموعه‌ای از تجربیات و نکات کاربردی در زمینه بازاریابی دیجیتال روبرو شود.

هدف گذاری برای بازاریابی محتوا، مدل کسب و کار بر اساس محتوا، تقویم محتوا و استفاده از پلتفرم‌ها و ابزارهای مختلف برای بازاریابی دیجیتال، از جمله بحث‌هایی است که در این کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.

ما در یکی از درس‌های تقویت خواندن انگلیسی، قسمتی از کتاب پولیتزی را با صدای خود او آورده‌ایم و درباره‌اش توضیحاتی ارائه کرده‌ایم (نقش مخاطب در بازاریابی محتوا).

چند پرسش، و پاسخ آن‌ها

بازاریابی اینترنتی چیست و آیا با دیجیتال مارکتینگ تفاوت دارد؟

اصطلاح بازاریابی اینترنتی،‌ اصطلاحی قدیمی‌تر است و بیشتر در دهه‌ی نود میلادی رواج داشت. با گذر زمان و گسترش و تنوع ابزارهای بازاریابی دیجیتال، به تدریج اصطلاح دیجیتال مارکتینگ جایگزین آن شد (مطالعه‌ی بیشتر: بازاریابی اینترنتی چیست)

 آیا اصطلاح بازاریابی دیجیتال و تبلیغات دیجیتال مترادف هستند؟

این دو اصطلاح، قطعاً با یکدیگر تفاوت دارند و تفاوت این دو حوزه، شبیه همان تفاوت تبلیغات و بازاریابی است.

وقتی از بازاریابی دیجیتال حرف می‌زنیم، منظورمان شناخت بازار با استفاده از ابزارهای دیجیتال، حل مشکلات و نیازهای بازار از طریق طراحی و عرضه‌ی محصول است. در حالی که وقتی از تبلیغات دیجیتال حرف می‌زنیم، فرض بر این است که محصول مشخصی داریم و صرفاً می‌خواهیم با استفاده از ابزارهای دیجیتالی، پیام خود را به مخاطب برسانیم.

گوش دادن به پادکست آموزش دیجیتال مارکتینگ را از کجا شروع کنیم؟

قاعدتاً جستجو و یافتن پادکست های دیجیتال مارکتینگ فارسی دشوار نیست (چون تعداد آن‌ها هم محدود است). اما اگر بخواهید پادکست های دیجیتال مارکتینگ را به زبان انگلیسی گوش بدهید، انتخاب پادکست های مناسب برای آموزش دیجیتال مارکتینگ چندان ساده نخواهد بود. پیشنهاد ما این است که ابتدا به سراغ سه پادکست زیر بروید و سپس سایر منابع را بررسی کنید:

• مجموعه پادکست This Old Marketing (کاری از جو پولیتزی)
• مجموعه پادکست The Craft of Marketing
• پادکست Content Talks کریستینا هالورسون (البته قدیمی است، اما نکات ارزشمندی دارد)

با دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید

با توجه به افزایش دسترسی عمومی به اینترنت، تعداد افرادی که روزانه از اینترنت بهره می‌برند همواره در حال افزایش است. در حقیقت میزان استفاده مداوم بزرگسالان از اینترنت در سه سال گذشته ۵ درصد افزایش پیدا کرده است. شاید این موضوع موجب تعجب شما شود، اما میزان استفاده از اینترنت همچنان در حال افزایش است.

با وجود استقبال بی‌سابقه افراد از خرید و فروش‌های اینترنتی، می‌توان گفت دیجیتال مارکتینگ گوی سبقت را از تجارت‌های غیر آنلاین ربوده است. در چنین فضایی رقبای بازارهای فیزیکی توانایی مقابله و همراهی با بازاریابی آنلاین را در اختیار ندارند.

رمز موفقیت هر تجارتی در طول تاریخ در برقراری ارتباطی سازنده با مخاطبان است. نکته‌ای که تجارت‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند، زمان و محل برقراری ارتباط میان مشتریان و صاحبان تجارت‌ها از اهمیت بالایی برخورد ار است.

امروزه اگر بخواهید با مشتریان بالقوه خود آشنا شوید باید به دنبال فضایی باشید که امکان دسترسی به این مخاطبان را برای شما فراهم آورد. در گذشته صاحبان تجارت‌ها برای ارتباط با مشتریان خود از آگهی‌های تلویزیونی بهره می‌بردند؛ چرا که مخاطبان این کالا یا خدمات، وقت خود را با تماشای تلویزیون می‌گذراندند. اما امروزه شرایط تغییر کرده است.

امروزه اگر به دنبال فضایی برای یافتن مخاطبان انبوهی باشید به سراغ چه فضایی خواهید رفت؟ البته اینترنت و ابزار شما نیز دیجیتال مارکتینگ خواهد بود.

بازاریابی آنلاین یا دیجیتال مارکتینگ به چه معناست؟

دیجیتال مارکتینگ به مجموعه تلاش‌ها و اقداماتی که با استفاده از فضای اینترنتی یا دستگاه‌های الکترونیکی، با هدف ارتقا تجارت به انجام می‌رسد، اطلاق می‌شود. برای دستیابی به بهترین نتایج برای کسب و کارها، ابزارهایی مانند موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل و دیگر وب‌سایت‌ها برای برقراری ارتباط با مخاطبان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بازاریابی آنلاین با استفاده از تمام امکانات موجود در اینترنت، کالا یا خدمات خود را برای مشتریان به نمایش گذاشته و به این ترتیب، مشتریان بیشتری را برای تجارت به ارمغان می‌آورد.

چرا استفاده از دیجیتال مارکتینگ حیاتی است؟

با توجه به آمار روبه افزایش افرادی که به اینترنت دسترسی دارند. می‌توان گفت که یکی از ارزشمندترین فضاها برای معرفی کالا و خدمات تجارت‌ها اینترنت است. فعالان دیجیتال مارکتینگ با شناخت اولویت‌ها و نیازهای کاربران اینترنتی و با استفاده از راه‌های ارتباطی متنوع با این افراد، تجارت خود را به بهترین شکل ممکن به دیگران معرفی می‌کنند.

از آن‌جایی که راه‌های ارتباطی با مشتریان در اینترنت بسیار متنوع است، متخصصان بازاریابی اینترنتی می‌توانند با اتکا بر خلاقیت خود کالا یا خدمات خود را به مشتریان بالقوه خود معرفی کنند. به زبان دیگر، فعالان تجاری در فضای اینترنت در مقایسه با دیگر عرصه‌های تجاری، ابزارهای بیشتری را در اختیار داشته و به همین دلیل می‌توانند ایده‌هایی که در سر می‌پرورانند را به زیبایی عملی کرده و بر رویاهای خود جامه عمل بپوشاند.

از این گذشته در این فضا همواره ابزارهایی برای ارزیابی نحوه فعالیت شما وجود دارد. به این ترتیب شما همواره از میزان موفقیت شما در معرفی تجارت خود و همینطور از میزان استقبال کاربران از تجارت خود اطلاع پیدا خواهید کرد. چنین امکانی در بازار های سنتی وجود نداشته و به همین دلیل همواره امکان به هدر رفتن تلاش ها برای معرفی تجارت وجود خواهد داشت.

تجارت دیجیتال مارکتینگ را چگونه توصیف می کند؟

بازاریابی آنلاین با توجه به تکنیک‌ها و تعداد راه‌های ارتباطی مورد استفاده برای برقراری ارتباط با مشتریان در فضایی که تبدیل به محل گردهمایی مردم شده است شناخته می‌شود. این فضا، فضای اینترنت است و راه‌های موجود نیز شامل تبلیغات الکترونیکی، بازاریابی ایمیلی، کاتالوگ‌های آنلاین و راه‌های خلاقانه‌تر دیگر است.

متخصصانی که از تبهر بالایی در دیجیتال مارکتینگ برخوردار هستند راهکارها و تکنیک‌های مخصوصی را برای معرفی کالا و خدمات خود به دیگران به کار گرفته‌اند. این فعالان با توجه به نیازها و مقاصد تجاری خود راه‌های متفاوتی را برای تبلیغات خود در نظر می‌گیرند.

برای مثال یک بازاریاب محتوا با ایجاد مجموعه‌ای از پست‌های وبلاگ مخاطبان بسیاری را به دانلود یک کتاب الکترونیکی در خصوص تجارت مورد نظر تشویق خواهد کرد. از سوی دیگر برخی دیگر با استفاده از کمپین‌های تبلیغاتی ایمیلی، برای کسانی که این کتاب‌ها را دانلود کرده‌اند، ارسال کرده و از این طریق اطلاعات کامل‌تری را در خصوص تجارت خود به مخاطبان انتقال می‌دهند.

نمونه‌هایی از راه‌های استفاده از دیجیتال مارکتینگ

بازاریابی آنلاین در زمینه‌های بسیار متفاوت و متعددی قابل اجرا است اما در ادامه ما به برخی از راه‌های پیاده‌سازی دیجیتال مارکتینگ اشاره خواهیم کرد:

• سئو یا بهینه‌سازی موتورهای جستجو: فعالان بازاریابی محتوا با استفاده از این قابلیت، رتبه سایت خود را ارتقا داده و از این طریق می‌توانند از نمایش سایت برای کاربران بیشتر اطمینان حاصل کنند.
• بازاریابی محتوا: در این روش محتوای به کار رفته در سایت بهینه‌سازی شده و به این ترتیب علاوه بر تامین اطلاعات مورد نیاز کاربران امتیاز بالایی را نیز به خود اختصاص می‌دهند.
• بازاریابی شبکه‌های اجتماعی: در این روش به جای استفاده از فضای اینترنت، از شبکه‌های اجتماعی وابسته به اینترنت برای معرفی تجارت بهره برده می‌شود.
• پرداخت به ازای کلیک: از جمله تکنیک‌هایی است که کاربران بیشتری را به سایت فراخوانده و از این گذشته موجب افزایش زمان استفاده کاربر از سایت می‌شود. این امر برای موتورهای جستجو به معنای کیفیت بالای سایت مورد نظر است.
• بازاریابی ایمیلی: در این روش نیز، معرفی تجارت از طریق ارسال ایمیل به کاربران انجام می‌شود.

همانطور که پیش از این نیز گفته شد، موفقیت دیجیتال مارکتینگ در گرو خلاقیت فعالان این حوزه است. چرا که ابزارهای موجود در فضای اینترنت، تحقق هر ایده‌ای را ممکن ساخته است. شما می‌توانید با استفاده از ایده‌های منحصر به فرد خود، کالا یا خدمات خود را به جامعه بزرگ کاربران اینترنتی معرفی کرده و شاهد نتایج درخشان این کار در تجارت خود باشید.

منبع : سایت www.Tesmino.com