چرا با شروع رژیم لاغری؛ ریزش مو هم آغاز می شود؟
تحقیقی جدید نشان داده که رژیم لاغری متناوب می تواند اثرات نه چندان مطلوبی روی موها داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری آنا آزمایش هایی که در دانشگاه ژجیانگ چین روی موش ها و انسان ها انجام شد نشان داد که این محدودیت غذایی روی سلول های بنیادی فولیکولی تأثیر می گذارد و رشد مجدد مو را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
نتایج این تحقیق در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴ در مجله آمریکایی «Cell» منتشر شد.
پژوهشگران در این تحقیق برای درک آثار رژیم لاغری متناوب روی رشد مجدد موها موهای دو گروه از موش ها را تراشیدند و سپس برای آنها دو نوع محدودیت غذایی وضع کردند: برای گروه اول نوعی رژیم غذایی متناوب؛ به این معنی که موش ها فقط برای مدت هشت ساعت به غذا دسترسی داشتند و ۱۶ ساعت باقی مانده را مجبور بودند گرسنه باشند.
برای گروه دوم نیز همین رژیم غذایی بطور روز در میان اجرا شد. یک گروه کنترل هم وجود داشت که در آنجا موش ها غذاهایی معمولی داشتند و هرزمان که می خواستند می توانستند غذا بخورند.
پژوهشگران ۳۰ روز پس از آغاز این آزمایش و تراشیدن موهای موش ها دریافتند موش هایی که بطور معمول تغذیه می شدند بیشتر موهای خود را به دست آورده بودند. اما وضعیت در دو گروه دیگر اینگونه نبود و بدتر اینکه بعد از سه ماه موهای آنها هنوز بطور کامل رشد نکرده بود.
در آنها نیز رشد مجدد مو در مقایسه با شرکت کنندگان گروهی که هیچگونه محدودیت غذایی برایشان وضع نشده بود به میزان ۱۸ درصد کاهش یافت و به این ترتیب تایید شد که روزه داری های متناوب بر «مویینگی» انسان تأثیر می گذارد.
بازسازی مو در مرحله سوم چرخۀ زندگی مو انجام می شود. در این مرحله که «تلوژن» نامیده می شود موهای قدیمی شل می شوند و می ریزند و سپس یک فولیکول موی جدید جایگزین می شود که یک موی جدید به نام «آناژن» تولید می کند.
انجام این فرایند مستلزم فعال شدن سلول های بنیادی فولیکول مو است. فعال شدن این سلول های بنیادی نیز تا حدی به محیط سلولی آن بستگی دارد که بسته به فیزیولوژی فرد می تواند تغییر کند.
با این حال رژیم غذایی می تواند تغییرات فیزیولوژیکی را در بدن ایجاد کند و بر فعال شدن این سلول های بنیادی فولیکولی تأثیر بگذارد.
پژوهشگران در این تحقیق نشان دادند که این دو نوع محدودیت غذایی (چند ساعت رژیم لاغری گرفتن یا یک روز در میان رژیم لاغری گرفتن) منجر به آزاد شدن اسیدهای چرب توسط سلول های چربی پوست می شود. زیرا بدن در معرض استرس ناشی از کمبود غذا قرار می گیرد و سعی می کند با سوزاندن ذخایر چربی بیشتر خود را با شرایط سازگار کند.
اما همین کار باعث می شود که بخشی از این چربی ها در اطراف سلول های بنیادی فولیکولی جمع شوند و محیط آن ها را تغییر دهند. تغییر در محیط سلولی نیز باعث نمایان شده پدیدۀ دیگری می شود که «استرس اکسیداتیو» نام دارد.
در واقع تجمع اسیدهای چرب منجر به افزایش «استرس اکسیداتیو» در سلول های بنیادی شده و باعث مرگ بیشتر این سلول ها می شود.
البته پژوهشگران موفق شدند با افزایش دفاع آنتی اکسیدانی این سلول ها تا حدودی از وقوع این مشکل اجتناب کنند.
بر این اساس آنها اعلام کردند: «بهبود ظرفیت آنتی اکسیدانی سلول های بنیادی فولیکولی می تواند اثر منفی روزه داری متناوب بر بازسازی فولیکول را بطور قابل توجهی کاهش دهد و احتمالا می تواند راهی برای جلوگیری توقف رشد مجدد موی انسان باشد.»